'Huizenkoper in stad heeft buik vol van overspannen woningmarkt'

© Jos Schuurman/FPS (archief)
Frustratie over hoge huizenprijzen en tekort aan woningen in de stad Groningen drijft woningkopers richting dorpen in de provincie. Makelaars zien een trek vanuit de stad naar de dorpen op gang komen. De cijfers ondersteunen wat de makelaars zeggen.
Het idee voor dit verhaal begon eigenlijk met een hele andere gedachte. Op de redactie is de overspannen huizenmarkt in de stad regelmatig gespreksonderwerp. Zo kwam op tafel dat huizenkopers steeds vaker onverantwoorde risico's nemen bij de aankoop van een woning. Bijvoorbeeld door af te zien van een voorbehoud van financiering of bouwkundige keuring.
Een beetje adviseur weet je wel te vertellen hoe de kansen liggen op een hypotheek
Jan Palland - makelaar

Blind kopen

Stad-Groninger makelaar Jan Palland zegt hierover dat inderdaad 'veel' huizen worden verkocht, zonder dat een voorbehoud wordt gemaakt. Hoeveel precies, daar heeft Palland geen getallen over. Weinig mensen kopen echter 'blind' een woning, voegt hij er aan toe: 'Mensen laten zich over het algemeen goed informeren. Wanneer kopers geen voorbehoud van financiering maken zijn ze meestal vooraf bij een hypotheekadviseur geweest om te achterhalen wat ze kunnen lenen. Een beetje adviseur weet je wel te vertellen hoe de kansen liggen op een hypotheek. In andere gevallen brengen mensen genoeg eigen geld mee.'

Geen lening

Dat een koper zijn handtekening zet en de bank uiteindelijk geen lening verstrekt, dat gebeurt nauwelijks, zegt Sjirk de Jong, secretaris van de NVM afdeling Groningen en eigenaar van Brandsma en De Jong makelaardij in Delfzijl. 'Ik maak het niet echt mee dat een koop op deze manier mis gaat. Vanuit mijn praktijk kan ik het niet bevestigen. Ook van collega's hoor ik niet dat het vaak gebeurt.'
Er is een groeiende groep, die geen zin meer heeft in verkoop bij inschrijving en biedingen met lage vanaf-prijzen
Sjirk de Jong - secretaris NVM afdeling Groningen

Beu

Wat veel meer speelt - en waar dit stuk hieronder over gaat - is dat er volgens De Jong een groep kopers is die in de stad een aantal keer achter het net heeft gevist en dat én de hoge prijzen helemaal beu is. Meer kopers oriënteren zich in de dorpen rondom. 'Ik kom ze tegen in Winsum, maar ook in de kleinere kernen zoals Ten Boer en Sauwerd', zegt De Jong. 'Er is een groeiende groep, die geen zin meer heeft in verkoop bij inschrijving en biedingen met lage vanaf-prijzen. Veel mensen zijn daar wel klaar mee.'

Gedesillusioneerd

Ben je verkoper, dan zit je gebakken. 'Maar die laat wel wel telkens twintig gedesillusioneerde kopers achter', stelt De Jong. Vaak zijn het stellen die meer ruimte nodig hebben omdat er gezinsuitbreiding is, of starters die van huur naar koop willen.

Condities

De Jong heeft juist drie bezichtigingen in twee verschillende woningen gedaan op één dag in Sauwerd met kandidaat-kopers uit de stad. 'Stellen die uit een huurwoning komen en geen zin meer hebben in de condities waar ze in de stad aan moeten voldoen. Een andere aspirant-koper die beslist in de stad iets wil en daar alles aan doet, heb ik geadviseerd toch maar in de dorpen rondom de stad te kijken.'
Voor een beetje een gangbare woning staan er heel wat kopers op de stoep
Pieter Rozema - makelaar

Oververhit

Oude rot in het vak Pieter Rozema, mede-eigenaar van Lamberink makelaars (negen vestigingen) maakt de vergelijking met een olievlek. 'De stad is oververhit. Het is enorm lastig om er een huis te bemachtigen. Voor een beetje een gangbare woning staan er heel wat kopers op de stoep.'

In trek

Voor forensen-achtige plaatsen als Zuidhorn en Bedum was de belangstelling al toegenomen, zegt Rozema. Ook bijvoorbeeld Assen of Leek zijn al langer in trek. 'Maar we zien in de hele provincie meer vraag. Een paar jaar geleden werd er amper een woning verkocht in de dorpen, nu worden zelfs in het aardbevingsgebied gewoon huizen verkocht. Er is een groep die het niet uitmaakt of er af en toe een beving is.'

Krimp

Ook al mag de belangstelling voor wonen in de dorpen toenemen, de Ommelanden blijven een krimpgebied, nuanceert Rozema: 'Die terugloop zal niet worden gecompenseerd door huizenkopers die uit de stad komen.'

Verschillen

NVM-cijfers die we ontvangen van Pandomo-directeur Piet Cazemier bevestigen de indruk van zijn collega's. Steeds minder stad-Groningers blijken binnen de stad te verhuizen. Van alle Stadjers die verhuisden, bleef in 2015 59 procent in de stad Groningen. In 2018 is dit het aantal interne verhuizingen 52 procent. Daaruit is af te leiden dat meer mensen buiten de stad een nieuwe woning hebben gekocht. Het zijn (nog) geen grote verschillen, maar ze bevestigen wel wat makelaars zeggen.

Bijbouwen

Ook verhuizen minder mensen van buiten de stad naar de stad, vertellen de cijfers. Het heeft volgens Cazemier alles te maken met het gebrek aan aanbod van geschikte woningen in de stad. Daar wordt overigens wel wat aan gedaan, zegt Cazemier. 'Er wordt hard gewerkt om nieuwbouw te realiseren. De komende jaren worden er duizenden woningen bijgebouwd.' Dat moet ook, zegt Cazemier, wil Groningen de belangrijke doelgroep van mensen tussen 25 - 50 jaar vasthouden of aantrekken.
Tot 2016 was er geen Stadjer die hier in de regio kwam. Dat is sterk veranderd
Chris Slager - makelaar

Noordkant ontdekt

Makelaar Chris Slager uit Bedum ziet in zijn eigen praktijk dat de belangstelling voor kopen in de dorpen in een jaar tijd sterk is toegenomen. 'Tot 2016 was er geen Stadjer die hier in de regio kwam. Door de druk op de woningmarkt is dat sterk veranderd en hebben inwoners van de stad de noordkant van Groningen ontdekt. Begin 2016 stonden 110 woningen in Bedum te koop. Nu zijn dat er dertig.'

Bevingen

Over de aardbevingen zegt Slager: 'De meeste schade is hersteld en er is in energiebesparende maatregelen geïnvesteerd. Daardoor is het vertrouwen toegenomen, terwijl het prijsverschil is gebleven.'