Oproep voor bescherming scheepswrakken: 'Ze geven heel veel informatie'

Vijf kustprovincies, waaronder Groningen, vinden dat het Rijk meer moet doen om scheepswrakken in de Waddenzee en de Noordzee te beschermen. Ze hebben daarom een brief geschreven aan minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Bescherming

In de
pleiten ze voor een plan van aanpak. Hierin moet onder meer een inventarisatie komen van gebieden waar waardevolle scheepswrakken liggen, maar ook moet gezorgd worden voor bescherming van die wrakken, bijvoorbeeld door ze af te dekken.
De oproep is heel belangrijk, zegt maritiem archeoloog Yftinus van Popta van de Rijksuniversiteit Groningen. 'Er verdwijnt heel veel erfgoed. Terwijl de wrakken veel waardevolle informatie geven over bijvoorbeeld handelscontacten en -steden.'

Bedreigingen

Eén van de grootste bedreigingen vormt de constante beweging in de Waddenzee. Door de stroming worden (vaar)geulen verlegd en komen wrakken bloot te liggen. Zodra dat gebeurt, worden de scheepswrakken aangetast en rotten ze weg.
Ook menselijk handelen vormt een bedreiging. Bijvoorbeeld het aanleggen van mosselbanken, de visserij en de schelpenwinning.

Locaties geheim

Van Popta pleit voor het afdekken van de wrakken. 'Dat doe je in principe met zand en doek. Dan blijft het wrak op de bodem liggen, zodat je er later nog onderzoek kunt doen.'
Ook voor de Groningse kust liggen scheepswrakken. De meeste locaties zijn echter geheim, om zo te voorkomen dat schatzoekers ernaar duiken en de boel plunderen.

Kosten?

Over de kosten van een beschermingsoperatie durft Van Popta geen harde uitspraken te doen. 'Onlangs was het VOC-schip voor de kust van Engeland in het nieuws. Daar is twee miljoen euro voor uitgetrokken. Anderzijds hebben wij onlangs voor minder dan duizend euro archeologisch onderzoek gedaan bij een wrak. Het hangt vooral af van het aantal vrijwilligers dat mee wil werken.'

Bezuinigingen

In de wet is vastgelegd dat de overheid de scheepswrakken moet beschermen, omdat ze tot het maritiem erfgoed behoren. Toch heeft het Rijk de afgelopen jaren fors bezuinigd op de leerstoel van maritieme archeologie. 'Dus ik ben benieuwd hoe dat straks uit gaat pakken', zegt Van Popta.

Lees ook: