Column: Gasnost

© RTV Noord
Het is dat we liever zien dat de muren hier gewoon blijven staan, maar anders zou je de euforie van donderdag, na het gasbesluit van Wiebes, kunnen vergelijken met die na de Val van de Muur. Alsof er een eind is gekomen aan een koude oorlog. Met een dag later al de eerste twijfels en kanttekeningen.
Het werd meteen al een historisch besluit genoemd. Dat mag natuurlijk, alleen kun je pas achteraf oordelen of 'historisch' hetzelfde is als 'goed'. En achteraf is in dit geval nog heel ver weg, want het duurt nog zo'n dertien jaar voordat er echt nul kuub gas uit het Groningenveld wordt gewonnen. Prachtig, dat besluit, maar het duurt nog jaren voor we zelfs maar op het 'veilige' niveau van twaalf miljard zitten. Tuurlijk, we zijn blij, maar die gaswinning liep toch al op zijn eind want straks is er geen vraag meer naar Gronings gas. Goeie peer, die Wiebes, maar hij framet het ook handig. Heus, echt, we zijn heel tevreden dat het eind in zicht is, maar we moeten het allemaal nog zien. De koude oorlog mag afgelopen zijn, maar koude winters kunnen nog roet in het eten gooien.
Tijdperken lopen niet plotseling af, maar vergezichten kunnen wel van de ene op de andere dag veranderen. Dat maakt de impact van het gasbesluit zo groot. Ineens kunnen we ons voorstellen dat er een moment komt dat we ons niet meer druk maken over gaswinning. Dat er geen rechtszaken meer lopen, geen stapels dossiers rondwaren tussen kastjes en muren, dat er niemand meer in hongerstaking hoeft om wat af te dwingen bij de NAM, en dat alle instanties, commissies, coördinatoren en arbiters hun bureautje opruimen en ons weer alleen laten. Een beetje zoals aan het einde van een oorlog de legers van de bezetter geleidelijk wegtrekken en hopelijk de buitenboel een beetje verzorgd achterlaten.
Een vergezicht is nooit alleen maar zonnig. De angst voor aardbevingen is niet zomaar weg. We krijgen de komende jaren ook nog het gedoe van een onmogelijke versterkingsoperatie. Groningen verliest bovendien duizenden gasgerelateerde banen, waarvan we maar moeten hopen dat de 'waterstofeconomie' die gaat compenseren. En dan moeten we straks ook nog zonder aardgas door het leven. Cv-ketels worden verboden, en die gezellige Pelgrim-kachels al helemaal. We moeten ons als gasloze burgers straks behelpen met inductiekoken. Zo'n laffe gladde plaat zonder sfeer. Nooit meer precies een vlammetje kunnen afstellen onder een pan stoofvlees, nooit meer de warmte en het vertrouwde geluid ervaren van een suizende gasvlam, nooit meer pielen met treefjes… Inductiekoken is voor de ware kok een soort zittend plassen.
De aardbevingen kunnen we missen als kiespijn, maar we zullen nog wel eens heimwee krijgen naar de goede kanten van het gas, zoals we die dagelijks voelen in de woonkamer en de keuken. De vleespotten van Egypte horen op een vuurtje, niet op een keramische plaat. We zullen zelfs nog wel eens met weemoed terugdenken aan die fakkeltochten en andere acties tegen onze vertrouwde gezamenlijke vijand, de NAM, die we overal de schuld van konden geven.
Na het einde van de Koude Oorlog dook in het voormalige Oost-Duitsland de 'Ostalgie' op, zoals zo prachtig verbeeld in 'Goodbye Lenin'. Wellicht ontstaat er hier in Groningen nog zoiets als gasnostalgie. Het wachten is op de film 'Gasnost'.

Willem van Reijendam