Arbiter Bodembeweging laat geen spaan heel van concept-schadeprotocol

© Google Streetview
De NAM houdt ook na de invoering van het nieuwe schadeprotocol voor het aardbevingsgebied een stevige vinger in de pap bij de schade-afhandeling. Ook dreigt de goed functionerende Arbiter Bodembeweging tussen wal en schip te vallen.
Dat staat in een notitie van diezelfde Arbiter Bodembeweging, waar RTV Noord de hand op heeft weten te leggen.
De notie is gestuurd aan de maatschappelijke groeperingen, die met Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders al maanden over een nieuw schadeprotocol overleggen.
Dat moet er komen nadat de NAM eind maart uit de schade-afwikkeling stapte. Het zou er al 1 juli zijn, maar het is er nog steeds niet.

Weinig goede woorden

De arbiters slaan alarm over de ontwikkelingen rond dat schadeprotocol; inmiddels omgedoopt tot 'protocol 2.0'. Er ligt nu een derde concept, maar ook daar hebben de arbiters weinig goede woorden voor over.
Volgens de arbiters blijft de NAM - alle mooie beloftes ten spijt - forse invloed houden. In het ontwerp schade-protocol is sprake is van een nieuw te vormen Instituut Mijnbouwschade (IM). Die nieuwe organisatie moet de schade-afwikkeling straks op zich nemen.
Volgens de notitie wordt in het protocol 'op geen enkele wijze aangegeven op grond waarvan het IM bevoegd is te oordelen.'

'NAM bepaalt regels'

Daar wordt de volgende consequentie aan verbonden: 'Dat betekent derhalve dat, zolang er geen wettelijke regeling voor het IM is, de NAM mede de regels bepaalt.'
In het concept-protocol wordt aangegeven dat het nieuwe Instituut Mijnbouwschade in afwachting van een schadefonds, al wel zaken kan afdoen via een arbitrageprocedure.
'Zolang echter de zaken door het IM worden afgedaan via een arbitrage procedure, verloopt die procedure conform een reglement, dat mede door instemming van de NAM tot stand is gekomen. En waarop de NAM ook invloed op heeft gehad. In die zin is de NAM niet uit de procedure verdwenen', vindt de organisatie Arbiter Bodembeweging, die er verder op wijst dat bij procedures diezelfde NAM ook nog eens één van de twee partijen is.

Alarmerend

Ronduit alarmerend vinden de arbiters het voornemen om het Centrum Veilig Wonen (CVW) te laten functioneren als secretariaat van het nieuwe instituut. Dat wordt betiteld als 'een directe bedreiging van de onafhankelijkheid' van het IM.
Daarbij wordt er fijntjes op gewezen dat de twee aandeelhouders van de NAM 'beiden sterk gelieerd zijn aan de NAM.' Het gaat daarbij om het adviesbureau Arcadis en verzekeraar CED.

Kwetsbaar

'Die aandeelhouders zullen invloed hebben op de
bedrijfsvoering van het CVW en daarmee ook van het IM. Deze constructie maakt de positie van het IM buitengewoon kwetsbaar. Het is bijzonder wenselijk dat het
IM een eigen secretariaat krijgt, geheel onafhankelijk van het CVW', vinden de arbiters.
Ze maken zich ook zorgen over hun eigen positie. Daarbij wordt benadrukt dat het systeem van arbiters 'goed functioneert.'
Tot nu toe hebben de arbiters, allemaal oud-rechters, 350 zaken afgedaan. In de meeste gevallen trekt de NAM aan het kortste eind. De wachttijden zijn wel enorm opgelopen, maar de arbiters hebben NCG Alders inmiddels een voorstel gedaan hoe dat moet worden weggewerkt.

Kostbare tijd

De arbiters snappen verder niet waarom het oude schadeprotocol met ingang van eind maart dit jaar is stopgezet. 'In goed Nederlands: Oude schoenen zijn weggegooid zonder dat er nieuwe waren. Met het sluiten van het oude schadeprotocol is tot op dit moment alleen maar een nieuw probleem geschapen. En dat veel kostbare tijd ongebruikt verloren gaat en nog zal gaan.'
Ze maken ook zorgen over de vraag wat er in de nieuwe opzet met het instituut van Arbiter Bodembeweging gaat gebeuren. 'In het concept is sprake van een nieuw soort arbiter: de Arbiter IM. De huidige arbiters voelen niets voor die overstap en weigeren daar aan mee te werken. Het idee van de Arbiter IM is afkomstig van de NAM. Wij hebben inmiddels aan de NCG laten weten niet bereid te zijn te fungeren als Arbiter IM.'