Groningse overheden naar de rechter om gasbesluit

De provincie en alle Groningse gemeenten eisen duidelijkheid over wat het laatste gasbesluit van het kabinet precies betekent. Welke gasputten gaan weer open bij een strenge winterkou? Om die duidelijkheid te krijgen, spannen ze een kort geding aan.
In het gasbesluit voor 2023 en 2024 is bepaald dat er geen gas meer wordt gewonnen en de gaskraan in het grote Groningenveld dus dicht kan. Na zestig jaar gaswinning is dit een historisch besluit voor Groningen.
Het kabinet heeft één voorbehoud gemaakt: het gasveld kan komende winter bij een temperatuur van -6,5 graden Celsius of kouder overdag, weer op waakvlamniveau gebracht worden. Met andere woorden: in het uiterste geval kan de gaswinning in Groningen - op beperkte schaal - worden hervat.
Mag alles weer open, of een deel?
'De regels die de staatssecretaris daarbij stelt zijn onduidelijk en tegenstrijdig', schrijven de provincie, alle Groningse gemeenten, de Veiligheidsregio en de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa's nu in een gezamenlijke brief:
'Zo is onduidelijk of alle productieclusters of een deel daarvan gestart moeten worden bij een koude periode. Inwoners en zeker omwonenden van de clusters mogen duidelijkheid van de overheid verwachten. De regio heeft hierop ook aangedrongen. Toch biedt het huidige besluit die duidelijkheid niet.'
Vijlbrief houdt in het gasbesluit zelf de optie voor elf clusters open
Provinciegedeputeerde van gaswinning Susan Top: 'We zien in de stukken dat het soms over vijf clusters gaat, maar anderzijds houdt staatssecretaris Vijlbrief in het gasbesluit zelf de mogelijkheid voor elf clusters open. We weten ook dat de NAM deze zomer tests heeft uitgevoerd en zegt: dit wordt wel heel moeilijk. Daar hebben we allebei vragen bij die niet duidelijk worden in het besluit.'
Duidelijkheid moet er vóór de winter zijn
Om uitsluitsel te krijgen, vragen de Groningse overheden ook een zogeheten voorlopige voorziening aan bij de rechter. 'Voordat een beroepsprocedure bij de Raad van State [de hoogste rechter van het land, red.] wordt behandeld zijn we de winter waarschijnlijk al voorbij. Ondertussen zou juist in de winter een onduidelijk besluit gelden. Een voorlopige voorziening verhindert dat.'
'Dat het zo moet, is wel jammer', zegt Top over de dreiging met de rechter. 'En vooral omdat het besluit in de kern goed is. De gaskraan is nu naar nul. Dan is het zo jammer dat we het laatste stukje niet gewoon even op een normale, duidelijke manier kunnen oplossen.'
16.55 uur: Dit artikel is aangevuld met de uitspraken van Susan Top.