'Zonneparken worden mensen door de strot gedrukt'

© RTV Noord
Onder het motto 'er moet een energieomslag plaatsvinden' verrijzen overal in onze provincie grote zonneparken. Burgers mopperen over woongenot, boeren over landbouwgrond. Moeten we door de zure appel heen bijten of kan het ook anders, Beter Weters?

Door de strot gedrukt

Zonneparken zijn een hype, mede door de enorme subsidies die hiervoor beschikbaar zijn. Het is zaak om hierover goed na te denken. Zelf ben ik geen voorstander van grote megaparken in het landschap. Dat is ook niet nodig, omdat er nog steeds grote daken beschikbaar zijn en onbenut blijven. In vele gevallen worden zonneparken mensen door de strot gedrukt onder het mom van: we moeten verder met duurzaamheid.

Loze beloften

De beloftes van zonneparkstichters zijn net zo mega als de parken zelf. Powerfield beloofde de raad van de voormalige gemeente Vlagtwedde een fabriek te bouwen en beloofde mensen uit de bijstand aan te nemen. Lariekoek: we weten inmiddels dat dit niet doorgaat. Politici moeten zich niet blind staren op loze beloften van zonneparkondernemers. Denk goed na over locaties en bekijk alternatieven. Haastige spoed is zelden goed. En mocht het zo zijn dat er mensen last van hebben, compenseer ze dan ruimhartig. Dan pas creëert men draagvlak.
Hendrik Klap was tussen 2003 en 2013 wethouder Sociale Zaken, Welzijn en Volkshuisvesting in Vlagtwedde namens Gemeentebelangen. Meer...

Zon en wind zijn er

Nederland heeft zich verbonden aan klimaatdoelstellingen. Daarvoor moet heel wat gebeuren. Een belangrijke factor is de opwekking van alternatieve energie. Daarvoor zijn zon en wind in Nederland gelukkig goed beschikbaar. Bij de keuze van de locatie voor windmolens en zonnepanelen moet natuurlijk worden gekeken naar mogelijke overlast. Daarbij is wat mij betreft geluidsoverlast van groter gewicht dan uitzicht.

Onvermijdelijk

We wonen in een land dat dichtbevolkt is en daar kun je verwachten dat je uitzicht kan veranderen. Bij de plaatsen waar nu grote hoeveelheden zonnepanelen worden gepland zou dat goed moeten kunnen. En ja, dat gaat ten koste van andere mogelijkheden. Dat lijkt me niet te voorkomen. Meestal worden eigenaren daar goed voor gecompenseerd.
David de Jong is directeur van het Gomarus College. Hij was 15 jaar gemeenteraadslid in Groningen voor de ChristenUnie. Meer...

Zonder draagvlak of profijt

Zolang de overheid de mond vol heeft over duurzaamheid, maar in de strijd tussen klimaat en kapitaal steevast voor het laatste kiest, siert het niet om betrokken bewoners een 'niet-in-mijn-achtertuin-complex' aan te praten. Juist in Groningen zien we hoeveel schade het winstgejakker met grond, natuur en omgeving doet. Zo worden Groningse gronden opgekocht voor speculatie met zonneweides of windmolens. Zonder enig draagvlak of profijt voor omwonenden. De essentiële vraag is hier: 'Van wie is onze grond?'.

Eerlijk delen

Als we daarop antwoorden dat onze omgeving van ons allemaal is dan moeten we de zeggenschap erover en eventuele opbrengst ervan ook eerlijk verdelen. Om het klimaatprobleem tegen te gaan, is namelijk bovenal een collectieve volksbeweging nodig die strijdt voor een economisch systeem waarbij natuur en arbeid niet worden uitgebuit door kapitaal. Zo'n beweging ondermijn je volledig, wanneer je beslissingen van bovenaf door de strot van mensen blijft duwen.
Lisa de Leeuw studeert in Groningen en is sinds 2017 voorzitter van ROOD, de jongerenorganisatie van de SP. Meer...

Niet opleggen

De overheid dwong vroeger zaken gewoon af. Toen het aardgas in Groningen werd ontdekt, werd er in korte tijd veel infrastructuur aangelegd. 'Iedereen aan het gas', verzet was er nauwelijks. Met een bijna militaire operatie werden wegen en tuinen opgebroken om leidingen te leggen. Dat kan nu niet meer. Om van het gas af te komen is echter wel weer een boel verandering nodig.

Betrek de burger

We kunnen niet zonder wind- en zonne-energie. Gelukkig zijn we niet alleen mondiger geworden, maar ook meer gewend aan meedenken. De overheid moet ons vanaf het begin betrekken bij deze ontwikkelingen. Er zijn genoeg duurzame energieprojecten die wél lukken. De reden: vroegtijdig met de omgeving om tafel en wensen en verwachtingen echt serieus nemen en verwerken.
Marc Jager werkt als zelfstandig adviseur en was van 2009 tot 2011 gedeputeerde van verkeer, vervoer en energie in Groningen. Meer...

Iedereen blij kan niet

'We willenallemaal een doortrapper, mét een rem'. Een stukje liedtekst dat ik ooit gebruikte bij algemene beschouwingen in de gemeenteraad. Het eeuwige dilemma: Ik wil zonder regels een uitbouw, maar die van mijn buurman wil ik kunnen tegenhouden. Onze universele problemen, de klimaatverandering, de noodzaak tot energietransitie omdat we van aardgas en van andere fossiele brandstoffen af moeten: er bestaat geen oplossing waarbij iedereen juichend op de banken staat.

Eerst de daken vol

Zonneparken, windmolens, hoogspanningsmasten, zendmasten, hoogbouw, gevangenissen, azc's, industrieterreinen: we erkennen de noodzaak, maar niet in onze achtertuin. Voor bestuurders slechts een opdracht: luisteren naar iedereen, alle argumenten wegen en uiteindelijk de lasten eerlijk verdelen, niet stapelen, geen 'afvoerputjes' creëren. En het hoogst haalbare : iedereen een beetje ontevreden. Maar laten we beginnen met het volleggen van daken met zonnepanelen. Om zo ons prachtige landschap zo veel mogelijk te sparen!
Marjo van Dijken vertegenwoordigde de PvdA in de Tweede Kamer tussen 2003 en 2010. Eerder was ze gemeenteraadslid in Groningen. Meer...

Draagvlak en begrip

Draagvlak is een vaak misbruikte verontschuldigingsgrond. Draagvlak, wat is dat en hoe meet je het? Honderd procent instemming met een plan lijkt hetzelfde als 'er is draagvlak', maar vijftig procent? Strikt genomen is tien procent draagvlak ook draagvlak… En wie zijn hier de belanghebbenden? Alleen aanwonenden? Zinvoller is het misschien wel om te spreken over 'begrip'.

Overleg en lange termijn

Maar wat het meest belangrijk is: tijdig overleg en het betrekken van omwonenden, wat-verder-weg-wonenden enzovoorts. En een goed integraal plan voor een hele gemeente. Duidelijk wordt dan dat een zonneweide op een bepaalde plaats altijd onderdeel is van een 'verdeling' van zonneweides over een hele gemeente, bijvoorbeeld. Dus: niet ad hoc besluitvorming, maar beleid met oog voor de langere termijn. Uitgangspunt is wel: we kunnen niet zonder zonne-energie!
Fokke Fennema is predikant op 't Hoogeland. Hij is lid van D66 en was namens die partij raadslid in Haren en nu in Oldambt. Meer...

Zeker niet te veel

We kunnen niet ongebreideld zonneparken aanleggen. Momenteel gaat het hard. Om wat voorbeelden te geven: bij het Slochterdiep en het Eemskanaal moet een weide komen van 300 hectare (250 megawatt). Particuliere panden in Groningen gaan 195 MW leveren en bedrijfsdaken 185 MW. Te veel? Zeker niet. Maar het denken over andere nieuwe energiebronnen komt daarnaast ook in een stroomversnelling.

Rendement

Wind op zee zal ook omgezet worden in energie en die komt vanuit Duitsland, Denemarken en Noorwegen ook naar Nederland. Rendementsstudies van deze transities dienen ver voorop te lopen. Wat kan optimaler? Zelf heb ik ook enige panelen op het dak, maar de netto winst is nog erg laag. Dit moet hoger kunnen. Dit geldt zeker voor grote zonneweiden. Fundamentele rendementsstudies zijn op dit moment eerst bitter nodig.
Jan Evenhuis was namens de VVD gemeenteraadslid van de gemeente Groningen. Hij maakte maar liefst 32 jaar deel uit van de raad. Meer...