Column: Een nieuwe vriend

Als het aan koning Willem-Alexander zou liggen, zouden alle bewoners van de wel, niet, toch, later, misschien, eventueel, vrijblijvend, onder voorbehoud te versterken huizen zonder meer geholpen worden. Met het bezoek van de Oranjes gisteren aan de stad is er iets moois opgebloeid, lijkt het wel. Door alle sympathie die de koninklijke familie liet blijken voor de aardbevingsgedupeerden, voelt het alsof Groningen er een nieuwe vriend bij heeft. Eentje die af en toe bezorgd opbelt om te horen hoe het gaat. Eentje die hier misschien zelfs een of meer dochters wil laten studeren. Eentje die zorgt dat Groningen in Den Haag niet vergeten wordt.

Zo'n warme band kunnen we wel gebruiken, want eerder deze week bleek van die andere vriendschap, tussen Groningen en minister Wiebes, weinig meer over. Riepen we op Witte Donderdag, de dag van het gasbesluit, nog 'Hosanna' omdat hij de gaswinning laat afbouwen, nog vóór Hemelvaart is dat omgeslagen in 'Kruisigt hem', omdat hij stevig op de rem trapt bij het versterken van huizen in het aardbevingsgebied. Ontmaskerd als een valse Messias. Wiebes vraagt zich af of die versterkingsoperatie nog wel nodig is. Het lijkt tenslotte op een verzekering waarvan de premie vele malen hoger is dan het verzekerde goed. Een irrationele miljardenoperatie die niet zozeer materiële aardbevingsschade moet verhinderen (want die kun je gewoon vergoeden en herstellen) als wel de mogelijkheid dat ooit ergens een losgeraakte schoorsteen op een spelend kleutertje terechtkomt. Die dus niet om geld gaat, maar om zorgen over veilig wonen. Maar zorgen, of het wegnemen ervan, is niet een grootheid waarin een rationele overheid grossiert. Troost past niet op de rijksbegroting.

Waren we dus net lekker op weg met Eric Wiebes, wordt er weer een wig gedreven tussen Groningen en Den Haag. En niet alleen daar, maar ook tussen bewoners wier huis wel versterkt wordt en de mensen bij wie dat niet meer nodig zou zijn. Gek genoeg gaat de afgunst over en weer, want er zijn ook bewoners die helemaal niet op versterking van hun huis zitten te wachten. Weer een kloof erbij. Niet alleen de gaswinning, maar ook de politieke besluitvorming veroorzaakt de ene scheur na de andere. Of, eerlijker gezegd, de politiek is niet bij machte die scheuren te voorkomen. Zelfs als de gaswinning is teruggebracht naar nul zullen scheuren, in huizen, maar ook in de samenleving, blijven optreden. Je kunt ze niet voorkomen, maar wel dichten.

Een koning mag dan minder te zeggen hebben dan een minister, hij kan wel ándere dingen zeggen. Natuurlijk heeft Willem-Alexander makkelijk roepen dat Groningen veilig moet worden, maar het is wel belangrijk dat hij aandacht heeft voor het probleem. De koning dicht daarmee misschien wel die pas ontstane scheur tussen Groningen en Den Haag. Zijn sympathie betekent bovendien troost en steun voor de gedupeerden. Dat is een valuta die ministers niet in huis hebben.