Kersverse burgervader Hans Engels: 'Ik hoop dat ik over twee jaar hoor: 'Het had minder gekund''
2 oktober 2018, 10:26 • 6 minuten leestijd
Hans Engels (67) begeeft zich al een groot deel van zijn carrière tussen de Haagse jasjes, de Groningse doctoraalmutsen en de strakke vergadertafels voor verschillende commissariaten. Nu komt hij letterlijk met de voeten in de klei, als waarnemend burgemeester van de gemeente Loppersum.
Engels, geboren in de Noordoostpolder en opgegroeid in onder meer Stedum, Uithuizen en Groningen, is maandag geïnstalleerd.
Bij die installatie maakte hij bekend te stoppen als Eerste Kamerlid, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en commissaris bij de Rabobank in Assen. Dit om meer tijd vrij te maken voor het burgemeesterschap in Loppersum.
Een functie waar hij niet gelijk 'ja' op zei, vertelt hij in een gesprek met verslaggever Martin Drent:
Voelt u zich al een beetje thuis hier?
Eigenlijk best wel, dat gaat best snel. Ik ben al twee keer langsgekomen om kennis te maken met een aantal sleutelfiguren, zoals het college en het bestuurssecretariaat. Ik voel me gelijk goed opgenomen.
Ook in de gemeente zelf?
Dat is een beetje vroeg om te stellen, maar ik zou niet weten waarom dat niet zo is. De dingen die Lopsters tot nu toe tegen me zeggen, geven me vertrouwen en moed dat dat goed gaat komen.
Wat heeft u met Loppersum?
Op dit moment nog niet zo veel. Ik heb even in Stedum gewoond en ken het gebied. Maar de gemeente ken ik natuurlijk nog niet zo goed. Dat moet nog komen de komende tijd.
Wat verwacht u van het burgemeesterschap?
Hier spelen twee grote thema's: de herindeling en de aardbevingen. Dat laatste is alles omvattend, dat voel en merk je meteen als je hier met mensen praat. Dus het wordt aanpoten de komende twee jaar. En dan heb je ook nog de andere lopende zaken, want we werken vol door. Dat betekent dat ik weliswaar waarnemend burgemeester ben, maar wel vol mee ga doen. Ik ben niet iemand die even waarneemt en dan weer weggaat.
Wat voor burgemeester wilt u zijn?
Ik hoef niet de eerste viool te spelen en voorop het toneel staan. Ik ben een spelverdeler die bijdraagt aan een goede klank van het orkest. Als burgemeester ben je geen solist, maar werk je in een team. Ook moet je verantwoordelijkheid nemen in bijvoorbeeld het gasdossier. Herkenbaar en zichtbaar, onpartijdig en onafhankelijk. Je bent geen politicus.
Maar u bent nu nog Eerste Kamerlid namens D66. Burgemeester ben je 24 uur per dag, zeven dagen in de week. Wordt dit uw hoofdbaan of uw bijbaan?
Dit is mijn hoofdfunctie. Ik heb aangekondigd met een aantal nevenfuncties te stoppen, bij de RUG en de Rabobank. Ik kan nog niet stoppen met de Eerste Kamer, dat loopt door tot de verkiezingen in mei volgend jaar. Ik heb bij mijn partij aangekondigd dat ik niet beschikbaar ben voor een volgende periode.
Wint u daarmee veel tijd?
Als ik dat allemaal bij elkaar optel, win ik meer tijd, ja. De Eerste Kamer kost één dag per week, het hoogleraarschap ook. De toezichtfuncties kosten tijd. Als je dat reduceert, kun je zeker na mei volgend jaar zeggen dat ik 24 uur per dag, zeven dagen in de week beschikbaar ben. Maar ik hoop dat ik dat niet op die manier hoef in te vullen.
Maar u blijft tot die tijd natuurlijk nog wel deels in Den Haag. Stel dat die grote klap komt, bijvoorbeeld 4.0 op de schaal van Richter, komt u dan gelijk hier naartoe?
Ja natuurlijk. Ik heb ook gezegd: mijn absolute prioriteit is nu Loppersum. Hier ben ik voor benoemd, dat is mijn taak en verantwoordelijkheid. Dat ligt voorop. Als er iets gebeurt en ik moet spoorslags terug, dan zal het wel even duren, maar dan ga ik terug. Loppersum staat op één, dat is een hele simpele boodschap.
Als er in de Eerste Kamer gestemd moet worden over bijvoorbeeld de Mijnbouwwet, wat Loppersum direct raakt, stemt u dan mee?
In principe stem ik mee, want je moet stemmen. Maar ik zal moeten kijken of er sprake is van conflicterende belangen. Als dat zo is, zal ik dat met mijn fractie en hier in Loppersum moeten bespreken. De wetgeving die in de Eerste Kamer tot stand komt, gaat vaak niet over één gemeente. En in veel gevallen is het ook wetgeving waar Loppersum baat bij kan hebben. Ik heb overigens tot nu toe niet in beeld dat ik echt in de problemen kan komen in mijn laatste maanden in de Eerste Kamer.
Maar mocht het ten goede komen van Loppersum, stemt u dan voor?
Nee ik zeg niks over stemgedrag, dan moet je alle feiten en omstandigheden kennen. Stel dat er sprake zou kunnen zijn van belangenverstrengeling, dan moet ik dat in mijn fractie en met het gemeentebestuur bespreken en kijken wat het beste is wat ik kan doen.
En qua woordvoerderschap?
Dat doe ik sowieso niet, als zou blijken dat ik daarmee op een verkeerde manier in verband zou kunnen worden gebracht met de gemeente Loppersum. Als fractievoorzitter doe je trouwens minder woordvoerderschappen, die taken delegeer je.
Uw voorganger, Albert Rodenboog, werd in de volksmond de 'aardbevingsburgemeester' genoemd. Pretendeertu dat ook te zijn straks?
Nee ik pretendeer heel weinig, zeker niet dergelijke titels. Ik ga mijn medeverantwoordelijkheid dragen op het aardbevingsdossier, maar ik ben nog niet zo ver om te zeggen dat ik een aardbevingsburgemeester word.
Maar zou het wel goed zijn voor het gebied om een boegbeeld hiervoor te hebben?
Als dat nodig is, is die er. Als burgemeester moet je herkenbaar zijn naar buiten toe. Vaak word je gezien als vertegenwoordiger. Als dat in het bevingsdossier van pas komt, zal ik dat doen.
Wethouder Bé Schollema, die de afgelopen maanden het gasdossier in zijn portefeuille had, zei dat het bijhouden van alle ontwikkelingen hierin meer dan een dagtaak is, nauwelijks te doen. Is dat met al uw nevenfuncties wel voor elkaar te krijgen?
Zoals ik al zei, de meeste van die functies gaan eraan. Sommige heb ik al afgesloten, op 1 januari vallen twee vrij zware weg, de Eerste Kamer valt komend voorjaar weg... Dus ik verwacht daar geen problemen mee te krijgen.
Is het burgemeesterschap altijd al uw ambitie geweest?
Nee, ik heb eigenlijk nooit gesolliciteerd op een burgemeesterschap. Nu ook niet, je wordt gevraagd of je beschikbaar bent.
En toen zei u gelijk ja?
Nee, ik moest eerst even met de achterban overleggen thuis, of mijn vriendin (Welmoed de Boer, red.) het wel ziet zitten.
Wat zei ze?
Ze vond het goed. Ze was wel van mening dat er wat moest veranderen in het aantal functies dat ik had. Maar daar waren we het wel over eens.
Ziet u het burgemeesterschap als toetje of grand dessert, zoals Aagtje Elderman (CDA), die de afgelopen maanden voorzitter van de raad was, het verwoordde?
Iedereen die denkt dat ik dit als een tussenklusje of als toetje doe... nee, ik ben benoemd voor ruim twee jaar, met twee hele belangrijke dossiers die lopen en daarnaast nog het reguliere werk. Ik neem dat volkomen serieus en dat wordt mijn hoofdfunctie. Daar zal ik alle inzet op plegen die er maar is.
Tot slot: u bent burgemeester tot de fusie met Delfzijl en Appingedam op 1 januari 2021. Wat u wilt u bereiken, zodat u deze periode met een tevreden gevoel kunt afsluiten?
Dat zijn een paar dingen. Ik wil proberen tot een succesvolle herindeling te komen. Dat de nieuwe DAL-gemeente er vanaf dag één staat. Zonder lijken in de kast, met de juiste medewerkers op de juiste plek, geen geduvel met de verkiezingen, alle neuzen dezelfde kant op. En twee: in het aardbevingsdossier sneller en meer fundamenteel slagen kunnen maken. Het heeft ontzettend veel impact op het gebied. We moeten deze kabinetsperiode, samen met de andere gemeenten en de provincie, dingen beter en sneller voor elkaar krijgen dan tot nu toe.
Ik hoop dat ik over twee jaar hoor, als ik afzwaai: het had minder gekund.
En dat u ook nog een beetje tijd overhoudt voor uw vriendin...
Ja, want anders krijg ik daar ook discussie mee. Het gaat om balans en evenwicht en zij hoort daar zeker bij. Zij mag er op rekenen dat ik mijn agenda niet ga volplempen, zodat er voor haar niks overblijft. Maar ik heb het gevoel dat dat hier wel begrepen wordt, haha.
