Online privacy: moet ik mijn Facebook verwijderen?

''Aaaand it's gone', schrijft Bas Happing uit Groningen op Twitter met daarbij #deletefacebook. Hij heeft zijn facebookaccount net verwijderd.
Hij is niet de enige die met Facebook stopt, zo is te zien op andere sociale media. Al zijn er ook mensen die nog twijfelen.
Onbekend is hoeveel mensen daadwerkelijk hun account opzeggen, maar het heeft allemaal te maken met de kritiek die er op dit moment is op Facebook.
Het bedrijf ligt onder vuur nadat deze week bekend werd dat informatie van 50 miljoen gebruikers misbruikt is bij politieke campagnes. Een uitgebreide video met uitleg over hoe dat is gebeurd, is te vinden bij NOS op 3.

Jarno Duursma: 'Overweeg of je dit nog wilt'

De Groningse trendwatcher en expert Jarno Duursma waarschuwde in 2014 al dat je voorzichtig moet zijn met wat je op Facebook zet. We bellen hem op.

Jarno, wat is er toch allemaal aan de hand met Facebook?

'Zoals ik het zie heeft Facebook het zwaar, omdat ze grote hoeveelheden persoonsgegevens onvoldoende beschermd hebben en niet proactief genoeg zijn geweest.'
'Het was technisch mogelijk dat een ander bedrijf grote hoeveelheden gebruikersdata via een app kon verzamelen. Daarmee werden uiteindelijk mensen beïnvloed. Dat hebben ze te laat aangepakt en ze hebben ook de andere kant opgekeken. Daar komt nu dus kritiek op.'

Jij waarschuwde jaren geleden al voor de gevaren van Facebook. Hoe kijk je nu naar deze ontwikkeling?

'De tijd dat het allemaal 'halleluja' was, ligt nu echt achter ons. Dit is een wake-up-call voor veel mensen. Er is een nieuwe periode van bewustzijn gekomen. Wat dat betreft is het wel een belangrijke mijlpaal.'
We zien nu het topje van de ijsberg. Zonder dat we er zicht op hebben, wordt onze data volop gebruikt
Jarno Duursma
'Mensen zijn bewuster geworden van de gevaren van data. Het kan ook tegen je gebruikt worden. Zo'n schandaal als bij Facebook, maar ook de discussie rondom de 'sleepwet', maken concreter wat data allemaal kan doen. Het is niet alleen maar leuk.'
'Wat dat betreft zien we nu ook maar het topje van de ijsberg. In de afgelopen jaren hebben we al heel veel data gedeeld en die hebben bedrijven ook verzameld. Zonder dat we er zicht op hebben, worden die nu nog steeds volop gebruikt.'

Raad jij Groningers nu aan om te stoppen met Facebook?

'Dat moet iedereen natuurlijk zelf bepalen, maar ik zou er wel even goed bij stilstaan. Wil ik dit nog? Bij Facebook regeren de adverteerders. Wie betaalt, bepaalt. Het is niet voor niks dat #deletefacebook nu populair is.'
'Het is in elk geval goed om je privacy-instellingen langs te lopen', geeft Duursma als tip. 'Eigenlijk op elk online platform moet je je afvragen: wie kan wat zien?'
'Denk daarbij ook aan externe apps en sites die toegang hebben. Bijvoorbeeld als je Facebook gebruikt om in te loggen op een site. Welke toegang hebben die externe platforms en is dat echt nodig?'
'Instagram en Whatsapp zijn ook van Facebook, dat maakt het wel lastiger. Vooral Whatsapp is zo normaal geworden in Nederland, daar kom je moeilijk nog omheen. Het is eigenlijk een gouden kooi.'
Het Startup Weekend is een voorbeeld van online innovatie in Groningen.

Wat betekent dit voor de online innovatie in Groningen'?

'Ik merk dat de online ondernemers in Groningen veel bezig zijn met privacy. Het is echt een prominent onderwerp, er wordt veel over gesproken. Ik kan natuurlijk niet achter de schermen kijken, maar ik heb wel het idee dat er oprechte interesse voor is.'
Je kunt het ook omarmen en voorop lopen. Het is ook een kans voor Groningen
Jarno Duursma
'Het zou voor Groningen wel interessant kunnen zijn om dit vraagstuk over privacy te omarmen. Je kunt voorop lopen, het goede voorbeeld geven en technieken ontwerpen die hierop inspelen. Het is ook een kans. Misschien zou een Gronings keurmerk voor privacy zelfs interessant zijn.'

Wat doet RTV Noord op Facebook?

RTV Noord zit ook op Facebook met pagina's en groepen. Mensen laten daar ook informatie en gegevens achter. Wat doet RTV Noord daarmee? We vroegen het Rens van Stralen, coördinator digitale media.
'RTV Noord gaat daar heel voorzichtig mee om en zal in geen geval gegevens delen met andere bedrijven', zegt Van Stralen. 'Mensen moeten zich wel realiseren dat alles wat je op een pagina of in een groep achterlaat op Facebook ook door andere gebruikers kan worden gezien.'
'Feitelijk zien wij wat dat betreft ook niet meer dan andere gebruikers. Heb je bijvoorbeeld je geboortedatum of telefoonnummer afgeschermd dan zullen wij die ook niet zien als je iets op onze pagina's of onze groepen zet.'

'Groningen Sterk!'

RTV Noord heeft een facebookgroep met de naam “Groningen Sterk!” waar inmiddels ruim 3.000 leden inzitten. Wat doet RTV Noord daarmee?
Van Stralen: 'Het is absoluut ondenkbaar dat we daarvan een lijst zouden maken die we dan aan een andere partij zouden geven. Sterker nog. Het is een besloten groep waarin leden veilig met elkaar moeten kunnen communiceren en discussiëren. Zelfs als we journalistiek aan de slag willen met informatie uit die groep nemen we eerst contact op met de betreffende leden.'

Vinger aan de pols

'Het is voor ons niet te overzien wat Facebook zelf met deze gegevens doet. Mocht het zo zijn dat hiermee slordig wordt omgesprongen dan zou dat een aanleiding kunnen zijn om onze aanwezigheid op Facebook te heroverwegen.'
'Zolang Facebook voor een groot deel van ons publiek een relevant platform is willen we daarop aanwezig zijn met onze inhoud.'