Autoriteiten hadden geen grip op Project X

Volgens de commissie was sprake van twee werelden die met elkaar botsten. De wereld die om speelruimte vraagt en de wereld die veiligheid eist. Dat vraagt om heldere afspraken, maatregelen en duidelijke communicatie. Daar is volgens de commissie-Cohen in Haren geen sprake van geweest.

Er was geen plan van aanpak en ook waren er geen uitgewerkte scenario's. Vooral burgemeester Bats van Haren krijgt ervan langs. Hem wordt verweten dat hij geen gebruik heeft gemaakt van zijn bevoegdheden. Ook wordt hem verweten verwarrende en tegenstrijdige informatie bij zijn communicatie te hebben verstrekt. Zo had zijn uitspraak dat er geen feest was een tegengesteld effect. Er wordt geconstateerd dat een kleine gemeente als Haren te weinig ervaring en deskundigheid heeft om dit soort grootschalige zaken aan te pakken. Het gemeentebestuur straalde onzekerheid uit.

Door de gebeurtenissen is het gevoel van veiligheid van de bewoners en ondernemers ernstig aangetast, aldus Cohen. Ook liet de organisatie van de politie sterk te wensen over, wordt geconcludeerd. Daarbij wordt verwezen naar een intern rapport van de politie, dat eerder naar buiten werd gebracht door RTV Noord en het Dagblad van het Noorden.

De ME was te laat, er waren geen uitgewerkte draaiboeken en er werd veel te laat overgeschakeld op het worst-case scenario. Ook werd te laat en te beperkt gebruik gemaakt van de landelijke expertise voor het scannen en beoordelen van de ontwikkelingen op internet. Sociale media vragen om monitoring vanuit de overheid, aldus de commissie.

Verder wordt geconcludeerd dat het feestje van Merthe op Facebook met name in Noord-Nederland al heel groot was, toen de reguliere media er aandacht aan gingen besteden. Dat er in de dagen voor het feestje veel aandacht aan is besteed, heeft een versterkende rol gehad. Opvallend is dat de meeste jongeren uit de directe omgeving op het vermeende feestje in Haren afkwamen. Met name uit Haren, Groningen en Assen. Alcohol heeft een belangrijke rol gespeeld bij het ontstaan van de rellen.

In het rapport wordt de reconstructie die RTV Noord en het Dagblad van het Noorden een paar weken na de Facebookrellen hebben gepubliceerd 'uitstekend' genoemd. Die reconstructie week maar op enkele punten af van de bevindingen van de commissie-Cohen, staat in het rapport. Daarbij wordt opgemerkt dat de commissie over meer bronnen beschikte. Zo hebben de autoriteiten beide media niet te woord gestaan in het kader van de reconstructie. Het rapport van Cohen bestaat uit vier delen: Twee Werelden (facebook en de overheid), Er is geen feest (de reactie van de overheid op Project X), De weg naar Haren (de rol van sociale media en massamedia) en Hoe Dionysos in Haren verscheen (de maatschappelijke facetten van Project X). Bekijk ook ons dossier over Project X Haren

Bekijk de vier delen uit de eindrapportage.