Nog één keer een uurtje langer slapen?

© Flickr/fotobewerking RTV Noord
Vannacht wordt de klok om 03:00 uur een uur teruggedraaid. Het is misschien wel de laatste keer dat deze wintertijd wordt ingevoerd en we dus een uurtje langer kunnen slapen.
Als het aan de Europese Commissie ligt komt er een einde aan het verzetten van de klok. Lidstaten mogen zelf gaan bepalen of ze de zomertijd of de wintertijd gaan invoeren. Maar volgens chronobioloog Marijke Gordijn van de Rijksuniversiteit in Groningen is het geen kwestie van zomaar kiezen tussen  zomer- en wintertijd, maar ligt het iets ingewikkelder.

Nadelen zomertijd

Gordijn pleit voor de permanente wintertijd: de Central European Time van Berlijn De termen zomer- en wintertijd kunnen we beter niet gebruiken, meent ze.
'Bij de zomertijd denkt iedereen aan lange zomeravonden', vertelt de chronobioloog. 'Maar als we permanent zomertijd hebben, wordt vergeten dat het in de winter vier maanden donker is als je de kinderen naar school brengt.'
'De zomertijd betekent ook korter slapen. Want omdat je biologische klok verschuift door het avondlicht en het gebrek aan ochtendlicht, ga je later naar bed en je kun er niet later uit.'
Gordijn gaat verder: 'Dit slaaptekort heeft effecten op de korte termijn én lange termijn. In eerste instantie ontstaat er een slechte stemming, daarna volgen concentratieproblemen. Denk aan kinderen die zich op school niet kunnen concentreren in de les, maar ook aan ongelukken in het verkeer. Uiteindelijk kan slaaptekort zorgen voor hartfalen.'

Voordelen zomertijd

Gordijn kan zich voorstellen dat mensen voordelen zien in de zomertijd als ingevoerde tijd. 'Sporters denken aan langer buiten sporten terwijl het licht is, horeca-ondernemers denken aan langere dagen, dus langer op het terras. Maar wegen deze voordelen op tegen de nadelen?'
Slapen is heel belangrijk voor de gezondheid, daar zijn we ons erg van bewust
Marijke Gordijn - Chronobioloog

Waarom nu?

Volgens haar is het niet meer verzetten van de klok een onderwerp op de Europese agenda omdat we meer dan ooit bezig zijn met onze gezondheid. 'Slapen is heel belangrijk voor de gezondheid, daar zijn we ons erg van bewust. Ook van zonlicht weten we dat we het erg nodig hebben.'
De Europese Commissie wil dat het op zondag 31 maart 2019 de laatste keer is dat in Europa de klok een uur vooruit gaat. Wat er daarna gebeurt hangt af van de beslissing van de lidstaten.
Voor nu is het belangrijk dat vannacht de tijd een uur teruggezet wordt. Dus niet vergeten de klok te verzetten! Een uurtje achteruit dus.

Geschiedenis zomer- en wintertijd

In Nederland is de zomertijd in 1977 officieel ingevoerd. Vanwege de oliecrisis en de behoefte om energie te besparen ging in tien jaar tijd bijna heel Europa over op het wisselen naar zomertijd in het voorjaar en wintertijd in het najaar.
Maar al eerder werd de zomertijd tijdelijk ingevoerd. In de Eerste Wereldoorlog stelde Duitsland de zomertijd in om kolen te besparen. Ook Nederland deed dit toen, al was de zomertijd van toen niet dezelfde als die van nu. De zomertijd liep toen veertig minuten uit de pas met de zomertijd van Duitsland. Onze oosterburen trokken dit in de Tweede Wereldoorlog gelijk, waarna de zomertijd in 1946 weer wordt afgeschaft.