Column: De leste van Ede
Wie luisterde halverwege de jaren tachtig niet op zondagmorgen naar Sloaperstil? In dit Groninger programma op Radio Noord van Siemon Reker kwam Ede Staal altijd even langs.
'Zuzooien op Zundagmorn' met stukjes van liedjes, gedichtjes en verhalen van Staal zijn legendarisch. Gittje, Bobbie de hond, Hinderk Bezzembinder en Lambeck's Modeparadijs werden gevleugelde namen.
Siemon Reker heeft alle teksten van de verhalen en van al zijn liedjes samengebracht in een nieuw boek: 'De tied vlugt veurbie'. Ook dook Siemon ooit een grotendeels met de hand geschreven Gronings verhaal op van de troubadour; via Klaas Staal, de inmiddels ook overleden vriend van Ede. Dit verhaal is nooit verteld of verschenen.
Dat verhaal, waarschijnlijk Ede's laatste, wil ik u niet onthouden. Het gaat over oud-Tweede Kamerlid Flip Buurmeijer, een oude schoolkameraad van Staal uit Leens. Buurmeijer zat vijftien jaar in de Tweede Kamer namens de PvdA.
Hij kreeg met name bekendheid dankzij de naar hem genoemde parlementaire enquêtecommissie over het sociale zekerheidsstelsel (1992-1994)
In waarschijnlijk zijn laatste verhaal bracht Ede een ode aan zijn ouwe vriend. Hier het originele Groningse verhaal. Als u het niet kan lezen: ik vertel het om half tien in De Noordmannen op Radio Noord.
Goeidag, n week of wat leden bin ik noar n openboare vergoadern west van de Partij van de Arbeid in Scheemte. Doar kwam n koamerlid n spreekbeurt hollen. En omdat ik gain lid van de partij was, wol ik der hin.
Ie zallen wel zeggen, doar begriep ik nou niks van, mor loat mie mor even oetproaten. Het Twijde Koamerlid dij doar kwam, was n ol schoulgenoot van mie.
Wie woonden vrouger in t zulfde dörp op t Hogelaand en wie hebben vaaier joar laank soamen mit n koppeltje streekgenoten elke dag 18 kilometer hin en 18 kilometer terug noar de HBS in Waarvum fietst.
Dat was in de joaren viefteg dou de Marnedainst nog deur t Hoogeland stoof en conductrices op buzzen nog filmsterren waren. Wie gingen traauwens allinneg mit de bus as t routkold was, aans nait.
Bie haarfstdag haren wie soms geluk: din reden der van die dikke vrachtwoagens mit stro en vlas. Dij gingen toun nait haarder as 40 of 50 kilometer in t uur en veur ons was t mooiste as ve ons din lieten trekken deur zo'n auto. Chauffeur haar mainstied niks in de goaten.
Ik denk dat mien schoulgenoot dat vergeten is, mor as e t wait zal e dat in t Hoogholands nuimen: 'Het oneigenlijk gebruik van het vrachtvervoer'. Afijn, ik der dij oavend noar tou en ik zag hom noa datteg joar weer terug. Niks veranderd, man.
Hai was wel wat serieuzer, mor dat was ook wel te begriepen, want hai haar n spreekbeurt veur de partij en den mou je de achterban pebaaiern te overtuugen van t evangelie van de partij, dus doar zol je mie nait over heuren.
Wat mie opviel was dat e blied was dat e mie zag. Nait zozeer omdat ik dat was mor messchain meer omdat n stuk verleden veur hom terugkwam. Mor dat wait ik ook nait.
Afijn 30 Grunnegers in de zoal. 29 partijleden en ik dus. En de veurzitter opende in t Hoogholans. Flip, want zo kin ik hom, nam t woord over en begon….in t Grunnegers.
Dat e blied was dat e zoveul bekinds weer tegenkommen was - zien ol heer kwam van Scheemte - en dat t hom goud dee n ol schoulgenoot - dat was ik dus - weer te zain.
Datteg joar leden. Hai haar de mainste hoaren, mor nait zien streken verloren. En hai haar wallen onder d'ogen kregen. Wallen dij zeker deur t wotterschap goudkeurt worden zollen.
Wat ik mor zeggen wol over ons koamerlid Flip Buurmeijer, ie heuren der nog wel van dink ik. Datteg joar vot en toch…..t Is n echte Grunneger bleven. As ie hom oeit op televiezie zain, denk nog moar es eem aan dit stukje.
Ie zollen t nait zeggen, mor as e den zegt: - 'Meneer de Voorzitter, volgens mij hebben de minister en de geachte afgevaardigde van zijn partij, geen oog, geen begrip voor de minder draagkrachtigen, getuige hun reactie in twee termijnen'- din bedoult e gewoon: 'Proatjes vullen gain goatjes. Zeg t mor en aans zing t mor....'
n Echte Grunneger. En dat blift e ook: Flip Buurmeijer.
Aander week bin'k der weer, ie ook...?
