Staatssecretaris komt praten over veiligelanders in Westerwolde (update)

Mark Harbers
Mark Harbers © ANP
Staatssecretaris Mark Harbers van Asielzaken (VVD) is van plan om binnenkort naar Westerwolde te komen om te spreken over de overlast van veiligelanders in het grensdorp. Hij doet dat op uitnodiging van de gemeenteraad van Westerwolde.
Het oorspronkelijke idee van de gemeenteraad was om Harbers voor een speciale raadsvergadering uit te nodigen. Volgens waarnemend burgemeester Leendert Klaassen van Westerwolde ziet Harbers dat echter niet zitten: 'Hij legt als staatssecretaris verantwoording af aan de Tweede Kamer, en niet aan de gemeenteraad hier. Dus ik snap dat wel.'

Ondernemers

Harbers heeft wel aangegeven om ook met ondernemers in gesprek te willen. Die hebben veel last van winkeldiefstallen. Het aantal diefstallen in Ter Apel neemt de afgelopen tijd toe, de politie zegt dat het gros van de diefstallen door asielzoekers door veiligelanders gebeurt.

Wat zijn veiligelanders?

De term 'veiligelanders' wordt door burgemeester, politie en ondernemers gebruikt voor het aanduiden van asielzoekers uit veilig verklaarde landen. Dat zijn over het algemeen landen in Oost-Europa en Noord-Afrika.
Asielzoekers uit die landen hebben in veel gevallen weinig kans op een verblijfsstatus in Nederland. Wel zorgen ze volgens de politie voor veel overlast, onder andere in het winkelcentrum en lijnbussen in Ter Apel.

Overlastgevers mogelijk naar speciale locatie

'Ik vind de overlast, die wordt veroorzaakt door een beperkte groep asielzoekers, volstrekt onacceptabel', schrijft Harbers in de brief.
Harbers schrijft het 'meer dan gerechtvaardigd' te vinden om overlastgevers in winkelcentra of het openbaar vervoer over te laten plaatsen naar een 'Extra begeleiding en toezichtlocatie' (EBTL). Dat zijn speciale locaties van het COA, waar overlastgevende asielzoekers naartoe worden gestuurd. Deze locaties staan in Hoogeveen en Amsterdam. Zo'n overplaatsing mag volgens Harbers niet in de plaats komen van een aangifte en strafrechterlijke vervolging.

Openbaar vervoer

Harbers geeft verder aan dat er een pilot komt die erop is gericht om 'invulling te geven aan een persoonsgerichte aanpak van de overlastgevers in het openbaar vervoer'. De pilot moet bijdragen aan een oplossing voor problemen in de bussen die langs het azc rijden, maar ook aan soortgelijke problemen op de spoorlijn Emmen-Zwolle.

Compensatieregeling

De staatssecretaris geeft verder aan dat de Service Organsatie Directe Aansprakelijkheidsstelling (SODA) in gesprek is met het COA over de manier waarop het COA ondersteuning kan bieden aan de komst van een compensatieregeling voor winkeliers die overlast hebben van winkeldiefstal.
Die regeling bestaat al, maar veiligelanders betalen boetes vaak niet, omdat ze bijvoorbeeld weer terug zijn gegaan naar hun thuisland. 'Mijn uitgangspunt is dat de mogelijkheden die winkeliers hebben om schade te verhalen op ingezetenen van Nederland ook toepasbaar moeten zijn bij asielzoekers', schrijft Harbers.

Komst naar Westerwolde

Wanneer Harbers naar Westerwolde komt, is nog niet duidelijk. Ook over de vorm waarin dat gebeurt wordt nog gesproken. Burgemeester Klaassen verwacht daar komende week meer duidelijkheid over te krijgen.
Dit bericht is aangevuld met drie alinea's over de inhoud van de kamerbrief.