'Slim sparen begint met drie spaardoelen'

Het gaat maar door, banken verlagen hun rente steeds verder. Dat leidt dan weer tot allerlei goedbedoelde artikelen over hoe spaargeld toch nog wat op kan leveren. Zegeltjes plakken, investeren in handtassen of oldtimers. Van alles komt voorbij.

Eigenlijk maak ik me meer zorgen over het groot aantal Nederlanders dat helemaal niet spaart dan over de vraag hoe te sparen. Een veelgehoorde reden om helemaal niks te sparen is dat er gewoon geen geld voor is. Veel mensen maken zich dus niet druk over de rente van nul procent, maar over het feit dat ze nul procent sparen. Maar goed, laten we ons concentreren op degenen die wel in staat zijn wat opzij te leggen.

Een van 's werelds grootste beleggers Warren Buffet zei 'Spaar niet wat overblijft na alle uitgaven, maar geef uit wat over is nadat je gespaard hebt ('Do not save what is left after spending, but spend what is left after saving'). Een lastig punt voor velen. We zijn immers vooral gericht op de korte termijn en minder op de lange termijn. Want dat is wat sparen is; geld nu niet uitgeven en bewaren voor later.

Je weet niet wat de toekomst gaat brengen. Een financiële buffer kan veel problemen voorkomen. Je wasmachine en droger gaan tegelijk stuk of de kosten van een kapotte auto moeten betaald worden. Sparen zorgt ook voor financiële rust, je hoeft je immers geen zorgen te maken over betalen van rekeningen. Dat scheelt een hoop slapeloze nachten. Wist je dat het IQ met tien tot veertien punten daalt door regelmatige financiële stress?

Bovenstaande noem ik liever reserveren dan sparen. Reserveren doe je voor 'onverwachte' uitgaven. Uitgaven waarvan je wel weet dat ze komen, maar niet wanneer en hoe groot ze zullen zijn. Sparen doe je voor je dromen of andere doelen.

Hoeveel moet je reserveren? Ga er eens voor zitten en bedenk welke onverwachte kosten je hebt in een jaar. Je eigen risico, onderhoud auto, onderhoud van je huis, nieuwe kleding en schoenen enzovoorts. Tel alles op, doe er tien procent bij en je hebt het bedrag dat je per jaar moet reserveren.

Gedeeld door twaalf kom je op maandbedrag. Elke maand zet je dit geld opzij op een aparte spaarrekening. Opnemen mag natuurlijk als je uitgaven hebt gehad waarvoor je reserveerde. Zo betaal je zonder slapeloze nachten je rekeningen.

Dan het andere sparen, geld opzij zetten om dromen te realiseren. Ik stimuleer mensen altijd om drie spaardoelen te hebben. Eén op korte termijn, een jaar is prima. Eén op de middellange termijn van drie à vijf jaar en een langetermijn doel, denk aan tien tot vijftien jaar. Waarom? Alleen een doel over tien jaar motiveert niet. Het gaat om de kleine successen die je kunt boeken. Kun je kleine dromen laten uitkomen, dan helpt je dat om het vol te houden tot die grote droom.

Als ondernemer is sparen en reserveren nog belangrijker. Een ondernemer moet niet alleen privé maar ook zakelijk reserveren en sparen. Voor de maanden waarin het inkomen wat minder is of om te investeren in het bedrijf.

Lukt het je niet te sparen? Probeer dan een gewoonte te ontwikkelen. Je hoeft echt niet ineens tien procent van je inkomen opzij te leggen, zoals het Nibud aanbeveelt. Elke week een klein bedrag apart zetten werkt ook. Daarbij helpt het wanneer je zichtbaar maakt wat je spaart. Bijvoorbeeld door een doorzichtige spaarpot of fles in je huiskamer te zetten die je elke week voller ziet worden. Dat stimuleert.