Waar hangt mijn werkplezier van af?

© RTV Noord
Dat je met werken een inkomen verdient, dat is één. Maar wanneer je geen lol in je werk hebt, hou het dan maar eens vol. Een belangrijk advies van werk-coach en Noordzaken-expert Sandra Sanders: neem de tijd om je af te vragen wat je écht wilt

Door Sandra Sanders

Er zijn werkomstandigheden die door vrijwel iedereen als stressgevend worden ervaren. Maar of werk stress geeft en hoeveel, dat hangt toch vooral af van de persoon zelf. Dat laten de auteurs van 'Stress als keuze - Persoonlijk werkboek stressmanagement' mooi zien.
Dat doen ze aan de hand van het woordrijtje: willen, kunnen, mogen, moeten. Naarmate je beter past bij het werk en de organisatie ervaar je minder stress. Oké. Maar waar hangt dat mee samen? Volgens de auteurs van het boek, Chabrack en Cooper, hangt het vooral samen met datgene wat we zelf willen en kunnen en met datgene wat we van onszelf mogen en moeten. Of je nu werknemer, werkgever of zzp'er bent, dat maakt niet uit. Wat ze zeggen leg ik hieronder uit.

Wat geeft je energie

Wat je wilt, dat is wat je leuk vindt, waar je je in verliest en wat je energie geeft. Willen heeft te maken met wat jouw eigen favoriete doeleinden zijn. Wil je dienstverlenend zijn? Zoek je afwisseling of status? Of ben je uit op veel geld verdienen? Wat we wel en wat we niet willen is daarom leidraad bij het beheersen van je stress.

Wat je kunt

Wat je op en in je werk kunt, is alles wat je gebruikt, vindt, ontwikkelt, schept, et cetera. Meer concreet: je opleiding, kennis en ervaring en je netwerk. Het zijn de instrumenten die je gebruikt om te bereiken wat je wilt bereiken. Kunnen, dat varieert in een mensenleven.
Wat je mag in je werk, bepaalt de grenzen van je speelruimte. Daaromheen staan hekken
Sandra Sanders
Je ontwikkelt jezelf immers. Het is goed om van tijd tot tijd stil te staan en je af te vragen of datgene wat je kunt nog wel past bij wat je wilt, bij wat je nú drijft. Want kunnen zonder willen heeft immers maar weinig waarde. Denk aan een huisarts die is uitgekeken op zijn vak en liever kok wordt of huizen gaat opknappen.

De grens van wat mag

Wat je mag in je werk, bepaalt de grenzen van je speelruimte. Daaromheen staan hekken. Die hekken worden deels opgetrokken door mensen met wie je nauw samenwerkt, mede-eigenaren, besturen, werkgevers en leidinggevenden. Deels plaats je ze ook zelf vanuit eigen overtuigingen, door angst voor negatieve reacties en zelfs door ervaringen uit je vroege jeugd.

De eigen grenzen

Wat we van onszelf mogen stelt grenzen aan wat we willen in ons werk, en daarmee aan de ontwikkeling van ons kunnen. Van de buitenwereld mag je dus feitelijk veel meer dan je jezelf toestaat of dan je denkt. Veel mensen begrenzen zichzelf. Ik zie dit vaak in mijn praktijk.
We houden onszelf liever klein dan iets te doen dat we spannend vinden, omdat we bang zijn om te falen of verwachtingen niet waar te maken. Terwijl vervelende gevoelens net zo bij het leven horen als prettige gevoelens, ervaren we ze liever niet. Hoort af en toe een presentatie geven bij je taak als ondernemer, doe het dan, en accepteer dat je je er ongemakkelijk bij voelt.

Richting en veiligheid

Om toch te doen wat je wilt, moet je jezelf herhalen. Door te doen wat je wilt ontwikkel je vaardigheden en motieven. Eén daarvan is je hoofdmotief of levensthema.
Dat groeit veelal uit tot je drijfveer. Die geeft je richting en een gevoel van veiligheid. Je raakt ermee vertrouwd. Je voelt je thuis in dat gevoel. En daarom dwing je jezelf verder te werken aan je hoofdmotief.

Tijd voor bezinning

Dat hoofdmotief wordt de kern van je handelen, stellen Chabrack en Cooper. Voorbeelden van een hoofdmotief zijn: hoge kwaliteit leveren, zorgvuldig werken, je in anderen verplaatsen en het hun naar de zin maken. Gaandeweg het leven verschuift het hoofdmotief vaak. Daarom is het ook zo goed om af en toe tijd voor bezinning te nemen. Zoals een collega-coach het eens verwoordde: even stilstaan is vaak al een hele vooruitgang.
Sta daarom af en toe eens stil bij de vragen
- Wat wil ik graag? Wat geeft mij écht plezier?
- Is wat ik kan, wat ik heb geleerd, nog wel wat ik wil?
- Mag ik me van mijzelf en van mijn (werk)omgeving ontwikkelen in de richting die ik wil? Of verkoop ik mijn aandelen en start een nieuw bedrijf?
- Wat is de diepste drijfveer in deze fase van mijn leven?
Sandra Sanders is coach en trainer. In haar praktijk helpt ze mensen met stress- en burn-outklachten.