Waardevermindering vergoed: wat betekent het voor jou?

© Goos de Boer/ RTV Noord
Een doorbraak: er komt een financiële compensatie voor de waardevermindering van huizen in het aardbevingsgebied. Zelfs als je geen fysieke schade aan je woning hebt. Maar wat betekent de uitspraak voor jou?
De NAM moet de waardevermindering compenseren. Dat bepaalde het gerechtshof in Leeuwarden dinsdagochtend. Maar daarmee is nog niet alles helemaal duidelijk. Wanneer kom je in aanmerking voor de vergoeding? Aan welke voorwaarden moet je voldoen? En wat betekent de uitspraak nou precies?
We zetten de meest gehoorde vragen, onder andere uit onze facebookgroep Groningen Sterk, met hun antwoorden op een rij. Voor zover als mogelijk, want nog niet alles is duidelijk op dit moment.

1. Wat houdt de vergoeding precies in?

Het gaat om een compensatie voor de verminderde waarde van een huis, omdat dat huis in het aardbevingsgebied staat. Daardoor is het lastiger te verkopen, of is de waarde gedaald tijdens het bewonen ervan. Dat staat dus los van de (eventuele) concrete aardbevingsschade aan een woning.
De vraag is hoe de beslissing van het hof moet worden vertaald naar de praktijk. Want het vaststellen van een handzame compensatieregeling, waar alle partijen mee uit de voeten kunnen, is lastig. Er zijn haken en ogen: hoe bepaal je de oorspronkelijke marktwaarde van een woning, is de waardedaling in de dorpskom van Loppersum net zo hoog als in het buitengebied, etc. En last but not least: als puntje bij paaltje komt, blijven de gelederen binnen Stichting WAG (Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen) gesloten?
Veel lijkt af te hangen van de bereidheid van de NAM en alle andere partijen om onderling zo snel mogelijk tot afspraken te komen over een vergoedingsregeling. Want daar mengt het hof zich niet in.

2. Wanneer kom ik in aanmerking voor de vergoeding?

Alle huiseigenaren die zich bij de WAG hebben geschaard in deze rechtszaak profiteren van de uitspraak. Zij hebben nu met de WAG gelijk gekregen: de NAM moet compenseren voor de waardedaling van hun huis.
Er is géén verschil tussen huiseigenaren die er vanaf het begin bij zijn, en huiseigenaren die later zijn aangehaakt. Voor de later aangeslotenen komt er een extra vordering bij.

- Eerder schreven we in dit artikel dat er een verschil is tussen de huiseigenaren die vanaf het begin bij de WAG zijn aangesloten, en de huiseigenaren die later zijn aangesloten. Dat is niet het geval.

3. Ik ben niet bij de WAG aangesloten. Wat nu?

In principe lonkt de compensatie voor de waardedaling dus ook zonder dat je meedoet aan de WAG-rechtszaak. Je kan in aanmerking komen voor de vergoeding als je het zelf aanvecht bij de NAM. De uitspraak van het hof van vandaag is daarbij een juridische stok om mee te slaan. 'WAG heeft gelijkgekregen dat waardevermindering meteen moet worden vergoed, ook zonder of voordat een huis wordt verkocht. Daar wil ik ook een beroep op doen.'

4. Geldt de vergoeding ook buiten de contourlijnen?

Omdat je volgens de uitspraak geen fysieke schade hoeft te hebben aan je woning, moet je kunnen aantonen dat de waarde van je huis in dat geval is verminderd door toedoen van de aardbevingen. Bijvoorbeeld omdat je woonplaats wel degelijk in het gebied ligt waar aardbevingen zijn.

5. Hoe wordt de waardevermindering bepaald?

Dat wordt mogelijk nog wel een dingetje. De NAM moet het hierover eens worden met de WAG. In de rechtszaken die tot nu toe over de waardedaling van woningen zijn gevoerd, blijkt dat de NAM en de WAG het over veel zaken oneens zijn. Dat bevordert niet dat er snel een protocol ligt.
Verder: de rechtbank in Assen heeft eerder gesteld dat er geen uniforme, vaste peildatum komt van waaruit de waardevermindering wordt berekend.
Het hof is het met de rechtbank eens: als peildatum gaat de taxatiedatum gelden van de woning. Op dát moment wordt de waardedaling vastgesteld, waarbij er naar verschillende
criteria wordt gekeken. Dat worden vermoedelijk een paar criteria, zodat niet elk schadegeval individueel hoeft te worden behandeld. Hoe de regeling er precies uit komt te zien weten we dus nog niet; daarover moeten de NAM en de WAG aan tafel.

6. Wie betaalt die vergoeding?

De NAM, zou je verwachten na de uitspraak van het hof. Maar dat is maar gedeeltelijk waar. Het Rijk - de belastingbetaler dus - draait op voor het merendeel van de schadevergoedingen, namelijk 64 procent. Dat is ooit afgesproken met Shell en Exxon, de aandeelhouders van de NAM. Het gaswinningsbedrijf betaalt dus de resterende 36 procent. Sommigen vinden deze verdeling ook terecht, omdat met name de Staat financieel heeft geprofiteerd van de gaswinning.

7. Moet ik het geld voor de waardeverminderingin mijn huis steken?

Nee, dat is niet nodig, ook hoeft het geld niet gestoken te worden in het verlagen van de hypotheek. Het hof stelt dat mensen zelf mogen weten waarvoor ze het geld gebruiken. Het is uiteraard wel verstandig om het in de woning of hypotheek te steken, omdat je anders in een later stadium alsnog zelf opdraait voor de waardevermindering.