'Snel internet in buitengebied vertraagd door worsteling van de provincie'

Dat schrijft de Noordelijke Rekenkamer in het rapport 'Internet, en een beetje snel graag!'.

'Er is te lang gewacht, het moet nu echt gaan lopen. Het is anno 2018 echt belangrijk dat mensen een beetje behoorlijk internet hebben, ook voor de bedrijven', zegt Margreeth Smilde, voorzitter van de Noordelijke Rekenkamer.

Een van de oorzaken van het uitblijven van snel internet is de worsteling van het provinciebestuur met krediet- en subsidieregelingen.

'Er waren allerlei bewonersinitiatieven, maar de regeling van de provincie om dat de financieren liep niet goed', zegt Smilde. Daardoor liepen die initiatieven vast. Tot 2015 was het beleid van de provincie om lokale initiatieven te ondersteunenen, 'maar tegelijkertijd gaf de provincie niet thuis', zegt Smilde.

Gedeputeerde Patrick Brouns van de provincie 'heeft wel enkele kritische kanttekeningen bij het rapport', zegt hij in een eerste reactie.

De provincie probeert de aanleg van een snel netwerk sinds 2011 te stimuleren, maar sindsdien is er geen enkel adres aangesloten op snel internet. Er zijn bijna veertienduizend adressen die nu geen aansluiting hebben, en mogelijk over drie jaar nog steeds niet.

De aanleg van internetnetwerken wordt in Nederland overgelaten aan de vrije markt. Maar de grote aanbieders zoals KPN en Ziggo vinden de aanleg in buitengebieden niet rendabel. De graafwerkzaamheden zijn te duur, het aantal abonees te laag.

De voorzitter van de Noordelijke Rekenkamer heeft hoop, maar vindt dat de provincie moet opschieten.

'Je ziet een waterscheiding tussen de colleges van voor 2015 en daarna. De provincie trekt de centrale regie nu naar zich toe en dat is goed', zegt Smilde. 'Aan de andere kant zijn we nu weer drie jaar verder, het is te hopen dat er nu snel wat gaat gebeuren. Je moet internet zien als een basisvoorziening.'

Als oplossing heeft de provincie in 2017 het Groninger bedrijf Rodin Broadband aangewezen om een breedbandnetwerk aan te leggen. Rodin wordt betaald met een miljoenensubsidie van de provincie. Maar 'of dit werkelijk gaat lukken, is niet zeker', schrijft de Rekenkamer in haar rapport.

Rodin zelf is ervan overtuigd dat het plan van de grond komt. 'In december hebben we getekend, eind dit jaar zijn de negen aardbevingsgemeenten aangesloten', stelt Date Hoiting van Rodin Broadband.

In de aanpak van Rodin krijgen de negen aardbevingsgemeenten voorkeur. Zij worden als eerste aangesloten. Dat plan kan ook op kritiek van de Rekenkamer rekenen. 'De keuze leidt tot een tweedeling.'

Bewoners van de bevingsgemeenten zijn blij, de rest is bang achter te blijven. 'Daarom is er een aantal initatieven van bewoners om zelf het internet te regelen', schrijft de Rekenkamer. En dat is precies tegen het idee van provincie om de aanleg centraal te regelen.

Als het project van de provincie samen met Rodin Broadband niet goed van de grond komt, wil de Rekenkamer dat de provincie het heft in eigen handen neemt.

Volgens de Rekenkamer moet de provincie gaan lobbyen om van internet een nutsvoorziening te maken. Internet moet dus net als gas, water en het riool door overheidsbedrijven worden geregeld.

Het college van Gedeputeerde Staten heeft al toegezegd alle aanbevelingen uit het rapport van de Noordelijke Rekenkamer over te nemen.

Eind deze maand begint Rodin Broadband in de gemeente De Marne met een inventarisatie van het aantal deelnemers.