Huisjesmelkers kunnen straks hun vergunning verliezen: 8 vragen en antwoorden

Een keuken in een studentenwoning
Een keuken in een studentenwoning © ANP Foto
De Groningse gemeenteraad lijkt er voorstander van te zijn: een nieuw vergunningstelsel waardoor kamerverhuurders bij klachten hun pand kunnen verliezen. Hoe werkt het precies?
Acht vragen en antwoorden over het nieuwe vergunningstelsel voor studentenkamers, dat Groningen als eerste in Nederland wil invoeren. En dat er vermoedelijk ook komt, als het aan de gemeenteraad en de wethouder ligt.

1) Waarom moeten verhuurders hun pand kwijt kunnen raken?

In de stad Groningen is er een tekort aan studentenkamers. Al jaren zijn er gevallen bekend waarin pandjesbazen misbruik maken van die situatie. De Groninger Studentenbond stelt dat huurders die klagen over de prijs of het onderhoud van een kamer 'soms schreeuwend worden opgebeld', dat er bij ze wordt ingebroken en dat huurders zelfs 'worden opgewacht voor hun huis'.
De gemeente probeert de macht van huisjesmelkers al jaren in te dammen. Het nieuwste wapenfeit daarvoor is een nieuw vergunningstelsel, dat in moet gaan op 1 januari 2019.

2) Hoe werkt het vergunningstelsel?

Tot nu toe zijn er in de stad Groningen zo'n 5000 zogenaamde onttrekkingsvergunningen verleend voor het bouwen van studentenkamers in een pand. In een pand zitten vaak meerdere kamers. Het gaat dus nog om veel meer kamers dan panden zelf.
Bovenop het oude type vergunningen krijgen pandjesbazen per januari per pand een kamerverhuurvergunning. Dat is een extra vergunning die de gemeente kan intrekken als er klachten of misstanden aan het licht komen. Een verhuurder kan zo de vergunning op een pand verliezen.
Daarnaast moeten nog zo'n 1000 verhuurders die nog geen onttrekkingsvergunning hebben, vóór 1 juli 2019 een aanvraag indienen voor een kamerverhuurvergunning. Kamerbemiddelingsbedrijven moeten voor die datum eveneens een vergunning aanvragen - en ook zij kunnen hun vergunning kwijtraken als er misstanden aan het licht komen.

3) Hoe beoordeelt de gemeente klachten?

De gemeente beoordeelt alleen misstanden en klachten van huurders die aan het licht komen na 1 januari. Woordvoerder Hans Coenraads van de gemeente: 'Klachten worden van geval tot geval beoordeeld. Op een ernstige misstand zou ook een waarschuwing kunnen volgen. Maar meerdere minder ernstige misstanden over een langere periode, een patroon, kunnen wel weer aanleiding geven tot het intrekken van een vergunning.'

4) Over sommige huisjesmelkers zijn al jaren klachten. Zijn die meteen hun panden kwijt?

Nee. Coenraads: 'Het gaat in beginsel om verhuurders ná de inwerkingtreding van het nieuwe stelsel. Gedragingen uit het verleden kunnen wel worden meegenomen om de context te schetsen en het dossier te 'kleuren'.' De reputatie van een verhuurder wordt dus wel meegenomen.
De verwachting is wel dat het tot een rechtszaak zal komen
Hans Coenraads - gemeente Groningen

5) Wat gebeurt er als een vergunning wordt ingetrokken?

Coenraads: 'We sturen eerst een aankondiging. De verhuurder kan daarop zijn zienswijze duidelijk maken, met een brief of in een gesprek. We hopen dat er een flinke preventieve werking van deze aanpak uitgaat en hopen dat alles in goed overleg gaat.'
Maar als dat niet gebeurt? 'Het blijft een bestuurlijk besluit van ons en daarop kan je reageren door naar de rechter te stappen. De verwachting is wel dat het tot een rechtszaak zal komen, maar we hebben ons huiswerk goed gedaan met juristen en het ministerie.'
Zo'n rechtszaak over een vergunning zorgt er volgens Coenraads niet voor dat andere vergunningsintrekkingen van de gemeente stil zullen liggen: 'Net als met bouwbesluiten bijvoorbeeld, gaat het steeds om losse uitspraken.'

6) Maar hoe zit het met de bewoner(s) van het pand?

Met het pand zelf gebeurt niet direct iets. Maar de studenten die erin wonen, kunnen op straat komen te staan.
'Als studenten hun woonruimte verliezen als gevolg van intrekking van een kamerverhuurvergunning, dan zullen we als gemeente studenten ondersteunen bij het vinden van vervangende woonruimte', zegt Coenraads. 'We zullen dan contact zoeken met professionele verhuurders zoals wooncorporaties.'
Wat dit gaat betekenen voor de prijzen van kamers, zal de praktijk moeten bewijzen
Hans Coenraads- gemeente Groningen

7) Sommige verhuurders en bemiddelingskantoren worden opgeheven en gaan door onder een andere naam. Hoe spelen de vergunningen daarop in?

Dat gebeurt in de Groningse praktijk regelmatig, zoals recent met makelaarskantoor Spot IN dat zichzelf ophief en een doorstart maakte onder de nieuwe besloten vennootschap I Property Management. Het antwoord hierop is op dit moment nog wat vaag.
'Hier zal van geval tot geval moeten worden bekeken welke gevolgen dit gedrag heeft voor de betreffende vergunningsplicht', zegt de woordvoerder.

8) Kamers in Groningen zijn zo'n 80 euro te duur. Verandert dat?

Volgens de Groninger Studentenbond zijn kamers in Stad volgens een puntenlijstsysteem gemiddeld 80 euro te duur. Of dat verandert met de nieuwe regelgeving, is nog maar de vraag.
Coenraads: 'De nieuwe regeling is bedoeld om misstanden bij de verhuur van kamers (waaronder het vragen van een te hoge huur) te bestrijden. Wat dit gaat betekenen voor de prijzen van kamers, zal de praktijk moeten bewijzen.'