Aardbevingsnieuws december 2018: Gaskraan kan vijf jaar eerder dicht dan verwacht

Een boortoren van de NAM nabij 't Zandt
Een boortoren van de NAM nabij 't Zandt © Vincent Jannink/ANP
De laatste maand van 2018 begint met goed nieuws: minister Eric Wiebes ligt voor op schema met het dichtdraaien van de gaskraan.
Maar voor de mensen die wachten op de versterking van hun woning eindigt het jaar minder goed: het tempo van de versterkingsoperatie wordt bedreigd door een uittocht van specialisten.

Gaskraan kan eerder dicht

Minister Wiebes schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat de gaswinning al vanaf 2023 onder de vijf miljard kuub per jaar komt. Volgens directeur Bart Jan Hoevers van Gasunie betekent dit dat de deadline om van het Groningse gas af te komen mogelijk eerder wordt bereikt. Hij verwacht dat de gaswinning op zijn vroegst in 2025 naar nul kan. Dat is vijf jaar eerder dan verwacht.

Uittocht van aardbevingsspecialisten

Ondertussen dreigt de versterkingsoperatie in het aardbevingsgebied opnieuw vertraging op te lopen. Ingenieursbureaus moeten ingehuurde specialisten laten gaan, omdat zij voor volgend jaar nog geen opdrachten zouden hebben ontvangen van het Centrum Veilig Wonen (CVW). Het CVW zegt dat dit een gevolg is van het besluit van minister Wiebes begin juni om de versterking tijdelijk stil te leggen.
Het Groninger Gasberaad, de Groninger Bodem Beweging (GBB) en de provincie Groningen zijn niet verbaasd over de vertraging, maar ze maken zich wel zorgen. 'Dit is de erfenis van het haperende beleid van Wiebes', vindt voorzitter Jelle van der Knoop van de GBB.
De Groningse Kamerleden Henk Nijboer en Sandra Beckerman willen dat minister Wiebes snel actie onderneemt om tempo in de versterkingsoperatie te krijgen. Volgens Nijboer heeft Wiebes 'de boel totaal niet onder controle'.
Een dag later zegt Wiebes in de Tweede Kamer dat er niet alleen een uittocht van specialisten is, maar ook een instroom. Maar navraag bij zijn woordvoerder leert dat Wiebes het niet heeft over ingenieursbureaus, maar over de personeelscapaciteit van de Nationaal Coördinator Groningen en het CVW.

Massaclaim

Ruim vijfduizend inwoners van het aardbevingsgebied in Groningen dagvaarden de NAM vanwege 'emotieschade'. Ze eisen erkenning van de aansprakelijkheid van de NAM, maar ze willen ook een vergoedingssysteem dat vaker wordt gebruikt bij grote letselschadezaken.

Beroep tegen gasbesluit

De provincie Groningen tekent beroep aan tegen het gasbesluit dat minister Wiebes in november heeft gepresenteerd. Bijna alle partijen in Provinciale Staten twijfelen eraan of de veiligheid van Groningers voldoende is gegarandeerd in dat plan. Alleen de VVD is tegen het beroep.
De provincie staat niet alleen. Ook het Gasberaad, de GBB, de gemeente Midden-Groningen en de elf 'bevingsgemeenten' tekenen bezwaar aan.

Woede bereikt kookpunt

Tijdens een informatieavond in Loppersum krijgen inwoners te horen dat er alleen nog maar geld is voor de versterking van de meest onveilige huizen. Tientallen Lopsters verlaten woedend de zaal.
De gemeente Loppersum houdt in totaal veertien bijpraatsessies. De reacties zijn vrijwel overal hetzelfde.

Vertrouwen daalt tot onder vriespunt

De woede heeft het kookpunt bereikt, maar het vertrouwen van de Groningers is tot onder hetvriespunt gedaald. Uit onderzoek van de Vereniging Eigen Huis blijkt dat van de huiseigenaren in het aardbevingsgebied 79 procent negatief tot zeer negatief gestemd is over de aanpak van hun problemen en het gebrek aan daadkracht.
Nog nooit eerder was het bewonersvertrouwen zo laag, stelt de belangenvereniging.

Opkoopregeling voor boeren

Niet alleen het veiligheidsgevoel van burgers, maar ook dat van boeren heeft een flinke deuk opgelopen. De Agrarische Tafel, waarin een aantal boerenorganisaties is vertegenwoordigd, pleit voor één loket waar boeren met bevingsschade terecht kunnen. Ook zou er een opkoopfonds moeten komen voor beschadigde agrarische gebouwen die niet meer worden gebruikt.

Budget is geregeld

Toch nog wat positief nieuws aan het eind van het jaar. Volgens minister Wiebes is het budget voor de versterking geregeld. De minister zegt in de Tweede Kamer dat hij afspraken heeft met de NAM over de financiering.
Maar het is een publiek geheim dat de NAM alleen wil betalen voor de 'onveilige huizen'. Dat betekent dat Wiebes met het gasbedrijf moet uitvechten welke gebouwen onveilig zijn.
Om te voorkomen dat dit weer een langlopende discussie wordt, komt er een nieuwe organisatie: het Tijdelijk Instituut Versterkingsopgave (TIVO).
En dus wordt dat kleine beetje hoop aan het eind van het jaar weer snel de grond ingeboord. Want met het TIVO naast de NCG, het CVW, de TCMG en de NAM, neemt de bestuurlijke spaghetti alleen maar toe. En Groningers eten met Oud en Nieuw, net als alle andere Nederlanders, toch liever een oliebol.

Ander belangrijk aardbevingsnieuws:

Aardbevingen in december 2018 (8 stuks):

- 2 december 11.09 uur, 0.9 in Overschild
- 5 december 7.40 uur, 0.4 in Oosterwijtwerd
- 11 december 21.50 uur, 0.6 in Bedum
- 17 december 15.08 uur, 0.4 in Overschild
- 19 december 19.55 uur, 1.0 in Bedum
- 22 december 05.54 uur, 1.2 in Garrelsweer
- 23 december 16.08 uur, 0.5 in Kantens
- 24 december 0.16 uur, 1.3 in Lageland