Dit willen de partijen specifiek voor Groningen doen

De Groningse 'bevingsvlag' gehesen bij een woning
De Groningse 'bevingsvlag' gehesen bij een woning © Jos Schuurman/FPS
Slechts 37 procent van de Groningers heeft (deels) vertrouwen in de landelijke overheid. Hoe laten de partijen zien dat Groningen en Groningers nog meetellen?
Volgens lezers van RTV Noord is het vertrouwen in de politiek een van de grootste thema's deze verkiezingen. Partijen lijken dat in hun verkiezingsprogramma's goed te snappen. Ze noemen de Toeslagenaffaire en 'Groningen' bijna allemaal als reden waarom het vertrouwen in de politiek zo laag is.
Tegelijk is het lastig om op het thema vertrouwen de verkiezingsprogramma's naast elkaar te leggen. Hoe ziet het herstellen van vertrouwen eruit? Eerder vandaag noemde Femke de Haan van het Sociaal Planbureau Groningen twee dingen die voor Groningers van belang zijn om het vertrouwen in de overheid te herstellen. Allereerst moet de overheid de lange termijn beter voor ogen houden, en ook vinden Groningers het belangrijk dat de overheid investeert in de provincie, zoals bijvoorbeeld in leefbaarheid, openbaar vervoer en lokale gemeenschappen.
Daarom liepen we de programma's door op hoe Groningen genoemd wordt. Staat onze provincie op de kaart bij de partij?
We hebben alleen de zeventien partijen genomen die herhaaldelijk op één of meer zetels worden gepeild, en gingen met deze vragen de verkiezingsprogramma's door:
  1. Welke ideeën heeft een partij over bevingsschade en versterking?
  2. Wat zegt een partij over de Lelylijn (sneller reizen tussen de Randstad en Groningen), de Nedersaksenlijn (Groningen - Enschede via Emmen) en andere concrete treinverbeteringen in het noorden?
  3. Hoe wordt Groningen nog meer genoemd?

50Plus:

1. De gaswinningsschade Groningen dient kordaat en voortvarend te worden afgewikkeld.
2. Geen standpunt
3. Geen standpunt

BBB:

1. Elke woning in het aardbevingsgebied moet schadevrij, veilig en verduurzaamd uit deze donkere periode in de Groningse geschiedenis komen. De economische en sociale agenda voor Groningen moet de toekomst van Groningen verder borgen. Niet van bovenaf geregisseerd, maar ten dienste van de Groningers.
2. Om de trein in de regio een alternatief te laten zijn voor de auto, zal de realisatie van de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Twente een hoge prioriteit krijgen. We zien de potentie die de Lelylijn heeft om de noordelijke regio’s beter te ontsluiten. We vinden het belangrijk dat er een onderzoek komt naar het koppelen van deze lijn met de verbinding Groningen- Bremen.
3. In regio’s als Drenthe en Groningen is het ook belangrijk dat er goede verbindingen zijn met grensregio’s als Duitsland. Of de regionale luchthavens als Eelde ruimte krijgen om te groeien laten we aan de betrokken provincies.

Bij1:

1. Geen standpunt
2. Nog voor 2030 realiseren we de voorgestelde Lelylijn en Nedersaksenlijn.
3. Geen standpunt

CDA:

1. We leggen wettelijk vast dat het schadeherstel, het funderingsschadeherstel en de versterkingsoperatie In Groningen en delen van Drenthe koste wat kost en voor zolang als dat nodig is (zonder eindtermijn) uitgevoerd zal worden.
2. Wij blijven ruimhartig in de toekomst van Groningen investeren. Zo zal er ruimhartig worden geïnvesteerd in de Nedersaksenlijn en de Lelylijn, maar ook in het behoud van buurthuizen, busverbindingen en andere voorzieningen.
3. Voor kleinere vliegvelden voor burgerluchtvaart (zoals Groningen Airport Eelde) geldt dat bij de aanvraag voor een nieuw besluit altijd een analyse wordt uitgevoerd van de impact en het milieu-effect.

ChristenUnie:

1. De gasinstallaties worden zo snel als mogelijk ontmanteld. Waar mogelijk worden de vrijgekomen locaties ingezet voor duurzame energieopwek of -opslag, in overleg met omwonenden, lokale en regionale overheden. Slachtoffers van milieu-overtredingen zoals de gevolgen van aardbevingen in Groningen, moeten als eerste betaald worden als de overtreder failliet gaat. Er moet blijvende aandacht zijn voor de immateriële gevolgen van gaswinning. Door verschillende regelingen en procedures is een onwenselijke ongelijkheid tussen bewoners en tussen wijken, gebieden en gemeenten in het aardbevingsgebied ontstaan. Waar mogelijk wordt dat rechtgetrokken. Zout- en gaswinning in het Waddengebied worden niet toegestaan.
2. Er moet lef getoond worden door grote infrastructurele investeringen als de Lelylijn en Nedersaksenlijn te koppelen aan woningbouw en werkgelegenheid.
3. De economie van regio’s buiten de Randstad structureel versterken. Denk aan regionale industrieclusters zoals Groningen.

D66:

1. De gaswinning in Groningen stopt per 1 oktober 2024 definitief. Dat leggen we wettelijk vast. Er worden geen vergunningen meer gegeven voor gaswinning onder de Waddenzee. Vasthouden aan een aparte bewindspersoon voor Groningen.
2. D66 zet zich in voor goede bereikbaarheid, onder meer met de Nedersaksenlijn en de Lelylijn. Deze laatste trekken we door naar Bremen en Hamburg. Ook introduceren we nachtlijnen naar Groningen.
3. We stimuleren de ontwikkeling van bedrijfsecosystemen zoals de Hydrogen Valley in het Noorden. D66 wil dat het CO2-plafond ook wordt ingezet voor regionale luchthavens zoals Groningen-Eelde. We zijn er voorstander van dat deze luchthaven onderdeel wordt van de Schipholgroep.

DENK:

1. Er dient een rechtvaardige afhandeling te komen voor de gedupeerden van Groningen-affaire.
2. Geen standpunt
3. Geen standpunt

Forum voor Democratie:

1. We maken een herstart met de gasboringen in Groningen. Ruimhartige compensatie getroffenen in Groningen. Een aanzienlijk deel van de aardgasbaten gebruiken om direct in de regio te herinvesteren. Daarbovenop krijgen Groningers een aandeel in de NAM en jaarlijks een deel van de winst op de gasbaten uitgekeerd.
2. Geen standpunt
3. Geen standpunt

JA21:

1. De versterkingsoperatie in Groningen maximaal intensiveren en versnellen. Putten niet dichten, stikstofinjecties voor bodemstabilisatie realiseren en op een verantwoord en bescheiden niveau doorgaan met de gaswinning in Groningen. De schadeafhandeling snel, royaal en minder bureaucratisch vormgeven en Groningen meer dan voorheen laten meedelen in de opbrengsten. Andere gasvoorraden op eigen grondgebied benutten.
2. De regio moet beter bereikbaar worden, onder andere met de Lelylijn en de Nedersaksenlijn.
3. Groningen Airport Eelde positioneren als de luchthaven waar ontwikkelingen in de waterstofluchtvaart gaat plaatsvinden. In combinatie met de potentie van Eemshaven op het gebied van waterstof ziet JA21 een leidende rol voor Eelde naar een meer toekomstbestendige luchtvaart.

NSC:

1. De gaswinning in het Groningenveld is recent gestopt. De behoefte van mensen in het getroffen gebied staan centraal.
2. Met aanleg van de Lelylijn versterken we de bereikbaarheid en het vestigingsklimaat van het noorden. De bereikbaarheid van het noordoosten van het land krijgt een impuls door de aanleg van de Nedersaksenlijn. Vanaf Amsterdam/Schiphol lopen er treinverbindingen naar het buitenland via Breda, Zwolle/Hengelo, Arnhem en Groningen.
3. Geen standpunt

Partij voor de Dieren:

1. De gaskraan in Groningen gaat definitief dicht en blijft dicht. Er worden geen nieuwe vergunningen afgegeven, ook niet in de Waddenzee. Het gebruik van lege gasvelden voor de opslag van (geïmporteerd) aardgas wordt zo snel mogelijk afgebouwd.
2. De Lelylijn en Nedersaksenlijn komen er zo snel mogelijk.
3. Groningen Airport Eelde sluit. Hierdoor ontstaat ruimte voor woningen en natuur.

PvdA-GroenLinks:

1. Een wettelijk verbod op het aanboren van nieuwe gasvelden en de gaswinning in Groningen en de Waddenzee stopt per direct. Van NAM-aandeelhouders Shell en Exxon verwachten we dat ze gaan bijdragen aan de nieuwe Groningenwet, en bij weigering zullen we ze daartoe dwingen. We investeren in zwembaden, buurthuizen, openbaar vervoer, sociaaleconomische vooruitgang en geven de Groningers zeggenschap.
2. We gaan de Lelylijn aanleggen tussen Groningen en de Randstad en in internationaal verband als HSL naar Noord-Duitsland, Denemarken en Zweden. De Nedersaksenlijn gaat rijden.
3. We investeren in Groningen als belangrijke speler in de transitie naar waterstof, via omscholingsfondsen en brede mbo-, hbo- en wo- scholingsprogramma’s. De gemeente Groningen voerde met succes basisbanen in. Als de overheid burgers vertrouwt en ons steunt om onze eigen omgeving mede vorm te geven, is er oneindig veel mogelijk.

PVV:

1. Snellere schadeafhandeling en versterking van huizen in Groningen. Geen Gronings gas, maar meer en snellere gas- en oliewinning op de Noordzee, géén export van Nederlands gas.
2. Geen standpunt
3. Geen standpunt

SGP:

1. Geen standpunt
2. Geen standpunt
3. Geen standpunt

SP:

1. Het eindeloos procederen tegen mensen moet stoppen. Als overheden schade veroorzaken, wordt die ruimhartig vergoed. We stellen het vertrouwen in de Groningers voorop. De overheid stopt met het wantrouwen en gaat gedupeerden direct helpen.
2. We investeren in binnenlandse treinverbindingen zoals de Lelylijn en Nedersaksenlijn. Samen met publieke spoorwegbedrijven van andere landen zetten we méér treinverbindingen op tussen ons land en grote Europese steden.
3. Geen standpunt

Volt:

1. We willen dat de ereschuld aan Groningen wordt ingelost op een manier zoals de Groningers dat willen.
2. We willen zo snel mogelijk betrouwbaar en duurzaam treinverkeer tussen Europese steden. We verbeteren de spoorverbinding Groningen - Bremen. Binnen Nederland heeft het aanleggen van de Lelylijn prioriteit.
3. We hervormen de subsidies voor verduurzaming. Niet de bewoner, maar de overheid moet de kosten voor isolatie voorschieten. Dit gebeurt nu in de gemeente Groningen. Hier helpt de gemeente via energiecoaches met het aanvragen van subsidies.

VVD:

1. De schade- en versterkingsoperaties lopen nu nog niet snel genoeg. We blijven manieren zoeken om de schade- en versterkingsoperatie te verbeteren. De omgekeerde bewijslast moet ook gelden voor de omgeving van de gasopslagen van Norg en Grijpskerk.
2. We willen de reistijd tussen de Randstad en andere regio’s verminderen. De aanleg van de Lelylijn kan hier een rol in spelen.
3. We zetten in op de ontwikkeling van regionale luchthavens zoals in Maastricht of Eelde.