RUG-wetenschapper zet nieuwe poolexpeditie op touw
De grootste Nederlandse poolexpeditie ooit, die werd gehouden in 2015, krijgt mogelijk een vervolg. Wetenschapper en toenmalig expeditieleider Maarten Loonen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is bezig met het plannen van een nieuwe reis in 2020.
'We hopen verder te kunnen gaan op de positieve golf van vorige keer', zegt hij.
Klimaatverandering
In augustus 2015 vertrokken ruim vijftig wetenschappers naar de Noordpool. Ze voeren in anderhalve dag naar een onontgonnen gebied op het eiland Edgeoya, aan de oostkant van eilandengroep Spitsbergen. Daar bestudeerden de onderzoekers onder meer planten, dieren, bodemvervuiling en het landschap. De nadruk lag daarbij op klimaatverandering.
Langs de meetlat
Over twee jaar zou hetzelfde traject moeten worden afgelegd, zegt Loonen. De insteek is om de resultaten uit 2015 langs de meetlat te leggen. 'Maar dan is het de bedoeling om nieuwere technieken te gebruiken. We willen bijvoorbeeld meer met drones werken om beelden van het landschap te maken en het klimaatverhaal te kunnen vertellen.'
Overbegrazing
De belangrijkste verandering in het poolgebied is volgens Loonen dat de winter milder is geworden. 'Afgelopen jaar kwam de temperatuur zes keer boven de nul graden en de totale neerslag is drie keer zo hoog. Daardoor worden de planten vernield en wordt het voor de rendieren heel moeilijk om te overleven. Ook het gras is zwaar overbegraasd.'
Voorbeeldcontract
Loonen zegt dat de RUG een voorbeeldcontract heeft getekend, maar dat de financiën voor de reis nog niet rond zijn. 'Destijds kregen wij 150.000 euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Voor de hele reis was een half miljoen nodig en ik heb begrepen dat de bootreis nu nog duurder is geworden.'
Medereizigers
De hoge prijs van de bootreis naar de Noordpool was vorige keer een reden om naast wetenschappers ook toeristen en andere belangstellenden mee te laten gaan. Zo gingen D66-Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven, NOS-weerman Peter Kuipers Munneke en dichter/regisseur Ramsey Nasr mee. Ook nu zal dat weer tot de mogelijkheden behoren.
Poolinstituut
Voordat Loonen met de voorbereidingen op de poolexpeditie in 2020 begon, heeft hij de RUG om toestemming gevraagd. 'Hebben jullie hier wel behoefte aan?, vroeg ik. Ik doe dit namelijk voor het profiel van de universiteit. Wij doen hier veel onderzoek naar de klimaatverandering en het zou mooi zijn als Groningen bekend komt te staan als het poolinstituut van Nederland.'
