Lees terug themadag Bestaanszekerheid: 'Als het zo verder gaat moet ik achter de geraniums blijven zitten'

Ook Riane Kuzee Hoogeveen kan meepraten over het gebrek aan bestaanszekerheid. ‘Wij hebben heel veel nare ervaringen meegemaakt’, vertelt ze.

Die ervaringen gebruikt ze nu om anderen te helpen. ‘Ik ben onder uit de kaartenbak gevist bij de sociale dienst, door een bedrijfsconsulent. Die had het idee dat ik wel wat kwaliteiten had, en heeft mij een opleiding aangeboden. Ik heb twee jaar op school gezeten, op mijn 55e, en nu sta ik hier.'

Ze werkt bij Sterk uit Armoede, een expertisecentrum in Haren dat bruggen wil bouwen tussen beleidsmedewerkers en mensen die in armoede leven. ‘Er zit een heel groot taboe op arm zijn, op schulden. Er is veel schaamte. Als je er eenmaal inzit, is het heel moeilijk om er weer uit te komen. Dat was voor mij niet altijd makkelijk’, vervolgt ze. ‘Het zwaarste vond ik dat mijn dochter aan heel veel dingen niet kon meedoen. Dat ik haar ‘nee’ moest verkopen.’

‘En doordat wij heel afgelegen zaten, op het Hogeland, woonde de rest van de familie te ver weg en konden we geen familiebanden onderhouden. Maar ik kan door mijn ervaringen laten zien dat er altijd hoop is, dat het altijd beter kan worden.’

Bestaanszekerheid is hét toverwoord van deze verkiezingen, maar het is ook een begrip dat door alle partijen anders wordt ingevuld. We zetten de standpunten op een rij en kijken gericht naar wat de politieke partijen zeggen over vijf verschillende vormen van een betaalbaarder leven. Lees hier het volledige artikel.

Verslaggever Elwin Baas vraagt mensen in Leek hoe zij kijken naar bestaanszekerheid. ‘Voor mij is het nu hartstikke goed’, vertelt een man. ‘Ik heb een goed pensioen, en een AOW'tje. Ik heb altijd keihard gewerkt, over een halfjaar ben ik tachtig, en ik geniet er allemaal van.’

Toch kent hij ook de andere kant. ‘Ik heb dertig jaar in de zorg gewerkt, dus ik weet een beetje wat het inhoudt. Ik heb wel met de mensen te doen. Maar ik denk ook aan de gezinnen waarvan de kinderen ‘s ochtends geen ontbijt krijgen. Ook dat is de zorg.’

Er moet snel wat aan gebeuren, vindt hij. ‘Dat moet niet binnen vier jaar, maar nú moet het gebeuren. Nu moet je dat aanpakken’, spreekt hij fel. ‘Ze (politici, red.) hebben ons twaalf jaar in de steek gelaten, ik ben er een beetje zat van. Daar kan ik niet tegen. We moeten met elkaar praten, niet over elkaar. En niet alles uitstellen.’

Een vrouw iets verderop maakt zich ook zorgen over bestaanszekerheid. ‘Ja, zeker. Vooral van de hele wereld. Niet alleen van mij. Ik ben oud, ik heb niet lang meer te leven. Maar alle slachtoffers van oorlogen, dat vind ik verschrikkelijk. Ik maak me vooral zorgen over kinderen die in gevaar blijken te zijn.’

Een andere vrouw is het met haar eens. ‘Wij hebben de meeste tijd gehad, maar voor de kleinkinderen maken we ons wel zorgen. Het milieu, de criminaliteit…’

Arend Klaas Wildeboer (79) en zijn vrouw wonen in een aangepaste woning in Stad. Ze hebben behoorlijke medische rekeningen, maar dat is niet de enige kostenpost.

‘Als je kijkt naar wat we zelf moeten betalen, dan zitten wij per maand op ongeveer 600 euro aan ziektekosten. Nou, dat begint een beetje de spuigaten uit te lopen’, vertelt hij. Het echtpaar maakt zich dan ook zorgen over de toekomst en de ontwikkelingen in met name de ouderenzorg. ‘De druk die nu op ons ligt, ten opzicht van de periode dat het beter met ons ging, is enorm.’

Arend Klaas en zijn vrouw gaan graag samen op pad. ‘Op zondag met de auto naar de bossen, of waar dan ook. Dat begint erg zwaar op de portemonnee te drukken. Dat deden we iedere zondag, maar nu misschien één keer per maand.’

Ook de broers en zussen, die niet in Stad wonen, krijgen minder vaak bezoekjes van het paar. ‘We zijn allebei redelijk positief ingesteld, en we zijn gewend om met ziekte om te gaan. Dus daar maken we ons niet zo’n zorgen over. Maar langzamerhand tast het je levensvreugde wel een beetje aan.’

'Bestaanszekerheid, iedereen heeft het erover. Het is een begrip dat over heel veel dingen gaat', zegt onderzoeker Erik Meij van Sociaal Planbureau Groningen. 'Het gaat over alle zaken die mensen nodig hebben in het leven om een bestaan te leiden. Het gaat erom dat het beschikbaar is, maar ook betaalbaar. Het gaat niet alleen over inkomen, maar ook over wonen en zorg.'

'Vaak wordt er gekeken naar het inkomen van de mensen, wij proberen ook te kijken wat er elke maand uit gaat. Kan je rondkomen? In veel Groningse gemeentes heeft een derde van de huishoudens moeite met rondkomen.'

Volgens Meij komt dat onder meer door de gestegen energieprijzen. 'Dat raakt niet alleen de laagste inkomens, maar ook de middeninkomens. Alles is duurder, voor iedereen.'