Hoogleraar: 'Geen raadsleden kunnen vinden is een trend'

© Archief/Erik Hogeboom
Het niet kunnen vinden van raadsleden voor gemeenteraadsverkiezingen is een trend. Dat zegt Gerrit Voerman, hoogleraar Nederlandse Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. 'In 2006, 2010 en 2014 hebben wij hier onderzoek naar gedaan. Het blijkt wel dat het, zeker in plattelandsgemeenten, steeds moeilijker wordt om geschikte kandidaat-raadsleden te vinden.'
'Dit geldt vooral voor lokale afdelingen van landelijke partijen', vervolgt Voerman. 'Lokale partijen slagen er meestal wel in, ook al doen zich daar ook wel problemen voor.'

SP en VCP

De SP en de Verenigde Communistische Partij (VCP) konden allebei niet genoeg kandidaat-raadsleden vinden voor de herindelingsverkiezingen in de gemeente Westerwolde. En dat kan een vertekend beeld geven in de politieke situatie vanaf 2018, zegt Voerman.
'Het is de bedoeling dat de gemeenteraad de stemming en de opvattingen binnen de gemeente weerspiegelt. Als het radicaal-linkse geluid van de SP en de VCP straks niet meer gehoord wordt, doet dat afbreuk aan de legitimiteit van de gemeenteraad.'

Ledenterugloop

Ook het aantal leden van politieke partijen heeft invloed op het probleem, weet Voerman. 'Momenteel zijn nog geen 300.000 mensen in Nederland lid van een politieke partij. We zien dat politieke partijen leden verliezen. Er is maar een kleine groep mensen lid van een partij. En partijen proberen vooral in hun eigen achterban kandidaat-raadsleden te vinden.'
Het is dan ook een probleem van de partijen zelf, vindt Voerman. 'Dit is niet iets wat de gemeente van de partijen kan overnemen'. Maar er verandert volgens hem wel iets. 'Partijen stellen hun eisen bij. Doorgaans moet je bijvoorbeeld een jaar lid zijn van een partij om je verkiesbaar te mogen stellen. Die eis wordt steeds vaker aan de kant geschoven'.

Creativiteit

En partijen worden ook creatiever, aldus de hoogleraar. 'Ze zoeken bijvoorbeeld minder alleen in hun eigen ledenbestand, maar spreken mensen aan die een bepaalde rol in de maatschappij vervullen. Met als doel om hen op hun kandidatenlijst te kunnen zetten.'
Een andere manier van raadsleden zoeken dus. Mochten de SP en de VCP dit ook gaan doen, dan kunnen ze in 2022 wellicht alsnog een poging wagen om in de Westerwoldse raad terecht te komen.
Overigens doet ook de Partij voor het Noorden niet mee aan herindelingsverkiezingen omdat de partij niet genoeg kandidaat-raadsleden kon vinden. Deze partij wilde meedoen in de nieuwe gemeente Midden-Groningen.

Lees ook: