Het is nooit stil rond Groningen Airport Eelde: een overzicht

Het nieuws over Eelde volgde zich de afgelopen weken in snel tempo op, niet voor het eerst. We zetten de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen jaren chronologisch op een rij.

Groningen Airport Eelde bestaat sinds 1931. Op 15 augustus van dat jaar gaat de eerste passagiersvlucht van Eelde naar Schiphol. Tijdens de Tweede Wereldoorlog komt de luchtvaart zo goed als stil te liggen. Na de oorlog komt het weer op gang. In 1953 openen twee nieuwe start- en landingsbanen. Een hoofdbaan van 1800 meter en nog eentje van 1500 meter.

Al snel ontstaat de wens om de start- en landingsbaan te verlengen. Tientallen jaren wordt erover gepraat.

Minister Jan Pronk gaat in september 2000 akkoord met de baanverlenging van het vliegveld. De Tweede Kamer moet er nog wel mee instemmen. Dat gebeurt ruim een half jaar later. De start- en landingsbaan wordt zevenhonderd meter langer en komt daarmee uit op 2500 meter.

Niet iedereen is het daarmee eens. Er is protest van de Vereniging van Omwonenden van luchthaven Eelde (VOLE), wat weer leidt tot woede bij de vliegvelddirectie. Het is een langdurig proces. Eind 2002 sluiten het Rijk en de provincies Groningen en Drenthe een deal, waarin staat dat er voldoende geld beschikbaar komt voor de geplande baanverlenging.

Een opsteker voor het vliegveld: in het voorjaar van 2003 maakt prijsvechter Ryanair bekend dat het dagelijks gaat vliegen tussen Eelde en Londen Stansted. De luchthavendirectie verwacht dat het leidt tot een jaarlijkse groei van 60.000 passagiers.

Lang duurt de lijndienst niet, want in maart 2004 maakt Ryanair bekend na 28 april van dat jaar weer te stoppen met de vluchten van en naar Eelde. De luchtvaartmaatschappij zegt dat er te weinig passagiers mee gaan om rendabel te zijn.

In juni 2003 belandt een toestel van Onur Air met 142 passagiers aan boord naast de baan. Het duurt tot de volgende dag voordat het vliegtuig is uitgegraven en afgevoerd, waardoor negen vakantievluchten van en naar Eelde geannuleerd moesten worden. De schade wordt becijferd op zo'n twee ton, die Eelde wil verhalen op Onur Air.

De door het vliegveld gewenste baanverlenging blijft intussen de gemoederen bezighouden. In het najaar van 2003 is er gesteggel over geld en treffen voor- en tegenstanders elkaar voor de Raad van State. Die oordeelt dat er opnieuw onderzoek gedaan moet worden.

In februari 2004 ligt er een akkoord over de overname van aandelen in het vliegveld door de provincies Groningen en Drenthe, samen met de gemeenten Assen, Groningen en Tynaarlo. Ze nemen de aandelen over van het Rijk. In de zomer worden de aandelen overgedragen, met de verplichting om de luchthaven tien jaar lang financieel te ondersteunen. Het jaarlijks verlies bedraagt ongeveer een miljoen euro.

In maart 2006 stelt het kabinet dat de bezwaren tegen de baanverlenging ongegrond zijn. In het voorjaar van 2007 verschijnt er een rapport dat stelt dat de baanverlenging veel minder werkgelegenheid oplevert dan de luchthavendirectie voorspiegelt. Een uitspraak van de Raad van State laat nog even op zich wachten, als in de zomer van dat jaar blijkt dat de zaak eerst getoetst moet worden bij de Europese Commissie. Want is het feit dat het Rijk garant staat ongeoorloofde staatssteun?

Opnieuw vertraging in de besluitvorming rond de baanverlenging, als in april 2008 blijkt dat de Raad van State meer tijd nodig heeft om tot een oordeel te komen. Drie maanden later wordt duidelijk dat er inderdaad sprake is van staatssteun en dat mag niet.

In de winter van 2009 wordt de champagne ontkurkt op het vliegveld als de Europese Commissie zegt dat het geen bezwaren heeft tegen de baanverlenging. Maar daarmee is het nog niet zeker dat die verlenging er ook écht komt. Wel worden de voorbereidingen opgestart. In januari 2010 komt de aanleg weer een stapje dichterbij, als uit de milieueffectrapportage blijkt dat dat de verwachte geluidshinder en luchtverontreiniging binnen de perken blijven.

In de zomer van 2011 blijkt dat opnieuw een jaar vertraging optreedt voor de baanverlenging. In februari 2012 is er dan toch de definitieve uitspraak: de baanverlenging mag doorgaan.

Bij noordelijke ondernemers gaat de vlag uit na het nieuws over de baanverlenging en een maand later gebeurt dat opnieuw. Nu omdat Eelde bekendmaakt dat er gevlogen gaat worden op Milaan, Marseille en Mallorca. Daar komt later nog een verbinding met Barcelona bij. Om overigens in januari 2013 weer te verdwijnen.

Begin juni 2012 wordt een begin gemaakt met de werkzaamheden voor de baanverlenging. In februari is er even paniek, als er een vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog gevonden wordt. Het vliegveld en de omgeving worden ontruimd, de bom wordt uiteindelijk veilig tot ontploffing gebracht.