Drie opvarenden komen om op zee: directeur rederij schuldig maar geen straf

Het vergaan van de schelpenzuiger kostte in 2010 het leven aan drie opvarenden uit Leens en Groningen. Het schip verging in zwaar weer boven Terschelling.

Het Openbaar Ministerie verweet rederijdirecteur Matthijs van der Ploeg uit Zoutkamp en zijn bedrijfsleider in de rechtszaak in oktober dood door schuld. De rechtbank ging daar maandag dus maar deels in mee. Alleen Van der Ploeg is schuldig bevonden aan dood door schuld. Hij heeft leiding gegeven aan rederij De Rousant, waarbij fouten zijn gemaakt.

De rechtbank acht bewezen dat Van der Ploeg 'aanmerkelijk onvoorzichtig' gehandeld heeft door schipper Jan Tuin met de Frisia de zee op te laten gaan, terwijl deze niet de juiste vaarbevoegdheid had. Het schip is gekapseisd, waardoor de bemanning in het water kwam en door verdrinking en onderkoeling overleed. Van der Ploeg gaf leiding aan rederij de Roussant; hij heeft de onbevoegde schipper zelf aangesteld en is daarom schuldig.

Tuin was misschien wel bijna bevoegd, maar had te weinig vaaruren gemaakt. Daar had Van der Ploeg op moeten wachten.

Bedrijfsleider Klaas B. is helemaal vrijgesproken. Hij is niet degene geweest die de schipper heeft aangesteld, was niet eindverantwoordelijk en 'had niet de bevoegdheid maatregelen te nemen om aan een verboden gedraging een einde te maken'.

Vrijwel alle verwijten over de gebreken aan het schip zijn volgens de rechter onterecht. Alleen de 'gesloten waterloospoorten' klopt wel. Door de gesloten poorten kon er veel meer water in het schelpenruim blijven staan en is het schip sneller gekapseisd. Deze poorten hadden niet gesloten mogen zijn. Toch wordt Van der Ploeg hier niet om veroordeeld omdat de rechtbank niet kan beoordelen of hij wist dat er een fout mee werd gemaakt.

Straf krijgt Van der Ploeg ook niet. Volgens de rechters dient strafoplegging 'geen enkel doel meer.' Hij heeft er volgens de rechtbank alles aan gedaan om te voorkomen dat zo'n ongeluk nog eens gebeurt. Ook vindt de rechtbank dat nabestaanden niet 'gebaat zijn bij verdere vergelding.'

Van der Ploeg heeft daarbij reputatieschade geleden en het op emotioneel vlak zwaar gehad door het kritische rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid over zijn bedrijven en door de mediaaandacht.

De bedrijven rederij De Rousant en Van der Ploeg Beheer zijn (gedeeltelijk) veroordeeld, maar krijgen ook geen straf opgelegd.

Al met al is het kapseizen en het overlijden van de bemanning het gevolg van meerdere factoren geweest, vinden de rechters. Niemand heeft de dood van de bemanning gewild. Mee speelde ook het slechte weer en 'de onbegrijpelijke beslissing' van de schipper om buitenom terug naar Lauwersoog te varen. Ook lijkt de bemanning de ernst van de situatie niet direct goed te hebben ingeschat.

Het OM eiste in oktober dat rederij De Rousant 60.000 euro boete betaalde. Ook Van der Ploeg Beheer, van rederijdirecteur Matthijs van der Ploeg moest 60.000 euro betalen volgens de aanklager.

De directeur en bedrijfsleider van de rederij hingen een werkstraf van ieder 180 uur boven het hoofd.