Wat zeggen de politieke partijen over... werk en geld?

© RTV Noord
Wat zeggen de politieke partijen voor de verkiezingen op 15 maart over werk en geld? Over zelfstandigen, pensioenen, loonbelasting en uitbetaling bij ziektes: dit vinden de partijen.
RTV Noord worstelt zich door de verkiezingsprogramma's van de politieke partijen die meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart 2017 en zet de belangrijkste punten op een rij. We behandelen de belangrijkste thema's voor Groningen, maar schuwen ook de grote Nederlandse thema's niet.

VVD: Vast contract moet makkelijker worden

'Het moet voor werkgevers aantrekkelijker worden om een vast contract aan te bieden, zodat het makkelijker wordt om een vaste baan te krijgen. Daarom wil de VVD dat cao's niet langer bindend zijn: werknemers en -gevers moeten zelf afspraken kunnen maken over een contract. Het opzeggen van een contract moet makkelijker en minder duur worden. Daarnaast is de VVD ervoor dat werkgevers meerdere tijdelijke contracten en tijdelijke contracten van een langere duur aan kunnen bieden.'
'Voor ondernemers moet de Belastingdienst niet in de weg zitten. Ook moet er voor hen minder administratieve plicht zijn om me nsen in dienst te nemen. De VVD wil dat nieuwe werklozen de eerste drie maanden een hogere werkloosheiduitkering krijgen. De uitkeringsperiode wordt wel verkort van 24 naar 18 maanden. Werkgevers moeten zelf de arbeidsduur kunnen verkorten om werkgelegenheid te kunnen behouden.'

PvdA: Gelijke behandeling

'Het beloningsverschil tussen mannen en vrouwen moet verdwijnen. We willen hogere lonen realiseren via afspraken met werkgevers en werknemers. Om vast werk aantrekkelijker te maken willen we een werknemerskorting, vergelijkbaar met de zelfstandigenaftrek. We willen gelijke behandeling van uitzendkrachten en payrollers ten aanzien van collega's die in dienst zijn. Werkgevers die tijdelijke contracten aanbieden, krijgen een andere WW-premie dan werkgevers die vaste contracten aanbieden. Ook willen we fondsen waardoor werknemers zich kunnen laten omscholen naar sectoren waar tekorten zijn. Voor alle zzp'ers komt een basisverzekering die bescherming biedt tegen het risico van arbeidsongeschiktheid.'
'We willen een einde maken aan arbeidsmigratie op basis van kostenverschillen tussen buitenlandse werknemers en Nederlandse collega's. Ook willen we dat alle mensen die werken minstens het minimumloon verdienen en pensioen opbouwen.'
'De PvdA wil 100.000 nieuwe banen introduceren van 100 tot 120 procent van het minimumloon op plekken waar geen verdringing is.' De partij noemt als voorbeeld conciërges en assistenten op scholen, toezicht in het openbaar vervoer en ondersteuning van verenigingen.

PVV: Lagere inkomstenbelasting

De PVV wil een lagere inkomstenbelasting, een halvering van de motorrijtuigenbelasting en wil dat de huren omlaag gaan. Ook wil de partij de AOW-leeftijd terugbrengen naar 65 jaar. Aanvullende pensioenen moeten worden geïndexeerd.

CDA: Iedereen een basisverzekering

Het CDA wil één basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden, zowel als je een vast of flexibel contract hebt. Ook wil de partij de loondoorbetaling bij ziekte voor werkgevers fors terugbrengen. Zo wordt het voor werkgevers aantrekkelijker om mensen vast in dienst te nemen. Er moeten meer mogelijkheden komen voor meerjarige arbeidscontracten. Voor de werkgelegenheid wil de partij meer bedrijven uit het buitenland halen.
'We pleiten al jaren voor een sociale vlaktaks: een hoger tarief voor hoge inkomens, een laag tarief voor de lage inkomens.'
'We willen jongeren actief betrekken bij de samenleving. Daarom willen we toe naar een nieuwe dienstplicht. Dat kan bij Defensie, maar ook in de zorg, bij de politie of andere maatschappelijke organisaties.'

D66: Tijdelijke contracten verdwijnen

'Tijdelijke contracten verdwijnen, en daarmee de tweedeling op de arbeidsmarkt. Voor zzp'ers blijft de zelfstandigenaftrek en wordt het makkelijker om zich te verzekeren en te sparen voor het pensioen.'
'We gaan naar een individueel pensioen, zonder overdracht van geld van jong naar oud. Verder hervormen we de belastingen. We willen minder lasten op arbeid en minder stimulans om schulden te maken. We zorgen dat de overheidsfinanciën gezond blijven, ook voor toekomstige generaties.'
'Kansenongelijkeid op werk wordt systematisch aan de kaak gesteld. We willen betaald ouderschapsverlof van twaalf weken voor vaders en meemoeders.'

GroenLinks: belasting lage en middeninkomens verlagen

'We maken met vakbonden en werkgevers afspraken over stijging van lonen, en gelijke beloning voor gelijk werk. De overheid geeft het voorbeeld door reële loonsverhoging te geven aan politieagenten, leerkrachten en werkenden in de zorg.'
'We maken vaste contracten aantrekkelijker door hogere premies te vragen voor tijdelijke contracten. Voor zzp'ers komt een verplichte collectieve basisvoorziening voor arbeidsongeschiktheid. Flexwerkers en zzp'ers kunnen makkelijker voor hun pensioen sparen. We helpen kleine en startende ondernemers door het tweede ziektejaar van werknemers voor ze te betalen. De AOW als basispensioen wordt fors verhoogd.'
'De belastingen voor lage en middeninkomens worden fors verlaagd. Mensen met een laag loon houden netto meer over en kunnen gemakkelijker kiezen om in deeltijd te werken. Topinkomens worden zwaarder belast. Het toeslagen- en belastingstelsel wordt vereenvoudigd en meer gericht op het aanpakken van inkomensongelijkheid en armoede. Er komen kwijtscheldingsregelingen voor mensen met zeer problematische schulden. We schaffen de tegenprestatie in de bijstand af. Gemeenten mogen experimenteren met bijvoorbeeld een basisinkomen.'

SP: Weg met tegenprestatie en mantelzorgboete

De SP stelt in haar verkiezingsprogramma dat iedereen die AOW wil op zijn 65ste, dat moet kunnen krijgen. De AOW, het minimumloon en het sociaal minimum moeten omhoog.
'De WW-premie wordt verlaagd bij vast werk en verhoogd bij flexibel werk. De ontslagvergoeding treedt al na één maand in werking en gaat naar twee derde van het laatst verdiende loon, in plaats van één derde. De 'tegenprestatie' moet uit de bijstand en de 'mantelzorgboete', een korting op de uitkering voor mensen die anderen ondersteunen, wordt helemaal afgeschaft.'
'Kleinbedrijven krijgen een kleinschaligheidsaftrek en lagere lasten. Het midden- en kleinbedrijf moet een nationale investeringsbank krijgen. Voor ZZP'ers komt een betaalbare verzekering tegen arbeidsongeschiktheid. Stukloon wordt afgeschaft.'
'De SP wil een nieuwe vijfde belastingschijf van 65 procent voor inkomsten vanaf 150.000 euro. De belasting voor midden en lagere inkomers gaat omlaag', maar daar geeft de SP geen percentages voor belastingschijven bij.

50PLUS: AOW terug naar 65 jaar

50Plus wil de AOW-leeftijd terug naar 65 jaar, zodat er meer werkgelegenheid voor jongeren ontstaat. De premiebetaling van de AOW stopt op de AOW-leeftijd, en er komt een structurele verhoging van de AOW. 'Uitkeringen voor oudere werklozen blijven onaangetast en lopen door tot de pensioengerechtigde leeftijd.' Ook wil de partij af van de 'mantelzorgboete' en moet belastingvrij schenken tot 100.000 euro mogelijk worden.
'Handen af van het huidige pensioenstelsel. 50Plus pikt pensioenkortingen en Europese inmenging niet. Het pensioen is uitgesteld loon, geen financieel product. We ondersteunen een pensioenfonds voor ondernemers.'
'Werkgevers moeten ontlast worden door het beperken van sociale lasten en voorzieningen voor werknemers vanaf 45 jaar, waaronder maxixmaal 8 weken loondoorbetaling bij een zieke werknemer, daarna betaling via overheidsfonds. Er komt een stimuleringspakket om oudere werknemers aan het werk te houden, waarbij het opleiden van nieuwe werknemers door oudere aandacht krijgt.'

Partij voor de Dieren: Belastingen op onduurzame producten

'Als we belastingen gaan heffen op grondstoffen en onduurzame producten, kan de belasting op arbeid fors omlaag. Kolenstroom wordt duurder dan gas, groene stroom wordt minder belast. Drie maanden betaald ouderschapsverlof voor vaders wordt mogelijk. De kinderbijslag wordt afhankelijk gemaakt van het inkomen van de ouders.'
'De modelovereenkomst vervalt zo snel mogelijk. Zzp'ers krijgen toegang tot een (collectieve) arbeidsongeschiktheids- en pensioensverzekering. Er komt een winststelsel, waardoor de belasting afhangt van het inkomen en het aantrekkelijker wordt om parttime als zzp'er te werken. Werknemers krijgen meer vrijheid om keuzes te maken in hun eigen pensioensopbouw.'
'Er komt een onderzoek naar de mogelijkheden voor het invoeren van een basisinkomen voor iedere Nederlander. Jongeren zonder baan kunnen deelnemen aan werkgelegenheidsprojecten in bijvoorbeeld de zorg en biologische landbouw. De 'mantelzorgboete' wordt geschrapt.'

ChristenUnie: Werk combineren met zorg en scholing

'Werken wordt lonender door de belasting op arbeid te verlagen. Een basistarief van 35% inkomstenbelasting tot 70.000 euro, een toptarief van 49%. Hierdoor gaan de lasten voor de lage en middenkomens meer omlaag dan voor de hoge inkomens.'
'De ChristenUnie is voor een verplichte verzekering voor zzp'ers voor arbeidsongeschiktheid en ziekte. Tijdelijke contracten bij eenzelfde werkgever moeten in duur oplopen.'
'De ChristenUnie is voor lagere werkgeverslasten, zodat het aantrekkelijker wordt om personeel in vaste dienst te nemen. De verplichting om zieke werknemers twee jaar loon door te betalen, gaat terug naar één jaar. Alleenstaande ouders in de bijstand krijgen voldoende ondersteuning om zorgtaken te combineren met scholing en werk. De kosten van werkgevers op het gebied van mantelzorgverlof, kunnen bij de overheid worden ondergebracht. Er moet één landelijk schuldhulptracjet komen voor iedereen met schulden. Anoniem solliciteren willen we mogelijk maken en zondagswerk is niet verplicht.'
'ChristenUnie schrapt de overdrachtsbelasting voor starters. De hypotheekrenteaftrek wordt sneller en verder afgebouwd.'

DENK: Bonussen onder werknemers, vouchers voor starters

'DENK wil dat bonussen evenredig onder werknemers worden uitgekeerd, en is voor een extra werkgeversheffing van 16% op het gedeelte van salarissen. De partij wil ook een uitbreiding van het betaald zorgverlof van 12 weken met 70% van het loon, en een uitbreiding van het vaderschapsverlof met 8 dagen. Startende ondernemers krijgen een voucher van 750 euro. Loondoorbetaling bij ziekte voor ondernemers met minder dan 10 personeelsleden, moet gecollectiviseerd worden.
De partij is voor het invoeren van een verplichtinge verzekering voor arbeidsongeschiktheid van zzp'ers. Ook moet sparen voor een