Wat betekenen de algemene voorwaarden precies? Weet waarvoor je tekent

© RTV Noord
De robotrechter komt eraan. Verzekeraars en ook webwinkel Bol.com laten een robotrechter al beslissen bij geschillen. Ondernemers zullen er vaker mee te maken krijgen, zegt NoordZaken-expert – en muziekliefhebber – Peter Fousert.
Hij waarschuwt ervoor en geeft raad.

Door Peter Fousert

Afgelopen vrijdag werd ik tijdens een congres herinnerd aan het nummer Fitter Happier van Radiohead. Een door een computer uitgesproken lied met een recept voor een gelukkig en succesvol leven.
Fitter, gelukkiger en productiever. Gaandeweg het lied verandert de soundscape. Het lied eindigt in een onheilspellende conclusie: het perfecte zielloze leven maakt juist niet gelukkig. Integendeel.

Goed land

Met dit lied in het achterhoofd las ik in het Financieel Dagblad een verslag van de recent verschenen Global Entrepreneurship Monitor (GEP): Nederland is een goed land voor ondernemers.
De scholing tot ondernemer scoort het hoogst van de 54 onderzochte landen. Dat geldt ook voor marktdynamiek en innovatie. Mooie scores uit een wereldwijd onderzoek. Met enig chauvinisme merk ik op dat het Noorden zeer zeker aan die klassering bijdraagt.
Nederland is een goed land om ondernemer te worden en te blijven
Peter Fousert
Ook de commerciële en juridische infrastructuur – een voorwaarde om goed te kunnen ondernemen – bekleedt de hoogste positie van de onderzochte landen. En terecht. Ons juridische systeem werkt – in de meeste gevallen – goed.

Robotrechter

En toch is – terugdenkend aan Fitter Happier – waakzaamheid geboden. Recentelijk besteedden de onderzoeksjournalisten van Investico in samenwerking met Nieuwsuur en De Groene Amsterdammer, aandacht aan de robotrechter e-Court.
Een commerciële, geheel geautomatiseerde, rechtbank. Inmiddels de bevoegde rechter in de incassoprocedures van een groot aantal zorgverzekeraars maar ook van internetwinkel Bol.com.

Sneller, goedkoper

Maar e-Court vertelt niet hoe de 'robotrechter werkt. Wat e-Court wel zegt, is dat de rechtspraak sneller gaat en goedkoper is. Fitter, gelukkiger en productiever dus.
Rechtspraak door een computerprogramma 'zonder misplaatste empathie' citeren de journalisten de oprichter van e-Court.

Rekenregels

Maar geeft e-Court wel een eerlijk proces? Uitspraken zijn niet openbaar en daarom niet 'voorspelbaar'. Ook is onduidelijk wie de robotrechter controleert. We willen weten wie deze mensen zijn. Zijn ze wel onafhankelijk?
Ook de rekenregels die de robotrechter gebruikt om te beslissen zijn onbekend. Ik zie e-Court als een commerciële partij met een commercieel belang bij de robotrechtspraak.
Wie controleert de robotrechter. We willen weten wie deze mensen zijn
Peter Fousert
De wetenschappers die Investico ondervroeg concluderen dat procedures die de robotrechter volgt niet voldoen aan het recht op een eerlijk proces volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
De robotrechter is niet transparant. En zonder transparantie bestaat er geen onafhankelijkheid en onpartijdigheid, vinden zij. Zo zie ik het ook. Ik heb een e-Court-vonnis bekeken en kan er niks anders van maken.

Zielloos

Zielloze rechtspraak door een robot is nu nog niet beter dan een rechter van vlees en bloed. Integendeel. Het is niet goed voor onze commerciële en juridische infrastructuur. Het zet zelfs onze sterke positie in de Global Entrepreneurship Monitor onder druk.
Ik wil daarbij mijn ogen overigens niet sluiten voor de technische ontwikkelingen. Onder de juiste voorwaarden kan ik mij best een geautomatiseerde geschillenbeslechting voorstellen. Die moet dan wel transparant en voorspelbaar zijn.

Kwijt

U als ondernemer heeft er ook mee te maken, zonder dat u het in de gaten hebt misschien wel. Via de algemene voorwaarden kunt u hebben ingestemd met toepassingen van e-Court bij allerlei geschillen.
Zo is dat met algemene voorwaarden. Zijn de voorwaarden van toepassing, dan bent u daaraan gebonden. Dat heeft soms zeer verstrekkende gevolgen. Deze gevolgen bent u niet zomaar 'kwijt'.

Mijn tips:

- Negeer de algemene voorwaarden niet. Bestudeer ze zorgvuldig voordat u een overeenkomst aangaat
- Let vooral op bepalingen over het beslechten van geschillen. Welke rechter is bevoegd en wie draait voor de (incasso)kosten op
- Maak bezwaar tegen de voorwaarden als ze u niet bevallen
- Wat ook kan: verklaar uw eigen inkoopvoorwaarden van toepassing.
Peter Fousert is advocaat en voorzitter van het dagelijks bestuur van PlasBossinade Advocaten en Notarissen in Groningen.

Lees ook eerdere Xpertblogs van Peter Fousert