OVV haalt vernietigend uit naar EZ en NAM: alleen oog voor opbrengst
Onderzoeksraad vernietigend over rol NAM en EZ bij gaswinning
Het ministerie van Economische Zaken en de NAM zijn ernstig tekort geschoten bij de gaswinning in Groningen. Ze hebben jarenlang alleen maar oog gehad voor de opbrengsten en zijn blind geweest voor de veiligheid van de inwoners van het winningsgebied.
Tot die vernietigende conclusie komt de Onderzoeksraad voor Veiligheid in het nog vertrouwelijke conceptrapport van een onderzoek naar de gevolgen van de gaswinning. RTV Noord en de NOS hebben hier de hand op weten te leggen.
Waakhond
Niet alleen het ministerie en de NAM krijgen er stevig van langs. Ook het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft tot 2013 gefaald. 'De toezichthouder heeft zich lange tijd niet opgesteld als kritische waakhond', zo concluderen de onderzoekers.
Het KNMI en TNO wordt een 'passieve houding' verweten. Zij hadden jaren geleden al het initiatief moeten nemen voor 'een integraal en onafhankelijk wetenschappelijk onderzoeksprogramma'.
Schade
De Onderzoeksraad concludeert dat al in 1993 klip en klaar is dat de gaswinning in Groningen aardbevingen veroorzaakt. Zo is er op 3 maart dat jaar een aardbeving bij Middelstum met een kracht van 2.2 op de Schaal van Richter. Ook dan is er al fikse schade.
De NAM, autoriteiten en onderzoeksinstellingen wordt verweten dat ze toen niet in actie zijn gekomen. Met name omdat in hetzelfde jaar een rapport van de Begeleidingscommissie Onderzoek Aardbevingen (BOA) wordt gepubliceerd. Daarin wordt een direct verband gelegd tussen de gaswinning en de aardbevingen in Groningen.
Gevestigde orde
Volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid is met de conclusies niets gedaan door de NAM, de betrokken overheden en het KNMI. Er wordt op gewezen dat kritische geluiden van buitenstaanders jarenlang zijn genegeerd. 'De onderzoeksraad acht het aannemelijk dat het de experts, te typeren als de gevestigde orde, heeft ontbroken aan een open houding tegenover afwijkende opvattingen', schrijven de onderzoekers.
De NAM wordt verweten niet te hebben voldaan aan de zorgplicht. Ook worden vraagtekens gezet bij de te grote rol van het ministerie van Economische Zaken. 'Doordat andere ministeries en lokale overheden niet of nauwelijks betrokken zijn bij de besluitvorming over de gaswinning was er geen ruimte voor tegengeluiden.'
Kleine kring
In dit verband wordt in het conceptrapport verwezen naar het zogenoemde gasgebouw, dat de gaswinning in ons land regelt. Daarin zitten bedrijven als NAM, EBN, GasTerra, Shell en ExxonMobil. 'De besluitvorming is in handen van minder dan tien personen. De kleine kring maakt het moeilijk elkaar kritisch tegemoet te treden en werkt interne gerichtheid in de hand', zo staat in het conceptrapport.
De Onderzoeksraad heeft vanaf januari met tientallen betrokkenen gesproken. Die mogen nu reageren op het conceptrapport. Het eindrapport wordt in februari gepubliceerd. Een aantal betrokkenen vreest dat de instanties die er flink van langs krijgen, nog pogingen gaan doen de kritiek af te zwakken.
