Het smaakt goed maar toch kopen mensen het niet, hoe kan dat?

NoordZaken-marketingexpert Karel Jan Alsem
NoordZaken-marketingexpert Karel Jan Alsem © RTV Noord
Heb je als fabrikant enorm je best gedaan een nieuw product op de markt te brengen, en dan wordt het een sof. NoordZaken-marketingexpert Karel Jan Alsem weet waarom dat nogal eens gebeurt bij een nieuw drankje, koekje, snoepje of ander voedingsmiddel.

Door Karel Jan Alsem

Fabrikanten van voedingsmiddelen doen enorm hun best steeds nieuwe producten te maken. Nieuwe smaken, andere verpakkingen, andere hoeveelheden, je kunt enorm variëren. Daarin zijn ze vaak ook heel goed, in innovatie dus. Maar toch mislukken veel innovaties in de food. Hoe kan dat? En hoe voorkom je dat?

De consument

Wat er vaak fout gaat is dat de consument, u en ik dus, te weinig in het innovatieproces worden betrokken. Foodfabrikanten zijn vaak technisch heel goed. Maar een technologisch goed product is nog niet per se geliefd. Vaak wordt nog wel een smaaktest gehouden. Maar als mensen 'in het laboratorium' iets lekker vinden, betekent het nog niet dat het gekocht wordt.
Neem je een fles ouzo mee naar huis, dan is thuis de drank al een stuk minder lekker
Karel Jan Alsem
Vaak wordt vergeten dat succes van een product ook door de context wordt bepaald waarin we het consumeren. Zo kennen we allemaal de heerlijke ouzo of retzina op vakantie in Griekenland. Maar als je zo'n fles mee naar huis neemt, is de drank al een stuk minder lekker en blijft de fles jarenlang in de drankkast staan. Beleving dus. En dat is meer dan smaak.

Testen

Het testen van een product vergt meer dan alleen maar proeven. Het helpt al veel wanneer de consument eerder in het innovatieproces wordt betrokken. Bijvoorbeeld door met hem in gesprek te gaan over wat hij nou echt goed of minder goed vindt aan het product. Ook is van belang goed te weten wie nu eigenlijk je belangrijkste klant is. Mensen verschillen nogal in wensen en als je innoveert moet je het wel voor de goede doelgroep doen en moet je ook bij de goede mensen testen.

Marktonderzoek

Er zijn allerlei marktonderzoekmethoden die je kunt gebruiken om consumenten te betrekken bij innovatie. Grote bedrijven zoals Unilever doen dat vaak ook. Maar mkb'ers, en die hebben we in het Noorden hoofdzakelijk, hebben daar vaak geen geld voor en ook minder verstand van.

Klantgerichter

Een aantal food mkb'ers vond zelf ook dat het innoveren wel klantgerichter kon en kwam ruim twee jaar geleden bij ons op de Hanzehogeschool langs met die vraag. Dat vormde de basis voor een tweejarig project, gesubsidieerd door een onderzoeksfonds voor hogescholen (Raak), waarin we met 12 MKB-ers, en met studenten en onderzoekers getest hebben welke methoden het beste kunnen worden gebruikt. Ondernemers die meededen waren bijvoorbeeld Hooghoudt, Marne Mosterd, Maallust en Bakkerij Kamstra.

Kookboek

Om de resultaten van dit project zo breed mogelijk beschikbaar te maken, hebben we ervoor gekozen de circa 40 methoden hapklaar in een 'kookboek' op een openbare site te zetten: proofofthepudding.nl. Elk bedrijf in de food, maar ook in andere branches kan er gratis gebruik van maken.

In gesprek

Of je nu wel of geen gebruik maakt van die site, het belangrijkste advies is om voordat je een nieuw product wilt ontwikkelen al met de consument in gesprek gaat. En niet alleen op het eind als het product al klaar is. Klantgerichtheid: van het begin tot het eind.

Tips

- Ontwikkel je nieuwe voedingsmiddelen?
- Wees je ervan bewust dat voeding meer is dan alleen techniek
- Betrek consumenten vroeg in het proces van ontwikkeling van nieuwe producten
- Ga met consumenten in gesprek
- Testen van een product vergt meer dan alleen maar proeven
- Stel voor jezelf duidelijk vast wie je belangrijkste klanten zijn.
Dr. Karel Jan Alsem is Lector Marketing aan de Hanzehogeschool Groningen en directeur van Hanze onderzoeksinstituut Marklinq. Hij is ook docent Marketing aan de Rijksuniversiteit Groningen en consultant in branding en zorgmarketing.

Lees ook wat Karel Jan eerder schreef: