Deze Dag: Jacques Wallage

© RTV Noord
Jacques Wallage was voorbestemd om Joop den Uyl op te volgen, maar het liep anders. In 1998 koos hij ervoor burgemeester van Groningen te worden. Hij bleef dat bijna elf jaar. Jacques Wallage is geboren op deze dag in de geschiedenis, 27 september 1946.
'Jij bent niet de minister-president en wij zijn niet jouw adviseurs', zei wethouder Willem Smink tegen de nieuwe burgemeester, een jaar na diens benoeming. 'Dat hakte er enorm in', bekende Wallage in zijn afscheidsinterview met TV Noord in 2009.
Huidig commissaris van de Koning René Paas was wethouder onder Wallage en constateerde: 'Als Wallage gas geeft zien we alleen z'n achterlichten nog!' De burgemeester wil veel voor elkaar krijgen. En wat vandaag gedaan kan worden, hoeft niet tot morgen te wachten.
Zijn bestuursadviseur Nienke Alkema beaamt dat: 'hij ging altijd zo snel!' Dat kon ook, omdat hij volgens haar meteen de kern van een probleem doorzag en kwam met een mogelijke oplossing. Mensen hadden een afspraak met de burgemeester 'en stonden na drie minuten weer buiten. Maar ze konden dan wel weer verder', aldus Alkema.
De kritiek van zijn wethouders neemt hij ter harte. Zelf zegt hij zich daarna te hebben ontwikkeld tot 'een teamspeler die veel meer coacht dan zelf probeert te scoren'. Hij oogst lof als burgervader, die zich als een vis in het water voelt in zijn Groningen. Hij is er opgegroeid, heeft er gestudeerd en ontpopt zich in de jaren zeventig tot een raspoliticus in de gemeenteraad. Met een groot talent voor spreken in het openbaar. Hij is er negen jaar wethouder.
Zijn grootouders hebben voor de oorlog een slagerij in de Folkingestraat, het kloppend hart van de Joodse buurt. Ze zijn weggevoerd en vermoord door de bezetter. Zijn sociaaldemocratische idealen en de drang om veel, hard en snel te werken, verklaart Wallage zelf uit zijn Joodse identiteit. Een Joods jongetje, geboren vlak na de oorlog, dat, zoals Ischa Meijer het verwoordde, 'alles goed zou maken'.
Hij is voorbestemd om zijn vader op te volgen, die een winkel heeft in huishoudelijke artikelen ('grossierderij') aan de Rademarkt. Maar al op jonge leeftijd verkiest hij het openbaar bestuur. Waar je 'bezig bent met het leven van iedereen, het doet ertoe'. Hij wordt wethouder, fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid, staatssecretaris en tenslotte burgemeester van Groningen. Bij zijn beëdiging geeft VVD-fractievoorzitter Remco Kouwenhoven hem mee dat hij als PvdA-kopstuk 'burgemeester zal moeten worden van alle Groningers'.
Daarin slaagt hij. Zijn toenmalig bestuursassistente Alkema: 'Die baan paste hem als een jas. Hij was 24 uur per dag burgemeester.' Zelf vindt hij het de mooiste baan van de wereld. Juist daarom komt de bloedserieuze bekentenis bij zijn afscheid dat hij eigenlijk 'het liefst operazanger was geworden, zonder enige twijfel', als een volslagen verrassing.
Jacques Wallage is geboren op deze dag in de geschiedenis, 27 september 1946.
Pieter de Hart is redacteur bij RTV Noord en historicus. Elke woensdag schrijft hij over 'deze dag' in het verleden van Groningen.