Boeren leggen miljoenenclaim neer bij NAM

'Je bent er iedere dag mee bezig en je komt geen steek verder. Zo wil je niet leven.'
Jasper Koning uit Wagenborgen is één van de negen boeren die de NAM voor de rechter sleept. De schade aan hun boerderijen is opgeteld zes miljoen euro. Het gasconcern wil daar maar een heel klein deel en in een aantal gevallen zelfs niets van vergoeden.
De boeren hebben besloten samen naar de rechter te stappen. 'Alleen kom ik niet verder, mijn buurman niet en ook al die anderen niet. Dus hebben we besloten samen op te trekken. Samen staan we sterker', zegt Koning.

Eén front

En daar sluit hun juridisch adviseur Henk Scheffer zich bij aan. 'Er zitten grote overeenkomsten in de situaties van deze boeren. Dus kunnen we samen beter één front vormen.'
Zonder uitzondering zit er een gapend gat tussen de schade die de NAM en het Centrum Veilig Wonen (CVW) willen vergoeden en de bedragen die uit contra-expertises komen. 'Het verschil is enorm. Vaak een gat van factor tien tot dertig.'
Dat geldt ook voor pluimveehouder Jasper Koning. Hij dacht twee jaar geleden zorgeloos met zijn jonge gezin in de boerderij van zijn oom te trekken. Bij verbouwwerkzaamheden van het woongedeelte stuitte hij al snel op veel scheuren in de muren.

Vier ton

De NAM komt na lang onderhandelen slechts met een klein bedrag over de brug. 'De ene scheur erkennen ze wel, de ander weer niet.' Het gasconcern biedt hem in totaal achtduizend euro aan. 'En in de contra-expertise wordt mijn schade begroot op vier ton.'
De 76-jarige boer Jan Boonman woont al heel lang op een op het oog prachtige boerderij in het buitengebied van Noordbroek. Zijn schuur stortte twee jaar geleden in. Een buitenmuur die volgens hem na elke aardbeving een stukje boller komt te staan, begeeft het.

IJdele hoop

De NAM onderzoekt de zaak wel, maar concludeert dat het C-schade is en er dus geen verband met de gaswinning is. Omdat zijn boerenbedrijf door moet draaien, besluit Boonman de herbouw eerst voor eigen rekening te nemen. Dat kost hem een ton. Hij gaat er dan nog vanuit dat de NAM alsnog over de brug komt. Dat blijkt ijdele hoop.
Uit een in eigen opdracht uitgevoerde contra-expertise komt naar voren dat de schade aan de boerderij veel hoger ligt: 850.000 euro. 'Tel daarbij nog wat ik zelf in de herbouw van de schuur heb gestoken en je komt in de buurt van een miljoen euro. Daar heb ik gewoonweg recht op.'

Gang naar rechter

De juridisch adviseur van de boeren verzoekt de NAM alsnog het verschil te betalen. Er vanuit gaande dat het gasconcern daar niet toe overgaat, wordt dit gevolgd door een gang naar de rechter.
Juridisch adviseur Scheffer acht de kans dat de boeren winnen groot. 'Er ligt een duidelijk causaal verband tussen de aardbevingen en de schade. Er zijn eigenlijk geen redenen waarom de NAM die niet zou moeten betalen.'

Reactie NAM

De NAM laat in een reactie weten geen zicht te hebben op de claims van de agrariërs. Woordvoerder Sander van Rootselaar zegt het 'vervelend te vinden' dat de partijen er via het reguliere schadeproces niet uit zijn gekomen. 'Het staat de bewoners natuurlijk vrij om de gang naar de rechter te maken.'
Hij wijst erop dat contra-experts de opdracht hebben grote verschillen te verklaren met steekhoudende onderbouwing. 'Als de eerste expert wordt overtuigd, dan wordt na zo'n contra-expertise de schade zonder vragen gecompenseerd. Zo niet, en daarvan lijkt hier sprake, kan de zaak voorgelegd worden aan de arbiter of een derde deskundige. Kennelijk worden deze stappen hier over geslagen', reageert de NAM-woordvoerder.

Lees ook: