Verkiezingen in Midden-Groningen: de partijen en standpunten

© Beppie van der Sluis/ RTV Noord
Op 22 november zijn de herindelingsverkiezingen in Midden-Groningen. Dan wordt de eerste gemeenteraad van de nieuwe gemeente gekozen, die per 1 januari 2018 ontstaat uit een fusie van de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde.
In totaal zijn er in Midden-Groningen 33 zetels te verdelen, die door ruim 48.000 kiesgerechtigden worden verdeeld. 

Verkiezingen Midden-Groningen:

In dit artikel worden die op de volgorde weergegeven zoals ze op 22 november op het kiesbiljet staan. De grootste landelijke partij die niet meedoet aan de herindelingsverkiezingen is de PVV.

SP: subsidie voor voedsel- en kledingbanken

De SP is de grootste partij in Hoogezand-Sappemeer en zit zowel in deze gemeente als in Menterwolde in de coalitie. In Slochteren is de SP nog niet vertegenwoordigd. Martine Feenstra, fractievoorzitter van de SP in Hoogezand-Sappemeer, voert de kieslijst aan. De SP wil de grootste partij worden en in de college-onderhandelingen het voortouw nemen. 
Wat wil de SP?
Voor de SP is zorg van oudsher een belangrijk thema. In Midden-Groningen wil de partij dat er fors meer geïnvesteerd wordt in hulp die voorkomt dat kinderen ingewikkelde jeugdzorg nodig hebben. Ook moet de nieuwe gemeente voorkomen dat mensen zorg gaan mijden om financiële redenen.
Verder wil de SP:
- dat voedsel- en kledingbanken een jaarlijkse gemeentelijke subsidie krijgen;
- dat mensen in de bijstand een premie krijgen als ze maatschappelijk nuttige activiteiten gaan doen;
- dat de gemeente zich tot het uiterste inspant om treinstation Sappemeer Oost te behouden;
- 'zij aan zij met de inwoners knokken' om de gasproductie omlaag te laten gaan.
 

Partij van de Arbeid: bedrijven verleiden

De lijst van de Partij van de Arbeid wordt aangevoerd door Thea van der Veen. Zij is op dit moment wethouder in de gemeente Menterwolde. Anja Woortman staat op de tweede plaats, en is kandidaat-wethouder voor Midden-Groningen. Zij is op dit moment wethouder in Slochteren. De PvdA heeft in Hoogezand-Sappemeer en Slochteren op dit moment drie zetels en in Menterwolde twee zetels. De PvdA is de enige partij die in alle fuserende gemeenten coalitiegenoot is.
Wat wil de PvdA?
De PvdA zet tijdens de komende verkiezingen traditioneel in op werk. Volgens de partij is er weinig werkgelegenheid in Midden-Groningen en hebben veel mensen moeite om een baan te vinden. De PvdA wil daarom dat de gemeente het voor bedrijven makkelijker maakt om zich in Midden-Groningen te vestigen. 
Verder wil de PvdA dat:
- kinderen die leven in armoede specifieke aandacht krijgen, zodat elk kind mee kan doen met bijvoorbeeld de schoolreis en sport;
- de gaswinning gefaseerd tot een einde wordt gebracht, dat er geen nieuwe zoutwinning komt en er ook geen grootschalige windparken in de buurt van bebouwing komen;
- de nieuwe gemeente duurzaamheid als uitgangspunt heeft voor alle beslissingen die er worden genomen;
- eenzaamheid, zowel voor ouderen als jongeren, wordt bestreden door 'ontmoetingsactiviteiten' te organiseren.

VVD: Groningse plaatsnaamborden

De VVD van Midden-Groningen wordt aangevoerd door Jaap Borg, die op dit moment nog wethouder is in Menterwolde, waar de partij twee zetels heeft. Hij was eerder al fractievoorzitter in Hoogezand-Sappemeer. Daar heeft de VVD nu drie zetels. In Slochteren heeft de VVD op dit moment twee zetels.
Wat wil de VVD?
De VVD wil van Midden-Groningen een plek maken waar inwoners zich thuis voelen, waar ruimte is voor initiatief, iedereen meedoet, men zich veilig voelt en waar de inwoner centraal staat. De partij vindt dat mensen met aardbevingsschade ruimschoots gecompenseerd moeten worden. Het aardbevingsgebied moet daarnaast weer aantrekkelijk worden gemaakt voor inwoners en bedrijven.
Verder wil de VVD dat:
- elke plaats in Midden-Groningen een plaatsnaambord krijgt met zowel een Nederlandse als een Groningse naam;
- ondernemers zelf bepalen wanneer hun winkel open of dicht gaat, en dat de gemeente daarom de winkeltijden flexibel inricht;
- de gemeente actief meewerkt aan voldoende oplaadpunten voor elektrische auto's in Midden-Groningen;
- de hondenbelasting in Midden-Groningen wordt afgeschaft.

Leefbaar Midden Groningen: NAM onder druk zetten

Leefbaar Midden Groningen is een nieuwe partij die wordt geleid door Nette Kruzenga. Kruzenga is eerder voorzitter geweest H-S Centraal!, de voorloper van het huidige Lokaal Perspectief Hoogezand-Sappemeer. Kruzenga wil tijdens de komende verkiezingen alle 33 beschikbare zetels in Midden-Groningen behalen. 
Wat wil Leefbaar Midden Groningen?
Volgens Kruzenga maakt de lokale politiek in Midden-Groningen zich niet sterk genoeg voor haar inwoners. Een belangrijk punt voor 'Leefbaar' is dat de gaswinning naar 0 gaat. 'We hebben het gevoel dat we dat voor elkaar kunnen krijgen. Als dat niet lukt willen we de NAM enorm onder druk gaan zetten', zegt Kruzenga daarover.
Verder wil Leefbaar Midden Groningen dat:
- de nieuwe gemeente ouderen hulp geeft als dat nodig is, bijvoorbeeld bij het uitleggen van een iPad;
- zowel inwoners als bedrijven lagere lasten krijgen;
- belemmeringen voor ondernemers om zich te vestigen in het Winkelpark in Hoogezand wegnemen;
- wethouders en ambtenaren vanachter hun bureau vandaan komen en met de burger in gesprek gaan.

Roodgewoon: ondersteuning bij schulden

Roodgewoon wordt heeft tijdens de komende verkiezingen Jacco Swierenga als lijsttrekker. De partij kent alleen een historie in de huidige gemeente Hoogezand-Sappemeer: daar bezette Roodgewoon tot september dit jaar één zetel. Raadslid René Rook ging toen echter verder onder de vlag van Leefbaar Midden Groningen. De nieuwe lijsttrekker Swieringa zet in op drie zetels voor Roodgewoon.
Wat wil Roodgewoon?
Roodgewoon wil een experiment met het basisinkomen opzetten. 'We zouden heel veel mensen een rustiger leven kunnen geven als de overheid hiervoor zorgt', zegt lijsttrekker Swierenga. Daarnaast moet er volgens de partij meer ondersteuning komen voor mensen die in de schuldsanering zitten, om de gang naar de voedselbank te voorkomen.
Verder wil Roodgewoon dat:
- de maximumsnelheid in alle woonwijken wordt teruggebracht naar 30 kilometer per uur;
- er voor posities in het bestuur geen 'positieve discriminatie' wordt gehanteerd, maar dat simpelweg de beste man of vrouw op de juiste positie wordt gezet;
- er een algehele stop op gaswinning en zoutwinning komt in Groningen;
- de zwemlessen worden teruggebracht op alle basisscholen.

D66: versterk techniek op middelbare scholen

Gerard Renkema is lijsttrekker voor D66 in de gemeente Midden-Groningen. Hij is op dit moment nog fractievoorzitter van de partij in de gemeente Slochteren, waar de partij twee zetels heeft. Ook in Hoogezand-Sappemeer heeft de partij twee zetels. In Menterwolde is D66 nu nog niet vertegenwoordigd.
Wat wil D66?
D66 wil dat de gaswinning in Midden-Groningen versneld wordt afgebouwd naar 0. Ook moet er meer werk worden gemaakt van de energietransitie, door bijvoorbeeld openbare verlichting en overheidsgebouwen te verduurzamen. Verder ziet D66 'alleen toekomst voor agrarische bedrijven die in evenwicht met hun omgeving produceren, de ecologische landbouw'.
Verder wil D66 dat:
- 'alle haalbare initiatieven op kwaliteit worden onderzocht', als het gaat om (te) kleine scholen in de gemeente;
- het middelbaar beroepsonderwijs in Midden-Groningen wordt versterkt, met name in de technieksector;
- er een eigen budget komt voor dorpen en wijken, waarbij actieve dorpen meer geld krijgen dan dorpen die 'slapen';
- het openbaar vervoer behouden blijft, ook in de kleinere kernen.

ChristenUnie: generatie-armoede terugdringen

De ChristenUnie is op dit moment in Slochteren met drie zetels vertegenwoordigd, en in Hoogezand-Sappemeer met één zetel. In beide gemeenten is de ChristenUnie ook één van de coalitiepartijen. In Menterwolde is de ChristenUnie niet vertegenwoordigd. Wethouder Jan Jakob Boersma (Slochteren) is de lijsttrekker voor de komende verkiezingen.
Wat wil de ChristenUnie?
De ChristenUnie wil 'minder gas' en wil dat de gemeente haar inwoners helpt om aardbevingsschade vergoed te laten worden. Ook wil de partij dat de gemeente ambities heeft om te werken aan een beter milieu. In tegenstelling tot verschillende andere partijen zegt de ChristenUnie in haar programma niet dat de gaswinning naar 0 moet.
Verder wil de ChristenUnie dat:
- er geen permanent cameratoezicht komt in de gemeente, al is tijdelijk cameratoezicht wel bespreekbaar op plekken waar veel en langdurig overlast is;
- kansen voor recreatie in de natuur van Midden-Groningen samen met ondernemers en andere partners verder worden uitgewerkt;
- er aandacht wordt gegeven aan onderwijs om de jeugdproblematiek te doorbreken;
- de armoede in de gemeente Midden-Groningen wordt teruggedrongen, met name de armoede die van generatie op generatie wordt doorgegeven.

GroenLinks: niet bezuinigen op sport en cultuur

Mariët Bosman uit Sappemeer is een nieuwe naam in de Midden-Groningse politiek, en wordt fractievoorzitter van de lokale afdeling van GroenLinks. Op dit moment heeft GroenLinks in zowel Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde als Slochteren één raadslid. In Hoogezand-Sappemeer en Menterwolde zit de partij ook in de coalitie.
Wat wil GroenLinks?
GroenLinks wil van de gemeente Midden-Groningen een energieneutrale gemeente maken. De gaswinning moet daarbij verleden tijd zijn. De partij wil de rol van de nationaal coördinator Groningen omdraaien: hij moet 'bemiddelen vanuit de Groningers, en niet meer vanuit de NAM en de provincie'. 
Verder wil GroenLinks dat:
- er niet wordt bezuinigd op sport en cultuur, omdat dit mensen verbindt;
- alle voorzieningen in de gemeente goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer;
- er wordt geïnvesteerd in het basisinkomen, wat volgens de partij bestaanszekerheid biedt voor iedereen;
- de hoogste prioriteit wordt gegeven aan het doorbreken van armoede bij kinderen.

CDA: woningen voor jongeren, ouderen en anderen

Het CDA wordt tijdens de herindelingsverkiezingen geleid door Erik Drenth. Hij is op dit moment wethouder in de gemeente Hoogezand-Sappemeer, waar het CDA met één zetel vertegenwoordigd is. In Menterwolde hebben de Christen-Democraten ook één zetel, in Slochteren zijn dat er twee.
Wat wil het CDA?
Sterke wijken, dorpen en zorg zijn belangrijk voor het CDA. De partij wil inwoners een kans geven om te blijven wonen in het dorp waar ze van houden, of ze nu jongere, starter of op leeftijd zijn. Daarbij vindt het CDA een goede afweging van sociale huur, vrije sector huur en koopwoningen in verschillende prijsklassen belangrijk.
Verder wil het CDA:
- dat de gemeente Midden-Groningen beter op de kaart wordt gezet voor wonen en recreatie;
- zich inzetten voor inwoners met mijnbouwschade door de contacten met CDA-volksvertegenwoordigers in Den Haag te benutten;
- dat inwoners kennis en vaardigheden kunnen bijspijkeren door een samenwerking van de gemeente en buurtwerk, dorpsverenigingen en de bibliotheek;
- als het nodig is beperkingen opleggen aan de verharding van particuliere erven en tuinen, om wateroverlast te beperken en het riool te ontzien.

Gemeentebelangen Midden-Groningen: de buurtagent terug

Gemeentebelangen Midden-Groningen is een fusie tussen Lokaal Perspectief Hoogezand-Sappemeer, Gemeentebelangen Slochteren, Kritisch Menterwolde en Menterwolde Gewoon. De lijst wordt aangevoerd door Hans Haze, die nu nog fractievoorzitter is van Lokaal Perspectief Hoogezand-Sappemeer. Haze hoopt op minstens 6 zetels voor zijn partij.
Wat wil Gemeentebelangen?
Het motto van Gemeentebelangen Midden-Groningen is 'Gewoon, kritisch, lokaal'. De partij wil om dit te benadrukken een paar keer per jaar 20 tot 30 burgers uitnodigen om mee te praten over de agenda van de gemeenteraad. Ook worden toekomstig raadsleden van de partij 'verplicht om zich actief te blijven bewegen in de maatschappij om de dialoog met de burgers aan te blijven gaan.'
Verder wil Gemeentebelangen Midden-Groningen dat:
- de politie zich 'actiever opstelt' en de buurtagent weer terugkomt;
- de treinstations in Midden-Groningen allemaal openblijven, dus ook het met sluiting bedreigde station Sappemeer Oost;
- ouderen bij de samenleving worden betrokken door hen onder andere vrijwilligerswerk te laten doen;
- groen en natuur dat grenst aan de eigendommen van inwoners aan hen in beheer of eigendom wordt gegeven.

Seniorenpartij Midden-Groningen: dorps- en wijkgebouwen

De Seniorenpartij Midden-Groningen is een nieuwe partij in de gemeenten die samengaan tot Midden-Groningen. De partij bezit al wel een zetel in de gemeenteraad van Delfzijl. Klaas Hamersma is de lijsttrekker voor de Seniorenpartij. Hij stond begin dit jaar nog op de kandidatenlijst voor 50PLUS tijdens de Tweede Kamerverkiezingen.
Wat wil de Seniorenpartij?
De Seniorenpartij richt zich, weinig verrassend, vooral op de ouderen in de gemeente Midden-Groningen. Zo wil de partij in ieder dorp en iedere wijk in Midden-Groningen een dorps-of wijkgebouw plaatsen. Dit moet de eenzaamheid onder ouderen tegengaan. Het beleid van de Seniorenpartij is er op gericht om een isolement te voorkomen en te bestrijden.
Verder wil de Seniorenpartij Midden-Groningen dat:
- het onderhoud van het Gorechtpark verbeterd wordt zodat het park vellig en prettig blijft;
- de toewijzing van huishoudelijke hulp ruimhartiger wordt uitgevoerd, maar wel voor kortere periodes;
- het gemeentevervoer uitgebreid wordt, en vindt dat belangrijker dan het behoud van treins