Wie kent de boer die het leven redde van de opa van Mirjam?
21 november 2018, 10:25 • 3 minuten leestijd
'Als ik nou een boer zoek, destijds wonend tussen De Punt en Haren, die op 11 januari '43 mijn opa (die net uit de trein van Westerbork naar Auschwitz was gesprongen) geld gaf om per bus naar Groningen te kunnen reizen. Waar begin ik dan?'
Dat is de oproep die Mirjam Wolder uit Utrecht dinsdag deed op Twitter. Inmiddels is haar tweet bijna vijfhonderd keer gedeeld.
Overdonderd
Wolder is totaal overdonderd door alle reacties die ze heeft gekregen. 'Er zitten heel bruikbare tips tussen. Mensen zijn zelfs al met kaarten in de weer gegaan, waar boerderijen uit die tijd op staan. En er zijn namen genoemd van mensen uit die omgeving die mogelijk iets meer weten', vertelt ze.
Deze man heeft een cruciale rol gespeeld in ons leven, maar hij is nooit achterhaald
Cruciale rol
Wolder en haar vriend waren afgelopen weekend in Drenthe en reden langs De Punt. 'Opeens viel het kwartje dat dit zo ongeveer de plek was waar mijn opa uit de trein is gesprongen.'
'Een boer die op het land aan het werk was, heeft mijn opa mee naar huis genomen en wat te eten gegeven. Daarna heeft hij hem geld gegeven voor de bus naar Groningen en de trein naar Amsterdam. Deze man heeft een cruciale rol gespeeld in ons leven, maar hij is nooit achterhaald.'
Het verhaal
De opa van Mirjam Wolder heette Maurits Wolder. Hij werd op 17 december 1942 aangehouden in Amsterdam door de Duitsers. De 17-jarige Maurits bekende Joods te zijn en vertelde waar hij woonde. Hij en zijn moeder, die gescheiden leefde van zijn vader, werden vastgezet en naar Westerbork getransporteerd.
Op 11 januari 1943 werd Maurits opnieuw op transport gezet: in een veewagon naar een kamp in Oost-Europa. Tussen de dorpen De Punt en Haren slaagde hij erin om uit de langzaam rijdende trein te springen en daar ontmoette hij de boer. Die gaf hem geld voor de bus naar Groningen en de trein naar Amsterdam.
Dankzij het voormalige dienstmeisje van zijn moeder kwam Maurits terecht bij een verzetsman die hem naar een familie in Zaandam bracht. Daar is Maurits verder opgegroeid. In 2003 is hij overleden.
Stroomhekken in Auschwitz Foto: ANP/Marcel Antonisse
De afloop
Het transport van 11 januari 1943 telde 750 gedeporteerde Joden. Onder hen waren tachtig kinderen. 560 Joden werden meteen na aankomst in Auschwitz vermoord. De anderen werden in de loop van 1943 omgebracht, met uitzondering van vier mannen en vier vrouwen die de oorlog overleefd hebben.
Tips?
Mocht je dit verhaal herkennen of tips hebben voor Mirjam Wolder, dan kun je haar mailen.
Lees het uitgebreide verhaal van de opa van Mirjam hier.
