Contant geld weigeren, mag dat?

© Lex van Lieshout/ANP
Vanaf juni kun je in een aantal bussen van Qbuzz niet meer betalen met contant geld. In steeds meer restaurants en winkels kun je alleen nog afrekenen met je pinpas. Maar mag contant geld eigenlijk wel geweigerd worden?
Juridisch gezien is de 'chartale euro' (bankbiljetten en munten) een wettig betaalmiddel. Toch kunnen vervoersbedrijven, winkels en zelfs overheden contant geld weigeren. Denk maar aan de publieksbalies van gemeenten waar steeds vaker een pin only-beleid wordt gevoerd.

Wettig maar niet verplicht

Op de website van de Rijksoverheid staat: 'De wet verplicht niemand om wettige betaalmiddelen te accepteren. Een winkelier mag contant geld of betalen met een pinpas of creditcard weigeren. Wel zal hij in de regel aangeven welke betaalmiddelen hij niet accepteert. Bijvoorbeeld via raamstickers of kassastickers.'

MOB

Toch stuurde het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) eind vorig jaar een brief aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) naar aanleiding van de digitalisering van de betaling bij publieksbalies van gemeenten.
Daarin stelt het MOB, waarin vertegenwoordigers zitten van onder meer de Consumentenbond, MKB Nederland en ouderenbond ANBO, 'dat het voor de maatschappij belangrijk is dat contant geld goed blijft functioneren als betaalmiddel. Wanneer een gemeente ervoor kiest om aan te sturen op pinbetalingen, staat het MOB daar positief tegenover. Maar het volledig weigeren van contant geld gaat een stap te ver. Bij een gemeentelijke publieksbalie komt de burger voor diensten waarvoor hij niet bij een andere aanbieder terecht kan. En er is in ons land nu eenmaal nog altijd een substantieel aantal mensen voor wie betalen met de pinpas niet mogelijk of wenselijk is. Voor hen moet contant betalen een optie blijven'.

Wat zijn eigenlijk de voordelen van cash?

De voordelen van pinnen en contactloos betalen zijn duidelijk: het is veiliger, sneller en goedkoper. Waarom betalen veel mensen dan toch nog graag met munten en bankbiljetten?
Ouderen zijn vaak gewend om te betalen met geld uit de portemonnee. Maar cash betalen heeft voordelen voor alle leeftijden. Op de website van het Nibud, een onafhankelijk instituut dat voorlichting geeft over de huishoudportemonnee, staat dat contant zakgeld een goede manier is om te beginnen met de financiële opvoeding van kinderen. 'Een spaarpot is een goede manier om te starten. Kinderen vinden het leuk om te zien dat het bedrag groeit.' En eerder deze week bleek uit onderzoek van datzelfde Nibud dat ook de ouders contant geld wel overzichtelijk vinden. Doordat rekeningen deels online binnenkomen, verliezen ze het overzicht over hun financiën.

Grensprovincie

Voor Groninger ondernemers heeft contant geld nog een ander voordeel. Wij wonen in een grensprovincie en onze oosterburen zijn lang niet zo ver met digitaal betalen als wij. Kooplui op de jaarlijkse Bloemetjesmarkt hoeven voorlopig dus nog geen mobiel pinapparaat aan te schaffen. Kijk maar eens naar deze zomercolumn van NOS-correspondent Jeroen Wollaars in Berlijn.

Wat vind jij?

Op onze Facebookpagina kwamen flink wat reacties binnen op het verhaal dat Qbuzz contant betalen in de bus gaat beperken. De meeste mensen vinden het geen goed plan:
'Slechte zaak. Er zijn ook mensen die niks van het digitale tijdperk willen weten, om wat voor reden dan ook en liever alles contant betalen. Die mensen mogen dan maar achter de geraniums gaan zitten?'
'Blij dat ik niet afhankelijk ben van de bus... Ze maken het er alleen maar moeilijker op.'
Maar er komen ook positieve reacties binnen:
'Eindelijk zijn de chauffeurs ook eens wat veiliger. Heel goed plan. Top!'
'Jammer om te lezen dat er zo veel weerstand is tegen een verandering. Niet elke verandering is per direct slecht. Elke verandering heeft wel iets positiefs. Geld uit de bussen maakt het voor de chauffeur een stuk veiliger. Kaartje voor de scanner en klaar.'
En meerdere keren wordt gewezen op het feit dat contant geld een wettig betaalmiddel is:
'Jammer om te zien dat geld niet als betalingsmiddel wordt erkend.'
'Belachelijk! Contant geld is gewoon een wettelijk betaalmiddel. Ze mogen dat niet afschaffen.'

Op de website van onze eigen Rijksoverheid wordt dit laatste argument dus bestreden.