'Bewijs voor executie treinkapers De Punt'
Er is duidelijk bewijs dat twee Molukse treinkapers in 1977 bij de bestorming van de trein bij De Punt door mariniers zonder noodzaak en met buitensporig geweld zijn doodgeschoten. Dat heeft advocaat Liesbeth Zegveld gezegd voor de rechtbank in Den Haag, waar dinsdag het proces van nabestaanden tegen de Staat is hervat.
De landsadvocaten betoogden daarentegen dat de mariniers gerechtvaardigd hebben geschoten.
Zegveld spitte in haar pleidooi vier bewijsvormen door die elkaar volgens haar versterken: de autopsierapporten uit 1977, een technisch rapport, geluidsbanden van de militaire actie en getuigenverklaringen van elf oud-mariniers.
Gedood tijdens verrassingsoperatie
In de kern gaat het er volgens Zegveld om dat de twee, Max Papilaja en Hansina Uktolseja, zijn geëxecuteerd door meerdere kogels die van dichtbij in onder meer hun hoofd en romp zijn afgevuurd. Zij waren toen al gewond en vormden geen gevaar meer en dan is het onrechtmatig om hen toch te doden, stelt Zegveld. Zes van de negen kapers en twee passagiers werden tijdens de verrassingsoperatie gedood.
Hectiek van het moment
De mariniers hebben niet te veel geweld gebruikt, stelde landsadvocaat Bert-Jan Houtzagers. Volgens hem hadden de mariniers de oprechte overtuiging dat schieten nodig was. Dat was ook gerechtvaardigd en er was geen sprake van executies.
Ze konden in de hectiek van het moment en de chaotische situatie in de trein niet eerst nog vragen aan de twee kapers hoe het met ze ging, zei Houtzagers. Zijn collega Karlijn Teuben benadrukte dat pas achteraf is gebleken dat Max en Hansina al gewond waren en ongewapend.
Niet meegedeeld
Het in de ogen van de nabestaanden overbodige geweld komt volgens hen, omdat de mariniers de opdracht hadden te doden tenzij iemand zich duidelijk waarneembaar overgaf. Max en Hansina waren daar volgens Zegveld door hun verwondingen niet toe in staat. Wat er moest gebeuren als een kaper gewond of ongevaarlijk was, werd de mariniers niet meegedeeld. Zegveld rekent dat ook de Staat aan.
Ook denkt ze dat dat er een heimelijk bevel was om de kapers sowieso te doden. Ze verzocht de rechtbank nieuwe getuigen op te roepen, onder wie oud-premier Dries van Agt, en oud-commandanten.
De landsadvocaten noemden zo'n geheime instructie onzin. Ze willen geen nader onderzoek en drongen aan op een eindbeslissing.
