'Pieter Smitbrug' mogelijk gebouwd van hout uit conflictgebied

Het ontwerp voor de Blauwe Loper
Het ontwerp voor de Blauwe Loper © Nol Molenaar Glimmen
De Blauwe Loper of de 'Pieter Smitbrug' tussen Winschoten en Blauwestad wordt mogelijk gebouwd van hout dat komt uit een conflictgebied in Kameroen. Inwoners zijn het gebied ontvlucht en meerdere mensen zijn gedood.
De kwestie kwam aan het rollen toen de VCP vragen stelde aan het college van de gemeente Oldambt. Voor RTV Noord aanleiding om zelf op onderzoek te gaan.

Waar gaat het over?

Het gaat over het hout voor de langste fietsbrug van Europa die Winschoten met Blauwestad moet verbinden. De geplande brug gaat nu nog door het leven als De Blauwe Loper, maar de kans is groot dat hij wordt vernoemd naar burgemeester Pieter Smit. Hij overleed op 10 april dit jaar. In het voorjaar van 2019 moet de bouw van de brug starten.

Houtsoort

Voor de brug zal azobéhout worden gebruikt. Dat is een houtsoort die alleen in het tropische gedeelte van West-Afrika voorkomt. Het bedrijf Koninklijke Houthandel G. Wijma & Zonen B.V. levert het hout voor de brug. Dat bedrijf heeft concessies om te kappen in twee gebieden in Kameroen.
Een van die gebieden ligt in het zuiden van het land. Dat gebied is rustig. Het andere ligt in het conflictgebied in het zuidwesten. Daar wordt het meeste hout gewonnen. De gebieden hebben samen een oppervlakte van ruim 432.000 hectare. Ter vergelijking: de provincie Groningen is ongeveer 296.000 hectare groot.
Het bedrijf haalt naar eigen zeggen ook azobéhout uit Gabon en Congo. Het is nog onduidelijk uit welk gebied het hout voor de brug gaat komen.

'Gerichte moordpartijen'

Volgens persbureau Reuters zijn mensen in het gebied waar het hout vandaan komt, 'opgesloten in huizen die vervolgens in brand zijn gestoken'. De Amerikaanse ambassadeur van het land spreekt over 'gerichte moordpartijen'.

Doden en evacuaties

Het conflict woedt in de Anglophoneregio in Kameroen, waar een van de concessiegebieden van Wijma ligt. Wat in 2016 begon als een vredig protest door leraren en advocaten, die vinden dat de Engels sprekende gemeenschap tekort wordt gedaan, veranderde in een gewapend conflict.
Volgens Reuters zijn bij het conflict duizenden mensen geëvacueerd. Ook zijn er volgens het persbureau meerdere doden gevallen, onder wie tenminste twintig soldaten en/of politieagenten.

Reisadvies ministerie van Buitenlandse Zaken

Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt in haar reisadvies: 'Door gewelddadige en gewapende confrontaties tussen demonstranten en veiligheidstroepen is het onrustig in de Engelstalige westelijke regio's.'
Voor een deel van het concessiegebied heeft het ministerie geadviseerd om er niet heen te reizen. Voor een ander deel geldt 'alleen strikt noodzakelijke reizen'. 'Wees alert, vermijd demonstraties en samenscholingen', is te lezen op de website van het ministerie.
Wij kappen daar alleen bomen. Dat staat los van het conflict
Woordvoerder - Houthandel Wijma

Fout hout?

Houthandel Wijma beaamt dat het onrustig is in het gebied. Maar dat betekent volgens het bedrijf niet dat het hout 'fout' is. 'Wij kappen daar alleen maar bomen. Dat staat los van het conflict', zegt een woordvoerder. 'Met het hout is niks mis, dat is gewoon goed hout.'
Het bedrijf wordt daarin gesteund door FSC, een internationale en onafhankelijke organisatie die zich inzet voor het behoud en verantwoord bosbeheer. Het bedrijf geeft keurmerken aan bedrijven die aan de eisen voldoen.

FSC bezocht concessiegebied

FSC bezocht het concessiegebied in april. De conclusie toen was dat het bedrijf Wijma voldoet aan alle eisen. De concessie is daarom opnieuw toegezegd.
Dat staat los van het conflict. FSC kijkt bijvoorbeeld naar hoe een bedrijf bomen kapt, of dat binnen de grenzen gebeurt en of het personeel goed wordt behandeld. 'Wij kijken naar de omgeving en de invloed daarvan op het bos. Daarbij is niks aan de hand', zegt adjunct-directeur Arjan Alkema van het FSC.
'Maar ik ontken niet dat de situatie daar pijnlijk is, anders zouden u en ik niet met elkaar bellen. De concessie ligt inderdaad in conflictgebied.'
Ik ontken niet dat de situatie daar pijnlijk is
Arjan Alkema - Keurmerk FSC

Reactie provincie

De provincie is opdrachtgever van de brug en laat weten dat het geen bezwaren heeft tegen het gebruiken van het hout. 'Wij hebben navraag gedaan bij FSC en de firma Wijma. Deze hebben bevestigd dat er geen relatie is tussen het hout en het conflict', aldus de provincie.

Moreel vraagstuk

Het hout uit het conflictgebied is niet minder goed dan het hout uit het rustige gebied in Kameroen of uit de andere landen. De houtkap is ook niet de reden van het conflict. Aan het hout kleeft dus geen bloed.
Het bouwen met dit hout brengt vooral een moreel vraagstuk met zich mee. Vind je het goed of fout om hout uit een conflictgebied te gebruiken? Of, zoals Jan Kenter van de VCP het verwoordt: 'Vernoem wat mij betreft het ziekenhuis in Scheemda naar Pieter Smit. Daarbij weet je zeker dat er niks aan de hand is.'