Burenhulp in dorpen niet meer vanzelfsprekend

Dat blijkt uit onderzoek van de Groningse universiteit, met behulp van enquêtes van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Onderzoeker Joost Gieling bekeek op basis van die gegevens hoe bewoners met hun dorp verbonden zijn en hoe die binding samenhangt met de bereidheid om actief te worden in het dorp.

Ze blijken in meer of mindere mate actief binnen het lokale verenigingsleven, concludeert Gieling, maar dorpelingen beschouwen inzet voor hun dorp niet langer als ongeschreven regel. Mantelzorg en andere vormen van burenhulp voor hulpbehoevende dorpelingen staan daardoor onder druk, vooral bij bewoners met weinig sociale binding in het dorp.

Volgens Gieling is het daarom belangrijk dat lokale overheden proberen een dialoog in stand te houden tussen verschillende groepen dorpsbewoners, om zo de leefbaarheid voor alle bewoners te bevorderen.

Voor oudere dorpsbewoners, die steeds afhankelijker worden van hun directe leefomgeving, ook al omdat ze zich steeds vaker moeten redden zonder hun kinderen in de buurt, zijn goede verbindingen dan ook belangrijk.

De leefomgeving moet zodanig worden ingericht dat ze op een waardige manier oud kunnen worden in een vertrouwde leefomgeving, vindt Gieling.

Verrassende conclusie is dat voorzieningen als scholen niet zo'n belangrijke bijdrage leveren aan de sociale cohesie als gedacht. Dat geldt vooral in gebieden waar alternatieve voorzieningen op korte rijafstand aanwezig zijn.

Gieling verwacht dat het overgebleven voorzieningenaanbod in de nabije toekomst steeds beter zal aansluiten bij de behoeften van het dorp, bijvoorbeeld een café of een supermarkt, geëxploiteerd door de bewoners.

In dorpen met veel sociale cohesie en sociale binding zullen dat soort initiatieven eerder van de grond komen. Voorzieningen zullen daarom steeds meer een gevolg dan een oorzaak zijn van leefbaarheid.