Gevangenispersoneel Ter Apel kan opgelucht ademhalen, 'maar er zijn geen garanties'

Dat staat in het regeerakkoord dat dinsdag werd gepresenteerd. De medewerkers van de gevangenis in Ter Apel, die al jaren met sluiting wordt bedreigd, kunnen daarom even opgelucht ademhalen.

'Maar toch biedt het regeerakkoord geen garanties', zegt Willem Bouma. Hij doet maatschappelijk werk in de gevangenis en vertegenwoordigt de ondernemingsraad (OR) van de Penitentiaire Inrichting Ter Apel in de landelijke OR. 'Maar natuurlijk ben ik blij dat de gevangenissen in het buitengebied zoveel mogelijk buiten schot worden gehouden.'

Maar er is niet alleen goed nieuws over de gevangenissen. Net als in andere gevangenissen in Nederland gaat het personeel in Ter Apel gebukt onder een hoge werkdruk. 'Wat ik zie is dat mensen hun werkplezier kwijtraken', zegt Bouma daarover. 'Dat ze doodmoe thuiskomen en geen zin meer hebben in andere dingen. Dat vind ik erg verontrustend.'

Om het aantal benodigde cipiers te berekenen wordt een norm gehanteerd van twee bewakers per 24 gedetineerden. 'Zelfs die norm halen we vaak niet', vervolgt Bouma. 'Zo moeten we bijvoorbeeld veel nieuwe bewakers opleiden. Die mensen kunnen we dan niet tegelijkertijd inzetten in de gevangenis zelf.'

Zelf werkt Bouma tegenwoordig minder uren, omdat hij 64 jaar oud is. 'Daar ligt ook een deel van het probleem. Die uren die ik nu minder werk moeten worden opgevangen. En zelfs dat gebeurt niet.'

Twee cipiers per 24 gedetineerden is overigens geen nieuwe norm: die is al jaren hetzelfde. Maar de werkdruk in de gevangenis wordt volgens Bouma hoger door onder andere een toename van gedetineerden met een psychische stoornis.

Marcel Ottens, tevens voorzitter van de ondernemingsraad, is begeleider op de afdeling waar deze mensen zitten opgesloten. 'Op die afdeling is er ruimte voor een half personeelslid extra. Daar hebben we dus eigenlijk twee en een halve bewaker per 24 gedetineerden.'

Op deze afdeling is daardoor ook meer ruimte voor persoonlijke begeleiding. 'Maar als je in gesprek bent met een gedetineerde, en die wordt agressief, wil je rugdekking hebben. Als die halve extra kracht dan net op een andere afdeling bezig is, stel je je eigen veiligheid voorop', vervolgt Ottens.

'Met een mannetje extra heb je de zekerheid om het gesprek aan te gaan of kan je wat dieper op de zaak in gaan. Het is dan ook heel belangrijk dat hier extra personeel komt.'

De oplossing voor de problematiek is volgens Bouma simpel. 'Er moeten vier bewakers per 24 gevangenen komen. Meer personeel dus. Dan kunnen we onze gedetineerden veel beter begeleiden dan nu. Ook kunnen we dan nieuwe werknemers gaan opleiden, zonder dat dat ten koste gaat van de bedrijfsvoering in de gevangenis.'