Hoe belangrijk is Stad wérkelijk voor de Groningse economie?
22 december 2018, 09:00 • 5 minuten leestijd
In navolging van het Centraal Bureau voor de Statistiek bracht de ING afgelopen week cijfers naar buiten over de regionale economie. Rode draad: mét de gaswinning is er nauwelijks economische groei of zelfs krimp.
Zonder de gaswinning is er een kleine groei. En de werkloosheid daalt licht en is het hoogst van Nederland.
Maar hoe zit de Groningse economie nou precies in elkaar? Het ligt voor de hand dat Stad een belangrijke rol speelt in de provinciale economie, maar hoe groot is die invloed nou precies?
In dit artikel probeert Noordzaken te zoeken naar een antwoord.
Bruto binnenlands product
Eerst de cijfers. Voor de provincie Groningen was vorig jaar het Bruto binnenlands product (Bbp) bijna 24 miljard euro. Als je ervan uitgaat dat iedere baan in Groningen even sterk bijdraagt aan het provinciale Bbp, dan blijkt Stad hier voor ongeveer 54 procent verantwoordelijk voor te zijn. Iets meer dan de helft dus.*
Er is meer dan grootte van Stad alleen
Dat de gemeente Groningen een grote invloed heeft op de economie van de hele provincie is dus een open deur. Maar is dit puur te verklaren door de grootte van Stad of brengt Stad ook iets extra's?
De dienstensector zit veel meer dan vroeger ín de stad
Volgens Jouke van Dijk, voorzitter van de Sociaal Economische Raad Noord Nederland, is het laatste het geval. 'Vroeger had je in elk dorp bijvoorbeeld een bankkantoor of een verzekeringskantoor, onderdelen van de dienstensector. Maar tegenwoordig is dat niet meer zo. Die dienstensector zit nu veel meer ín de stad. Vooral als het gaat om ICT-bedrijven.'
Volgens Van Dijk is er buiten Groningen uiteraard wel bedrijvigheid. 'Maar je ziet dat de landbouw is geautomatiseerd. En de industrie zit dan wel buiten de stad, maar voornamelijk vanwege de goedkope grond. Deze bedrijven hebben niet veel mensen in dienst.'
De bedrijven die arbeidsintensief zijn, zitten volgens Van Dijk vooral in de dienstensector. En die bedrijfjes zitten vooral in Stad zélf.
De stempel die Stad drukt op de regionale economie zal wordt alleen maar groter.
Invloed van Stad steeds groter
Net als Van Dijk wijst ook Peter Hein van Mulligen, econoom bij het CBS, op de ICT-sector. 'De economie in Groningen is heel dynamisch, met name door de ICT-sector. In deze sector komen er steeds meer bedrijfjes bij.'
Volgens Van Mulligen speelt de stad een steeds belangrijkere rol. 'Je ziet dat Groningen als stad groeit en de bevolking in de gebieden eromheen krimpt. De stempel die Groningen op de economie van de provincie drukt zal de komende jaren alleen maar sterker worden.'
Horeca
Niet alleen de ICT-sector is belangrijk. Ook de horeca speelt volgens Van Dijk in Stad een grote rol. Deze sector wint volgens hem meer en meer aan belang.
'Steeds meer mensen, ook in Groningen, lunchen buiten de deur. Ik kom vaak in Amerika. Daar ontbijten mensen ook steeds vaker ergens anders dan thuis. Zo ver is het in Groningen nog niet, maar dat gaat wel komen.'
Door veel Groningse politici wordt toerisme genegeerd
Kansen voor Ommeland: toerisme
Stad bepaalt dus voor een belangrijk deel hoe de hele regionale economie ervoor staat. Maar op het gebied van horeca en toerisme ziet Van Dijk óók een kans voor Ommeland.
'Toerisme is de meest booming sector op dit moment. Maar door veel politici wordt toerisme genegeerd', zegt hij. Een gemiste kans. 'Toerisme krijgt in Groningen onterecht niet die beleidsmatige aandacht die het verdient.'
Van Dijk haalt het Waddengebied als voorbeeld aan. 'In Nederland is daar weinig toerisme, terwijl de Duitsers aan de Wadden veel meer aan toerisme doen. Als je ziet hoeveel restaurantjes, fietsenverhuurbedrijfjes, enzovoorts daar zijn... Toerisme is echt een mogelijkheid om de economie van de Ommelanden op te krikken.'
Dit toerisme in de Ommelanden kan volgens Van Dijk juist ook profijt hebben van de aanwezigheid van Stad.
'In Stad wonen veel mensen die in het weekend best willen toeren door de provincie. Maar je moet dan wel de mogelijkheid hebben om te kunnen lunchen. In veel dorpjes is maar één eetgelegenheid, en die is ook vaak op bepaalde dagen in de week dicht. Ik snap niet dat de gedeputeerden van de provincie hier niets mee doen.'
* Berekening Bbp van Stad
Het Centraal Bureau voor de Statistiek berekent geen Bruto binnenlands product (Bbp) op gemeenteniveau. Om toch een indicatie te kunnen geven van de invloed van de gemeente Groningen op de Bbp van de hele provincie moest een berekening worden gemaakt. Dit is als volgt gedaan.
De kleinste regionale indeling waarop het CBS de Bbp berekent is het zogenoemde Corop-gebied. Dit is een indeling die kleiner is dan de provincie, maar groter dan gemeenten. De gemeente Groningen valt in het Corop-gebied Overig-Groningen.
Om te kunnen berekenen wat de Stad bijdraagt aan het Bbp van Overig-Groningen moet je weten hoeveel banen zowel Overig-Groningen als de gemeente Groningen telt. De cijfers die Noordzaken heeft gebruikt komen van LISA.
Vervolgens deel je het Bbp van Overig-Groningen door het aantal banen in deze regio. De uitkomst daarvan vermenigvuldig je met het aantal banen in de gemeente Groningen. Dat levert een Bbp op die je kunt vergelijken met de Bbp van de hele provincie. Zo kom je dan uit op een percentage van 54 procent.
De aanname in deze berekening is dat iedere baan in de provincie even sterk bijdraagt aan de Groningse Bbp. In werkelijkheid ligt dit volgens Peter Hein van Mulligen, econoom bij het CBS, wat genuanceerder. De economie van de provincie is namelijk zeer divers georganiseerd. Je hebt bijvoorbeeld de gaswinning buiten de stad, en ín de stad is bijvoorbeeld de ICT belangrijk. Maar in die sectoren is de toegevoegde waarde per baan hoger dan bijvoorbeeld bij boeren of in de zorg. Het is volgens Van Mulligen echter lastig om een preciezere berekening dan deze te maken om te zien wat de gemeente Groningen bijdraagt aan het Bbp van de provincie.
