De Groningse verkiezingsstrijd: een knipoog, hyperloop en de PVV
20 november 2018, 11:00 • 5 minuten leestijd
Een hyperloop in plaats van een treinverbinding, een knipoog van de lijsttrekker en de CDA-man als boegbeeld van het doorsnee Groningse gezin. De campagnetijd voor de verkiezingen aanstaande woensdag kent zijn momenten.
Deze woensdag zijn de eerste verkiezingen in de nieuwe fusiegemeente Groningen, Haren en Ten Boer. Met name op het partijkantoor van de SP zullen, vermoed ik, heel wat duimen worden gedraaid deze dagen. Er is geen andere partij die buiten de verkiezingstijd zo vaak op de trappen staat om haar standpunt over te dragen. Of het nou over schimmelwoningen of te weinig studentenhuisvesting gaat. Maar nu de verkiezingen voor de deur staan wordt het juist in de hoek van de permanente woninghuurders, een deel van de SP-achterban, krap. Gaat de kiezer de SP wel voor haar inzet belonen?
De lokale afsplitsing 100% Groningen van Marjet Woldhuis verleidt inwoners niet alleen met een knipoog, maar ook met de afschaffing van hondenbelasting en gratis grofvuil ophalen. Daarmee anticipeert ze op een aanhoudend probleem in Lewenborg en Beijum, wijken vol sociale huurwoningen - en achterban van de SP.
Aan het eind: de knipoog van lijsttrekker Marjet Woldhuis
PVV, SP én Stad en Ommeland
En dan debuteert PVV ook nog. Die zet eveneens in op ouderwetse SP-thema's als sociale huurwoningen en het terugdraaien van bezuinigingen in de zorg. Daar bovenop komt het weerhouden van azc's in de gemeente en het houden van referenda, bijvoorbeeld rondom prestigeprojecten als de Oosterpoort. Wie met soortgelijke ideeën liever lokaal stemt, kan trouwens ook terecht bij Stad en Ommeland - de nieuwe naam van de Stadspartij met prominent Harens gemeenteraadslid Mariska Sloot op plek 3.
Ja, de SP wil resoluut meer huurwoningen en woningen voor alle bevolkingsgroepen waar nu een tekort voor is. Maar dat wil elke partij. Net als groene daken, meer laadpalen, een betere verbinding tussen het werkveld en mbo en aandacht voor eenzaamheid.
Collega Robert Pastoor signaleerde het al: er zijn maar weinig spannende standpunten waar het echt tussen schuurt. Waar een partij écht prat op gaat en die ze van de daken schreeuwt.
En shared space dan?
Opmerkelijk eigenlijk: vraag een Stadjer bijvoorbeeld maar eens wat hij vindt van 'shared space', de voetgangers-en-fietsersorgie in de Folkingestraat en de Brugstraat, en iedereen heeft er een mening over. Maar in geen verkiezingsprogramma wordt gerept over aanpassingen of de situatie terugdraaien. Het is een van de vele onderwerpen waarin de oppositie mee lijkt te gaan met de progressieve richting die D66, GroenLinks, VVD en PvdA de afgelopen jaren zijn ingeslagen.
Het is geen geheim dat de huidige collegepartijen elkaar aardig liggen en best verder willen met elkaar; al doet VVD nog wel haar best nog even de tanden te laten zien. Met twee aparte websites - Broezen.com en Vergroning.com, onderstreept de partij dat ze de energietransitie en het verkeer toch net iets anders wil aanpakken dan haar huidige collegegenoten. Vrij vertaald: als je graag tussen de wijken blijft rijden in plaats van via de Ringweg (de visie op links), stem dan liberaal. Maar of de VVD zal tegenhouden dat er dadelijk meer autoparkeerplekken in de binnenstad sneuvelen voor fietsparkeerplekken? Mwoah.
Luchtfietsen op niveau
Smeuïger is dan de sneer naar de linkse partijen die de eerder afgeschoten tram opnieuw willen onderzoeken. VVD wil er niks van weten, noch van een extra treinverbinding naar Amsterdam om zo de reistijd naar de Randstad iets te verkorten. Dat is een 'oplossing uit het verleden'. Nee, de partij rept liever van een hyperloop. Die techniek van goederen en mensen vervoeren per hogedrukbuis staat nog niet eens in de kinderschoenen, maar dat maakt lijsttrekker Joost van Keulen en de zijnen niet uit. Als we gaan luchtfietsen, dan maar meteen met 310 kilometer per uur.
Gelikte videoverhalen
Zo weinig nadruk er ligt op losse standpunten, zoveel aandacht schenken de partijen deze campagne aan hun verhaal. CDA-lijsttrekker René Bolle is de ideale vader op alle posters in de stad - al probeert hij dat zelf nog een beetje te verstoeren, Paul de Rook (D66) speelt de zittende-presidentsbonus-kaart ('Vier jaar geleden werden we de grootste. Gaan we door op de ingeslagen weg, of gaan we terug naar het verleden?') en Glimina Chakor (GroenLinks) weet van doorzetten voor inwoners, omdat ze zelf heeft leren doorzetten.
En de andere partijen dan?
PvdA (kernpunt: de reanimatie van de basisbaan) en ChristenUnie (voor experimenteren met Tiny Houses, maar noem ze dan wel Lutje hoeskes) hebben een minder hoge pet op van zulke storytelling, net als andere partijen. Partij voor de Dieren (tegen terrasverwarmers, voor beboming en putdeksels waarin kikkers niet vast komen te zitten) en Student & Stad ('Lekker voorrang op je Swapfiets') hebben minder internet- en video-gerichte campagnes.
En nieuwkomer Sportpartij dan? Die begon ludiek met de 'opstelling' van topsporters op de kieslijst en het verkiezingsprogramma dat 'Speelplan' werd gedoopt - maar wie dat Speelplan daadwerkelijk leest, komt een ander gezicht tegen en mag zinnen doorworstelen als: 'We gaan de sportsector inzetten als veranderversneller voor de transitie naar een duurzaam ondernemende metropoolregio Noord- Nederland met Groningen als (inter)nationaal erkende hoogwaardige sporthoofdstad.'
Is dit het geluid van een frisse nieuwe partij? Je kan het je afvragen.
Landelijk speelt mee - maar wat betekent dat?
En toch zegt het allemaal niet zoveel over de verkiezingsuitslag woensdag. Het blijft gissen hoeveel de verkiezingsuitslag uiteindelijk door lokale familiefoto's, knipogen en sportboegbeelden wordt bepaald.
Hoe je het ook wendt of keert: landelijke en recente verkiezingsuitslagen wegen voor stemmers mee in hun stembusgang. De vragen zijn dan of GroenLinks nog steeds in de Jesse Klaver-flow verkeert, of D66 de gratis aandacht om fractievoorzitter 'Robot' Jetten kan omzetten in stemmen en of de PvdA hier ook weer opveert als die 'vertrouwde partij van huis uit' - zoals dit voorjaar in Leeuwarden gebeurde. En om er nog maar even aan te herinneren: PVV kreeg 6,7 procent van de stad-Groningse stemmen bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Hoe gaat dat in de gemeente zelf?
Het kan nog alle kanten op.
Juist bij herindelingsverkiezingen. Daarbij is de opkomst traditioneel laag - en heeft je stem dus extra gewicht.
