Groningers in Utrecht stoppen ermee: 'De laatste ouderen doen het licht uit'

De vereniging bood oud-inwoners van onze provincie een plek om Gronings te praten en tradities in ere te houden. De klad kwam er de laatste jaren sterk in, vertelt voorzitter Antje Braam van de vereniging aan RTV Utrecht.

'Er is geen toeloop meer. De jongste is 57 jaar en dat is eigenlijk al een uitzondering. Als voorzitter heb ik het wel via de universiteiten geprobeerd, want daar zitten Groningse studenten. Die zijn ook wel eens gekomen, maar ze vinden het denk ik wat te ouderwets.'

Braam werd zestig jaar geleden lid. 'Wij hadden buren die bij de Drentse vereniging zaten. We zijn met hen naar een opvoering in de schouwburg geweest. Daar was ook de Groninger Vereniging. Mijn man ontmoette zelfs zijn leraar van de mavo en toen zijn wij lid geworden.'

Dergelijke verenigingen kwamen op tijdens de industralisering in Nederland, vertelt wetenschapper Daniël Broersma. Hij schreef er een boek over.

'Door modernisering van de landbouw werd het werk van veel boeren overbodig. Die gingen dus ander werk zoeken. Eerst in steden in de regio en daarna in de rest van het land.' Groningers kwamen overal terecht, van Sneek tot Sittard. De meesten kwamen hooguit een keer per jaar terug in onze provincie.

'De verbindingen waren toen nog veel minder goed. Er was nauwelijks autoverkeer, de telefoonverbindingen waren ook uiterst minimaal, dus mensen hadden echt het idee dat ze hun geboorteplaats achter zich hadden gelaten', zegt Broersma. 'Je kunt het vergelijken met Turkse en Marokkaanse gastarbeiders in latere tijden.'

De Groninger verenigingen bloeiden vooral op vlak na de Tweede Wereldoorlog. Daarna kwam de televisie op en dat was voor het hele verenigingsleven een aderlating. 'Mensen konden gewoon thuisblijven voor een avondje vermaak', legt Broersma uit.

De vereniging in Utrecht is niet de eerste die stopt. Eerder hield de Grunneger verainen in Apeldoorn al op te bestaan. 'Sterke regionale gevoelens leven niet meer zo, waardoor de aanwas verdwijnt', zegt Broersma. 'De laatste ouderen doen het licht uit.'

Antje Braam voelt zich na al die jaren in Utrecht nog een echte Groningse. 'Hier heb ik het ook naar mijn zin, maar Groningen blijft wel de plek waar ik geboren ben. Het blijft toch aantrekken.'

De kinderen en kleinkinderen van Braam zijn in het Westen blijven hangen. 'Groningen trekt ze wel aan maar ze willen er niet wonen. Ze hebben vroeger het dialect meegekregen en ze begrijpen het wel, maar ze kunnen het niet spreken.'

De Utrechtse Groningers, of Groningse Utrechters, komen vrijdag dus nog één keer samen voor een feestelijk afscheid.