'Schoffelen tussen de tuinboontjes en de aardappels: dat was Ede Staal'

Dertig jaar geleden overleed Ede Staal. De Groninger troubadour leeft voort in zijn liedjes. Zowel binnen als buiten onze provincie.
'Jammer dat hij veel te jong heen moest gaan', schrijft Carina Mensinga Marbus op Facebook. 'Ik ben geboren in Alphen aan den Rijn, maar ben in 2007 naar Veendam verhuisd. Toen ik Ede Staal voor het eerst hoorde, was het net of ik een cadeautje uitpakte. Heel mooi.'
Ook een andere niet-Groninger deelt dit gevoel. 'Zo'n 15 jaar geleden Ede voor het eerst gehoord en diep onder de indruk', zegt Janny Kruit. 'Evenals van het Groninger land. Ik wil hier niet meer weg.'
Mien Toentje
Siena Willink Nanninga gaat als ze haar ogen dichtdoet en naar 'Mien Toentje' luistert terug naar vroeger. 'Mijn vader zijn hobby was zijn tuintje', schrijft ze. 'Bij zijn crematie is dit nummer gespeeld. Het is altijd een mooie herinnering om dit nummer te horen.'
Voor Jannie Douwes-Zwaagman werken de klanken van Ede als een pleister op de wonde. 'Ik heb er veel steun aan. Zit ik niet lekker in mijn vel, dan zet ik een cd op. Dat helpt me altijd.'
Kippenvel in Hotel Parkzicht
Ook in het radioprogramma Altijd wat Anders haalden luisteraars herinneringen op. Een vrouwelijke beller zag Ede Staal bij het Grunneger liedjesfestival in Hotel Parkzicht in Veendam, ergens begin jaren tachtig.
'Ik kreeg kippenvel', kijkt ze terug op die dag. 'Hij stond er met zijn colbertje en zijn beige pully. Hij begon te zingen en het was fantastisch. Ik vond het een bijzondere gewaarwording om hem live zo te zien. Die man had geen verdere entourage nodig.'

'Er zijn eigenlijk geen woorden voor, zo geweldig is de man', zegt iemand anders, die ook in Parkzicht aanwezig was. 'Ik heb hem live meegemaakt en dat heeft diepe indruk op mij gemaakt.'
'Tussen de tuinboontjes en aardappels'
Eize Veenstra uit Groningen kent de Groningse troubadour uit zijn tijd in Farmsum. 'Hij woonde in een grote boerderij daar. Tussen de Farmsumerweg en de wijk Tuikwerd', zegt hij. 'Die man stond in zijn korte broekje te schoffelen tussen de tuinboontjes en de aardappels in. Dat was Ede Staal.'
'Wat een respect voor die man'
Vanuit Aduard belt een geëmotioneerde man. Hij maakte Ede Staal mee toen hij in het ziekenhuis lag. 'Hij kon andere patiënten opbeuren, terwijl hij wist dat hij ging. Hij was op zaal en op de hal aan het zingen. Dat blijft me altijd bij.'
In het ziekenhuis hoorde hij voor het eerst een liedje 'Credo-mien bestoan'. Zodra dit liedje weer klinkt, gaan de gedachten terug naar toen. 'Wat heb ik een respect voor die man gehad', besluit de luisteraar.
Kruiswoordpuzzel in de klas
Hendrik Huls uit Bourtange kent Ede Staal als leraar op de LTS in Winschoten. 'Het was een leuke kerel om als leraar te hebben. In de les kreeg je tien minuten de tijd om huiswerk te krijgen. Als ik snel klaar was, zei hij: kom maar even hier, maak maar een kruiswoordpuzzel.'