Meer stofdeeltjes gemeten rond ESD-SIC
30 januari 2019, 08:10 • 3 minuten leestijd
Rond chemiebedrijf ESD in Farmsum zijn vorige maand meer siliciumcarbidevezels gemeten dan in de periode daarvoor. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van TNO.
Ondanks de toename is het risico voor de volksgezondheid heel klein, zegt de GGD.
'De kans dat je hier daadwerkelijk ziek door wordt, is net zo groot als het winnen van de loterij', zegt toxicoloog Martin Eggens.
Eind vorig jaar werd bekend dat ESD-SIC siliciumcarbidevezels (SiC-vezels) uitstoot. Volgens de Gezondheidsraad zijn deze vezels kankerverwekkend voor mensen. Ze worden door de GGD vergeleken met asbestvezels.
Verdubbeling
In oktober trof TNO zo'n veertig tot zestig van die vezels aan per kubieke meter. Vorige maand waren dat zo'n honderd tot tweehonderd, dus ruim een verdubbeling.
Volgens onderzoeker Jan Duyzer wil dat niet zeggen dat ESD ook daadwerkelijk meer SiC-vezels uitstoot: 'Dit zou ook heel goed kunnen komen door de weersomstandigheden. Bij wat minder wind is het verspreidingsgebied kleiner, waardoor de concentratie hoger ligt.'
Desondanks vinden de onderzoekers het belangrijk om de provincie hier nu al van op de hoogte te stellen, schrijft TNO in het rapport. De vezels worden niet alleen uitgestoten tijdens blazers, maar ook gedurende het productieproces.
Boete dreigt
Gedeputeerde Nienke Homan (GroenLinks) heeft dinsdag aangekondigd dat ESD de uitstoot van deze vezels naar nul moet terugbrengen, anders volgt een boete van 250.000 euro per keer, met een maximum van 750.000 euro.
Het bedrijf heeft geen vergunning om SiC-vezels uit te stoten, daarom wil de provincie nu handhaven.
ESD wil meer metingen
Directeur Richard Middel van ESD laat weten tevreden te zijn met de meetresultaten, aangezien het risico voor de volksgezondheid ondanks de toename niet verandert. Wel hoopt het bedrijf op uitbreiding van het meetnetwerk:
'Het gaat nu om een beperkt aantal meetpunten. Meten is weten. Om een objectief en compleet beeld te krijgen van de situatie, zijn meer metingen nodig', aldus Middel.
Niet ongerust
Volgens toxicoloog Eggens moeten omwonenden zich niet ongerust maken om de toename van de uitstoot: 'Ondanks dat de waarden hoger zijn, blijven ze nog steeds beneden het maximaal toelaatbare risico-niveau in Nederland.'
'Als deze uitstoot in heel Nederland zou plaatsvinden, zou dat jaarlijks één tot twee extra gevallen van longkanker veroorzaken op zeventien miljoen mensen. Gezien het huidige aantal longkankergevallen is dat een heel gering effect', vertelt Eggens.
Meer snuffelpalen
TNO heeft op dit moment drie meetpunten op ongeveer een kilometer van ESD. Gedeputeerde Homan wil - na aandringen van omwonenden - het aantal punten uitbreiden. Ook in omliggende dorpen als Farmsum, Wagenborgen, Borgsweer en Meedhuizen komen de zogenoemde 'snuffelpalen'.
ESD-SIC produceert siliciumcarbide, een slijpmiddel dat bijvoorbeeld in schuurpapier wordt verwerkt. Dat gebeurt in overdekte ovens in de buitenlucht. Soms bezwijkt de overdekking, met een stofwolk - een 'blazer' - als gevolg.
