Datastad Groningen krijgt nieuw datapakhuis

Met de komst van Bytesnet verstevigt de stad Groningen de positie als data-center hotspot.
Met de komst van Bytesnet verstevigt de stad Groningen de positie als data-center hotspot. © Team 4 Architecten/Bewerking RTV Noord
Het zijn fundamenten van de digitale economie: datacenters. Waar het digitaal bruist, daar vind je ze. Ook in Groningen. Met de komst van het nieuwe datacenter van Bytesnet verstevigt de stad zijn positie als datacenter hotspot.
Het d'ROOT datacenter van Bytesnet wordt een opvallende verschijning op het Zernike Campus, aan de noordkant van de stad. Het gebouw misstaat overigens niet tussen de andere architectonische hoogstandjes.
Het pand is aan de buitenkant bekleed met groene, aluminium takken van de grond naar het dak. 'Om aan te geven dat we hier geworteld zijn, dat het internet ergens geworteld is en dat we groen zijn'.

Snel en groot

'Die buitenkant is speciaal', zegt directeur Peter de Jong van Bytesnet. 'Maar wat het gebouw echt bijzonder maakt staat binnen de muren. Het is een next-generation datacenter', legt De Jong uit. 'Alles is ingericht op energie-efficiëntie en high-performance computing, snelle verwerking van grote hoeveelheden gegevens.'

Bouwverkeer

Deze week plaatsen de eerste klanten van Bytesnet hun servers in het gebouw. Hoe dan?, vraag je je af, want het is nog lang niet klaar. Bouwverkeer rijdt er af en aan. Bouwvakkers en installateurs zullen hun handen nog vol hebben om de oplevering in september te halen.

Tijdsdruk

'We bouwen onder grote tijdsdruk', vervolgt De Jong. 'In december werd de eerste paal geboord en in januari zijn we begonnen met bouwen. De klanten wilden er gewoon in juli in.' Ondanks dat het gebouw van buiten nog niet voltooid is. 'Het hart is af', aldus De Jong. De dubbele stroomvoorziening is gereed, de verbindingen liggen er - ook dubbel - en het koelsysteem draait.
We bouwen onder grote tijdsdruk, maar het hart is af
Peter de Jong - Directeur Bytesnet

Volgestopt

Bytesnet lift mee op de toegenomen vraag naar diensten van datacenters. Omdat auto's, gebouwen en machines volgestopt worden met sensoren en ook op allerlei andere plekken steeds meer wordt gemeten, stijgt de datastroom explosief.
Het bewaren en beheren van al die gegevens is nu specialistenwerk, dat het meest door datacenters wordt gedaan. Want die bieden zekerheid van verbinding en de gegevens zijn er veilig, of in elk geval vaak veiliger dan in eigen beheer.

Databerg

Eén van de grootste klanten van Bytesnet is Astron in Dwingeloo. De astronomen hebben voor het verwerken van de gegevensstroom van hun telescopen in Australië en Zuid-Afrika enorm krachtige servers nodig. Daarvoor vestigt Astron haar Science Data Center in het gebouw van Bytesnet. De Jong: 'Hier gaan ze in de databerg graven.'
Ook onderwijsinstellingen zoals het Noorderpoort en de Hanzehogeschool en ziekenhuizen doen het beheer van hun leerlingen- en patiëntengegevens niet meer zelf en brengen het onder bij een datacenter. Net als bedrijven die tot voor kort een eigen server voor databeheer ergens in een kast hadden staan.

Anonieme doos

Maar Bytesnet wilde meer bouwen dan alleen een gegevenspakhuis. De Jong: 'We willen niet een anonieme doos met computers zijn. We willen samen met andere partijen werken aan nieuwe technologie.' Het datacenter krijgt daarom ook een Datalab, een auditorium, en flexplekken.
Directeur Peter de Jong van Bytesnet.

Bruikbaar

In het Datalab gaat Bytesnet samen met andere partijen op het Zerniketerrein aan de slag met nieuwe toepassingen en betere en snellere verwerking van data. Want je hebt pas echt wat aan al die gegevens wanneer je er bruikbare informatie uit haalt.
'We zitten niet op een eiland, maar we willen met Hanzehogeschool, de RUG, WarmteStad en ook commerciële bedrijven een ecosysteem rond verwerking en toepassing van data bouwen', stelt De Jong.

Optie

Met een verwachte jaarlijkse groei van een procent of tien van de markt van datacenters rekent Bytesnet ook op een flinke toename van activiteiten. Een optie op een aanpalend stuk grond is met het oog daarop alvast genomen.

Hotspot

Naast het datacenter van Bytesnet telt Groningen nog zo'n vijf datacenters (zie kaartje). Tel daarbij nog het datacenter dat Google in 2016 in de Eemshaven in gebruik nam en het door Google gehuurde datahotel op, eveneens in de Eemshaven.
Groningen mag zich met recht een datacenter-hotspot noemen, zegt Stijn Grove, directeur van de Dutch Data Center Association. Google zit overigens in een andere markt. De Amerikaanse internetgigant biedt vooral clouddiensten aan.

Dynamiek

'Het geeft Groningen een unieke positie', zegt Grove. 'Het is naast Amsterdam, Eindhoven, Delft en Enschede een belangrijk cluster van datacenters.'
Met een universiteit om de hoek zorgen de datacenters voor een nieuw soort dynamiek, vindt Grove. 'Steeds meer onderzoeken vinden plaats op basis van grote dataverzamelingen. Niet alleen door wetenschappers, maar ook door bedrijven. Die willen graag dicht bij plekken zitten waar ze hun gegevens kunnen verwerken.'
Datacenters zorgen voor werk en groei waarvan het einde nog lang niet in zicht is
Stijn Grove - Directeur Dutch Data Center Association

Nieuwe banen

De gedachte dat datacenters kille pakhuizen zijn waar geen mens aan het werk is, is daarom onjuist, benadrukt Grove. 'De indirecte effecten zijn groot. Het zorgt voor werk en groei waarvan het einde nog lang niet in zicht is. Ze leveren banen op voor datawetenschappers, gespecialiseerde ontwerpers, bouwers en installateurs voor de datacenters.'

Eentjes en nulletjes

'Wij zoeken collega's', meldt databedrijf KxA uit Visvliet prominent op zijn website. Data zijn hot, weet ook directeur Wilma Mulder van het bedrijf. 'Je wilt niet weten wat er allemaal verzameld, ontwikkeld en toegepast wordt met data. Wat wij doen is informatie uit de data halen. Want alleen aan eentjes en nulletjes heb je niks.'

Smart machines

Waren het voorheen vooral de grotere organisaties die met data bezig waren; steeds meer kleinere bedrijven ontdekken nu ook de mogelijkheden ervan, vervolgt Mulder. 'Een machinefabriek wil ook dat zijn machines smart zijn en wil ook van afstand kunnen meten hoe ze presteren.'
'Het kost ook allemaal niks meer', zegt Mulder. 'Een trilsensor heb je voor twee euro en de prijs van opslag in de cloud is enorm gedaald. Daar zou het noordelijke mkb best wat meer oog voor mogen hebben', besluit hij.

Cijfers Bytesnet

- Investering: 20 miljoen euro
- Werknemers: 20 - 30
- Eigenaar: Peter de Jong (50%), private investeerders
- Ruimte: 5.000 vierkante meter over drie verdiepingen
- Aantal servers: 20.000
- Stroomverbruik: Vergelijkbaar met een woonwijk van 500 huizen.