Column: Juridisch geneuzel

© RTV Noord
De juristen van het ministerie van Economische Zaken moeten de komende weken overwerken. Anders krijgen ze het schadeprotocol in verband met de gaswinning nooit af voor de deadline die er plotseling ligt. De aardbeving van 3.4, maandag bij Zeerijp, heeft niet alleen de Groningers opgeschrikt.
'We moeten nu echt iets doen', wordt her en der geroepen. 'Het is vijf over twaalf', zegt de provincie. 'Het is Code Rood', waarschuwt het Staatstoezicht op de Mijnen. 'Code Paars bijna', zegt de Groninger Bodembeweging. 'De gaswinning moet substantieel omlaag', vindt zelfs de NAM. De Tweede Kamer houdt er dinsdag een spoeddebat over. Behalve om de veiligheid van de bewoners gaat het dan ook om de zekerheid dat de aardbevingsschade eerlijk wordt vergoed. Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders wil vaart achter die afhandeling. Er wordt tenslotte al een jaar over het nieuwe schadeprotocol gepraat. Minister Wiebes vindt dat ook: 'Het schadeprotocol moet er nu snel doorheen.' En premier Rutte kwam gisteren met die deadline van een paar weken. Dat was een paar uur na de kritiek van de Nationale Ombudsman dat een nieuwe schadefonds vastloopt in 'juridisch geneuzel'.
Net als bij het geouwehoer van Gerard Reve is er natuurlijk niks tegen geneuzel, zolang er maar Gods zegen op rust. Wat voor de één juridisch geneuzel is, is voor de andere partij van levensbelang. Bij wie ligt in welk geval de bewijslast, wie bewaakt de schade-afhandeling, waar kun je in beroep tegen een besluit… Details doen er nu eenmaal toe in een door en door gejuridiseerde maatschappij. Het is niet voor niks dat de NAM in alle mogelijke rechtszalen, van bestuursrecht tot strafrecht, wordt aangepakt. Het is opmerkelijk dat de ombudsman, zelf een jurist, die overwegingen afdoet als geneuzel. Hij bedoelde misschien geen geneuzel maar getreuzel. Want dat het ministerie van EZ niet opschiet met het maken van afspraken moge duidelijk zijn.
Wel gek, want SodM, ombudsman, NCG, pers, kamerleden, ministers, premier… iedereen staat blijkbaar aan de kant van de door de aardbevingen getroffen Groningers. Zelfs de NAM beweert het beste met ons voor te hebben. Het is alsof onze provincie een patiënt is, met aan het bed een batterij goedwillende dokters die allemaal willen helpen. Maar zo veel handen aan het bed is geen garantie voor een geslaagde operatie. Daadkracht is in het algemeen omgekeerd evenredig aan het aantal betrokken partijen. En bovendien is de patiënt volledig bij kennis en heeft hij ook zijn eisen. Jammer genoeg is hij alleen niet zo goed verzekerd en geen baas in eigen buik. Aan dat bed wordt inderdaad een hoop geneuzeld. 'Snij jij, of snij ik?' 'Zullen we niet liever hier een borinkje doen?' 'Hou jij de seismograaf maar in de gaten' 'Minder gas!' 'Die NAM is een beetje opgezet, moet die er ook nog tussenuit? Wordt het allemaal niet te duur zo?' 'Even overleggen, jongens.' 'Hou jij de patiënt intussen even stabiel, Hans?'
Die patiënt wordt hoe dan ook nooit meer de oude. Alleen al door de schrik van die zware beving, terwijl de gaswinning al was teruggeschroefd. Wie weet wat er nog volgt? Voeg daarbij de stress rond de versterking van woningen en de schade die nu niet eens wordt afgehandeld. Hoe korter de operatie, hoe liever, maar het moet wel goed gebeuren. Langzaam betekent niet per se zorgvuldig. De ambtenaren moeten de komende weken maar gaan snelneuzelen.

Willem van Reijendam