Mariniers spreken voor het eerst over treinkaping bij De Punt
Een groep mariniers vertelt voor het eerst over het begin van de terreurbestrijding in Nederland. De militairen praten in een nieuw boek openhartig over onder andere de treinkaping bij De Punt.
'Wij vonden ons zelf natuurlijk wel heel professioneel', zegt oud-marinier Jannes de Jong (59) uit Rotterdam tegen RTV Drenthe. 'Afgespiegeld naar nu zit daar natuurlijk een hemelsbreed verschil in.'
De spullen die de Bijzondere Bijstandseenheid (BBE) in het begin gebruikten waren in sommige gevallen afdankertjes van het Amerikaanse leger.
De Jong is een van de mariniers die aan het woord komt in het boek 'Liggen blijven!' van Telegraaf-journalisten Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven.
Treinkaping bij De Punt
De journalisten deden onderzoek naar de gebeurtenissen rond de treinkaping bij De Punt in 1977. Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld eiste een schadevergoeding van de Nederlandse staat. Zij deed dat namens de nabestaanden van twee kapers die om het leven kwamen bij het gewelddadige einde van de gijzeling. De treinkapers zouden geëxecuteerd zijn door de mariniers. De rechter stelde haar in het ongelijk.
Drie commandanten hebben eigenlijk altijd gezwegen, omdat dat gangbaar was
'We kregen door onze gesprekken een vertrouwensband met de drie commandanten', vertelt co-auteur Silvan Schoonhoven. 'Die mensen hebben eigenlijk altijd gezwegen, omdat dat gangbaar was.' Het boek bevat geen nieuwe inzichten over de treinkaping, maar plaatst de gebeurtenissen wel in een breder perspectief.
Molukker tussen de mariniers
John Titahena uit Winterswijk is van Molukse afkomst en marinier. Hij doet in Liggen Blijven! voor het eerst zijn verhaal. Hij staat vanuit het Molukse perspectief gezien aan de verkeerde kant en dat komt hem na beëindigen van de treinkaping in De Punt duur te staan.
Molukkers zijn in de veronderstelling dat wij 'hen' hebben geëxecuteerd, terwijl dat absoluut niet zo is
De Molukse gemeenschap ziet hem als landverrader. Hij en zijn ouders vluchten en de familie woont korte tijd op het kazerneterrein in Doorn. Toch blijft Titahena trouw aan de mariniers. Tot op de dag van vandaag moet hij waakzaam zijn. 'Het valt niet meer terug te draaien', zegt hij in het boek.
'Het probleem is dat het vanwege de rechtszaak over De Punt maar blijft spelen. Daardoor zijn Molukkers in de veronderstelling dat wij 'hen' hebben geëxecuteerd, terwijl dat absoluut niet zo is.'
Terreur in Europa
Europa werd begin jaren zeventig geconfronteerd met een golf van gijzelingen en terreur door allerlei organisaties. Tijdens de Olympische Zomerspelen in Duitsland werden elf Israëlische atleten gegijzeld door een Palestijnse groepering. Het was mede de aanleiding om ook in Nederland een antiterreureenheid op te richten gevormd uit mariniers.
De nieuwe eenheid werd ingezet bij treinkapingen in Wijster en De Punt en de gijzelingen van een basisschool in Bovensmilde en het provinciehuis in Assen. De Jong was betrokken bij de bevrijding van zowel de school in Bovensmilde als bij het provinciehuis in Assen.
De beëindiging van treinkaping bij De Punt is zonder meer de meest besproken inzet van de mariniers. Wat er precies is gebeurd zal volgens de auteurs nooit helemaal duidelijk worden, omdat er te weinig is vastgelegd.
'Noem het maar beslistheid'
De treinkaping bij Wijster heeft zeker een rol gespeeld bij de inzet in De Punt. 'Letterlijk heeft een aantal officieren de executie van een gijzelaar gezien. Die hebben ook tegen elkaar gezegd dit gaan we niet nog een keer beleven", vertelt Van Joolen. 'Ze hebben zeker iets van die lading met zich meegenomen. Noem het maar beslistheid.'
