Piraten gijzelden Seatrade-bemanning: 'Stijging aantal kapingen is zorgelijk'

Het gekaapte Seatrade-schip Sierra Leyre (archiefbeeld)
Het gekaapte Seatrade-schip Sierra Leyre (archiefbeeld) © Marcel Coster/Marhisdata
Voor de kust van Nigeria is in februari een schip van de Groningse rederij Seatrade gekaapt door een groep zwaar bewapende overvallers. Vier bemanningsleden werden daarbij gegijzeld en ontvoerd.
Het viertal - drie Russen en een Filippijn - zijn tweeënhalve week vastgehouden. Enkele dagen geleden zijn ze ongedeerd vrijgelaten. Of voor hun vrijlating losgeld is betaald, wil Seatrade-woordvoerder Cor Radings niet zeggen. 'Er is contact geweest met de ontvoerders dat heeft tot een dialoog geleid en uiteindelijk tot vrijlating.' 

Grof geweld gebruikt

De Sierra Leyre werd op 9 februari met grof geweld door piraten geënterd. Details over hoe de piraten te werk gingen en of er bij de actie is geschoten, wil Radings niet geven. Vier van de zestien bemanningsleden werden meegenomen en gevangen gehouden in de Nigerdelta. Het koelschip is daarna met de overgebleven scheepslui doorgevaren naar open zee voor de West-Afrikaanse kust.

Stijging aantal incidenten

Hoewel het aantal incidenten met piraterij in 2017 het laagst is sinds 22 jaar, ziet woordvoerder Radings de afgelopen maanden een stijging van het aantal incidenten. 'Het is zorgelijk, de hele scheepvaartsector kijkt ernaar', zegt Radings.
De stijging van het aantal incidenten is zorgelijk
Cor Radings-Woordvoerder Seatrade

Spanningen tussen bevolkingsgroepen

De piraterij komt nu vooral voor in de Golf van Guinee, voor de West-Afrikaanse kust, met name bij Nigeria. Eerder vonden de incidenten vooral plaats in internationale wateren bij Somalië. De toegenomen dreiging bij Nigeria houdt verband met de grote spanningen die er zijn tussen veel verschillende bevolkingsgroepen.

Goed georganiseerde kaping

'Het is in Nigeria erg lastig te zien wie er precies betrokken is bij incidenten', verklaart Radings. 'Van oudsher is het een regio waar dreiging is van piraterij. Er zijn meerdere groeperingen die de acties uitvoeren. Het is voor ons moeilijk aan te geven wie achter kaping van de Sierra Leyre zat. Zeker was wel dat het zeer goed was georganiseerd.'
In 2012 en 2016 waren schepen van Seatrade ook al slachtoffer van kapingsacties voor de Nigeriaanse kust.

Bewapende bemanning niet toegestaan

Koopvaardijschepen mogen zelf geen bewapende bemanning of huurlingen aan boord meenemen. Een wetsvoorstel dat momenteel in behandeling is moet beveiligers aan boord toestaan, maar de toestemming zal alleen gelden voor de internationale wateren nabij Somalië.

Varen onder andere vlag

Schepen die niet onder Nederlandse vlag varen, mogen vaak wel beveiligers meenemen. Reders veranderen daarom weleens schepen van nationaliteit. Ook de Sierra Leyre voer tot 2014 onder Nederlandse vlag en had Groningen als thuisplaats. Het schip voert nu de vlag van de Bahamas. De naam Seatrade is van beide zijden van de romp verdwenen. Radings zegt dat het omvlaggen van de Sierra Leyre niks te maken heeft met bescherming tegen piraterij, maar om commerciële redenen gebeurde.

Waterkanon en schrikdraad

Aan boord van het schip waren volgens Radings zeker geen bewapende bemanningsleden of andere beveiligers. 'Wel zijn er andere zichtbare en niet zichtbare maatregelen op het schip aanwezig', zegt de Seatrade-woordvoerder. Het is bekend dat reders bijvoorbeeld waterkanonnen plaatsen en schrikdraad aanbrengen.

Vaker tegenslag

Seatrade heeft de laatste tijd te kampen met tegenslagen. Het bedrijf, dat in 1951 werd opgericht door vijf Groningse kapiteins, moest vorig jaar na een minder goede periode een handvol mensen ontslaan. Net als andere reders staat ook Seatrade onder druk van de teruggelopen markt voor zeevracht.

Rechtszaak wegens illegale sloop

Daarnaast loopt er een rechtszaak tegen Seatrade omdat de reder volgens justitie illegaal schepen heeft laten slopen op stranden in India en Turkije. Tegen de algemeen directeur en de financiële topman van het concern werd zes maanden cel geëist. Een financieel directeur van twee dochterbedrijven hoorde dezelfde straf eisen.
Ook wil het OM dat elk van de drie betrokken Seatrade-bedrijven boetes tot 750.000 euro betalen. Half maart doet de rechtbank van Rotterdam uitspraak in de zaak van de sloopschepen.

Sloopstranden in India en Turkije

Seatrade bracht de schepen in 2012 naar Indiase en Turkse sloopwerven. Het ging toen niet goed in de scheepvaart en reders brachten in dat jaar een recordaantal schepen naar de sloopstranden. De zaak is toen aangekaart door Shipbreaking Platform, waar onder meer Greenpeace deel van uitmaakt.

Lees ook: