Groninger gemeenten vrezen Haags 'Netflixabonnement'

© FPS / Jos Schuurman
Groninger gemeenten vrezen het abonnementstarief op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De maatregel staat bij meerdere gemeenten al bekend als het 'Netflixabonnement'.
Het abonnementstarief wordt naar alle verwachting per 1 januari 2019 ingevoerd. Gemeenten vrezen tonnen mis te lopen.

Abonnement

Het kabinet wil met het abonnement een vast tarief instellen voor hulp op basis van de Wmo. Daardoor betalen mensen ongeacht inkomen, gebruik, huishoudenssamenstelling en vermogen een bedrag van 17,50 euro per vier weken. Nu betalen mensen voor die hulp (zoals aanpassingen aan de woning, vervoer of begeleiding) nog een bijdrage afhankelijk van hun draagkracht.
Het abonnement op de Wmo wordt vergeleken met een abonnement op Netflix. Daarbij kan een abonnee voor een vast bedrag per maand onbeperkt films en series kijken. Een Wmo-abonnee krijgt straks voor een vast bedrag per maand alle ondersteuning die hij of zij nodig heeft.

'Geen goed voorstel'

De Vereniging Nederlandse Gemeenten noemt het abonnement 'geen goed voorstel'. Gemeenten zouden inkomsten verliezen, doordat veel Wmo-gebruikers op basis van hun inkomsten nu nog meer dan 17,50 euro betalen. Ook denken gemeenten dat mensen die nu zelf hulp inkopen straks bij het gemeenteloket aankloppen; het kost hen immers 'maar' 17,50 euro.
Oldambtster wethouder Laura Broekhuizen daarover: 'Wat kan gebeuren, is dat mensen die nu huishoudelijke hulp hebben straks zeggen: 17,50 euro per vier weken? Dat betaal ik nu per uur. Daar wil ik wel eens even een gesprekje voor aangaan. Het ligt voor de hand dat er meer aanvragen komen.'

Financiële klappen

Groninger gemeenten verwachten financiële klappen. Oldambt houdt rekening met een inkomstendaling van meerdere tonnen, Midden-Groningen heeft alvast een bedrag van 300.000 euro ingecalculeerd.
Westerwolde laat weten dat het ook daar 'in de tonnen kan lopen'. Veendam deelt dezelfde zorgen als de hierboven genoemde gemeenten, maar kan er nog geen bedrag aan hangen.
Voor de gemeente Groningen geldt hetzelfde. Groningen verwacht financiële consequenties, maar weet niet hoe groot die zullen zijn. 'Wij kunnen geen betrouwbare bedragen noemen, omdat wij geen goed beeld hebben van de aanzuigende werking', laat de gemeente weten.

Compensatie?

De totale meerkosten worden door het Centraal Planbureau geraamd op 190 miljoen euro. Er is sprake van dat Nederlandse gemeenten voor 145 miljoen euro gecompenseerd worden. Daarover is nog niks officieel gecommuniceerd.
Broekhuizen over die compensatie: 'Er wordt gezegd dat er gecompenseerd gaat worden, maar dat is nooit genoeg. En het is maar de vraag wat de verdeling wordt. Stel dat het Rijk dan kijkt naar het aantal inwoners, dan gaan wij hier in Oost-Groningen het schip in.'

Stapeling tegengaan

Het Rijk ziet alleen maar voordelen. De administratielast is lager bij een vast tarief. Ook moet het abonnement stapeling van zorgkosten tegengaan bij de middeninkomens. Dat zijn mensen die niet genoeg verdienen om zelf makkelijk hulp in te kopen, maar wel te veel verdienen om voor allerlei regelingen in aanmerking te komen. Zij zitten vaak met hoge zorgkosten; de vaste bijdrage van 17,50 euro voor Wmo-hulp helpt hen.
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport hierover: 'Dit doen we omdat veel mensen zich zorgen maken of de zorg of ondersteuning die zij nodig hebben voor hen wel beschikbaar en betaalbaar is.'

Nog niet definitief

De wijziging naar het abonnementstarief is nog niet definitief. Het besluit ligt op dit moment nog bij de Raad van State. Toch is de verwachting dat de wijziging er 'gewoon' komt. De Vereniging Nederlandse Gemeenten: 'Daarbij is het ook zo dat de coalitie in de Kamer voorstander is en ook vanuit de oppositie zijn geen tegengeluiden'.