Afgelopen nacht geen 2300 asielzoekers in Ter Apel, maar wel te veel

Een bus met asielzoekers op het terrein van het aanmeldcentrum in Ter Apel (archief)
Een bus met asielzoekers op het terrein van het aanmeldcentrum in Ter Apel (archief) © Vincent Jannink/ANP
In het aanmeldcentrum in Ter Apel verbleven afgelopen nacht 2100 asielzoekers. Dat is minder dan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) vooraf had verwacht, maar nog steeds meer dan officieel is toegestaan.
'Naar verwachting loopt het aantal mensen in Ter Apel morgen op naar 2300', zo meldde het COA dinsdag op zijn website. Een aantal dat herinneringen oproept aan de zomer van 2022, toen regelmatig honderden asielzoekers buiten voor de poort moesten bivakkeren, omdat er nergens plek voor hen was.
Maar een regionale COA-woordvoerder meldt woensdag dat het er geen 2300, maar 2100 waren: 'Lager dan de prognose. Het is een voorspelling op basis van verwachte instroom (op basis van cijfers van vorig jaar en afgelopen periode) + verwachte uitstroom.'

Maximum opnieuw overschreden

Dat neemt niet weg dat het nog steeds te veel zijn volgens het bestuursakkoord tussen de gemeente Westerwolde, Veiligheidsregio Groningen, het COA en het ministerie van Justitie en Veiligheid. De partijen hebben afgesproken dat in het aanmeldcentrum maximaal tweeduizend asielzoekers mogen verblijven.
Dit maximumaantal wordt de laatste weken weer regelmatig overschreden. Het aanmeldcentrum kampt dit najaar met een verhoogde instroom van asielzoekers. Slechts met veel moeite slaagt het COA erin voor elke pas gearriveerde asielzoeker een slaapplek te regelen.
Soms breekt nood wet
Landelijk woordvoerder COA
De wachtruimte van de Immigratie- en Naturalisatiedienst wordt als slaapvertrek gebruikt, om te voorkomen dat asielzoekers buiten moeten blijven. In het beste geval slapen mensen daar op een matras op de grond, maar het komt ook voor dat mensen de nacht op een stoel moeten doorbrengen.
De gemeente Westerwolde volgt de ontwikkelingen met argusogen. 'Wij houden vast aan het bestuursakkoord en willen dat het COA zich daaraan houdt', aldus woordvoerder Kasper Schomaker. Zowel het COA als het ministerie laten weten dat ook wat hen betreft het bestuursakkoord onverkort van kracht blijft. 'Maar soms breekt nood wet', voegt een landelijk COA-woordvoerder toe.

Geduld gemeenteraad raakt op

In de gemeenteraad raakt het geduld zo langzamerhand op. PvdA-Fractievoorzitter Wim Eilert: 'Je merkt dat het COA zijn best doet, maar de spanning blijft erop staan. Dat komt omdat veel andere gemeenten ons in de steek laten, waardoor Ter Apel er weer voor mag opdraaien. Waardeloos is dat.'
Marco Visscher, fractievoorzitter van Gemeentebelangen Westerwolde, denkt er in grote lijnen net zo over: 'De overlast houdt aan. Daardoor neemt het draagvlak steeds verder af.'
We willen niet van het aanmeldcentrum af, maar wel van de overlast
Marco Visscher - Fractievoorzitter Gemeentebelangen
Inmiddels dreigt politiek Westerwolde met de rechter als staatssecretaris Van der Burg (Asiel) niet op korte termijn met effectieve maatregelen over de brug komt om de problemen in Ter Apel op te lossen. Raad en het college van B en W winnen momenteel gezamenlijk advies bij juridische experts in om te bepalen hoe kansrijk een eventuele rechtszaak is.
Gemeentebelangen-fractievoorzitter Visscher: 'We willen niet van het aanmeldcentrum af, maar wel van de overlast. Als er niks verbetert, dan moeten we misschien maar het aanmeldcentrum sluiten en alleen een gewoon azc openhouden.'

Herhaalde vraag om opvang

Van der Burg deed onlangs opnieuw een klemmend beroep op provincies en gemeenten om extra opvanglocaties beschikbaar te stellen om de druk op Ter Apel te verlichten. Dat leidde onder meer tot 1250 noodopvangplekken in Biddinghuizen. Dat zorgde tijdelijk voor wat lucht, maar inmiddels zijn die bijna allemaal bezet.