De winter van 1979: Dit beleefde jij (1)

De winter van 1979
De winter van 1979 © RTV Noord
Wat zijn jouw al dan niet warme herinneringen aan de extreme winter van 1979? Dat vroegen 'Radio Noordmannen' Wiebe Klijnstra en Erik Hulsegge op Facebook.
Vandaag, zondag 10 februari wijden zij een vier uur durende uitzending aan belevenissen van Groningers tijdens deze winter, veertig jaar geleden. Je kunt deze uitzending beluisteren via Radio Noord, maar je kunt ook live meekijken via Dag TV.
Deel 2 van jullie belevenissen lees je hier

Een ochtend vol verhalen

Een selectie van de ingezonden verhalen publiceren wij deze ochtend op onze site. In dit eerste artikel vind je reacties die kijkers en luisteraars van RTV Noord hebben achtergelaten op de facebookpagina van Noordmannen.
Deze ochtend zal elk half uur een nieuw persoonlijk verhaal over de winter van 1979 op onze site verschijnen.

IJspegels aan de baard

Jakob Kruizinga uit Aduard werkte in februari 1979 in het AZG (het huidige UMCG, red.) in Stad. 'Vanuit mijn werk ging ik de sneeuwstorm in. Oeps, wat een barre tocht richting Wagenborgen. Na Siddeburen ben ik met de auto in de sloot beland en lopend verder gegaan. Ik had de ijspegels aan mijn baard hangen.'
Foto: Jakob Kruizinga

Lelijk eendje

Harmina Bos uit Winschoten werkte in de kraamzorg. 'Alle auto's bij ons in de straat waren ondergesneeuwd. Toen ze sneeuwvrij waren gemaakt, wilde geen enkele auto starten, behalve mijn 'lelijke eendje' en dus kon ik naar mijn kraamgezin.'

Tafeltje Dekje met de trekker

Wilma Bouwman werkte in verpleeghuis De Tjamme in Beerta. 'Het personeel mocht niet naar huis. De koks (dhr. Derksema en dhr. J. Baas) gingen voor ons koken. We bleven allemaal slapen. De volgende dag werden de Tafeltje Dekje-maaltijden in sommige dorpen rondom Beerta rondgebracht met een trekker.'

Met jasje en wantjes in bed

Nieske Postma heeft alleen maar prachtige herinneringen aan díe winter. 'De gezelligheid en saamhorigheid. Onze middelste dochter, net twee maanden oud, lag met een jasje en wantjes aan in haar bedje, met kruiken rondom en een deken over het hemeltje.'

In een koud bad

Carin Groenbroek-Rijkens weet nog dat haar vader over de rails van Zuidbroek naar Winschoten is gelopen. 'Hij had in de sneeuwstorm een paar uur in zijn auto gewacht op hulp, maar dat duurde hem te lang. Toch werd hij uiteindelijk thuisgebracht door goede hulpverleners. We hebben hem gelijk in een koud waterbad gelegd. Langzaam het water warmer laten worden, zodat alles geleidelijk weer kon doorbloeden. Maar de saamhorigheid van toen was super. Anders had mijn vader het niet gered.'

Saamhorigheid

Meerdere mensen prijzen de saamhorigheid die er was in die winter van 1979.
'Mag van mij morgen direct wel weer', vindt Betsie Keuning-Van der Woude. 'Wat gingen de mensen toen goed met elkaar om. Iedereen hielp elkaar en de hele dag de berichten horen op de radio. Er kwam zelfs nog een fotograaf van het Nieuwsblad van het Noorden die ons op de foto heeft gezet, toen we het dorp sneeuwvrij maakten. We hebben toen met meerdere bewoners op de voorpagina gestaan.'
Rieks Folgerts uit Groningen is die winter ook nooit vergeten. 'Ik werkte bij Hotel Struve in Sappemeer. Ik moest, lopend over bergen sneeuw, van Woldwijck naar Sappemeer. Dat is al gauw vijf kilometer. In de bakkerswinkel lag geen brood meer op de plank en Radio Noord was dag en nacht in de lucht. Het bracht de mensen ook dichter bij elkaar.'
Albert van Lune uit Winsum woonde in 1979 in Houwerzijl. 'Ik kon niet aan het werk. Ik was totaal geïsoleerd, maar de saamhorigheid groeide met de dag. Om aan eten te komen, is een ploegje mensen naar Zoutkamp gelopen met in hun kielzog sleetjes, waar de boodschappen op konden.'

Hamsteren

Carla Stiekema uit Leens zet vraagtekens bij de saamhorigheid in die winter. 'Mijn moeder was boos bij de bakker, omdat een oudere mevrouw twintig broden kocht voor in de vriezer. Daardoor konden andere mensen niks meer krijgen.'

Baby

Ariena Smit uit Winschoten heeft wel een heel mooie en tastbare herinnering aan die barre winter: 'We hebben er onze Martin aan overgehouden'.

Hondenbeet

Ook Engelko Abbas uit Scheemda liep een poosje rond met een voelbare herinnering. 'Ik ben toen met mijn pa lopend naar opa zijn huis gegaan. Een barre tocht. Op de terugweg langs de Esborg door een herdershond gebeten die wij niet konden zien door de sneeuwduinen. Pas thuis had mijn pa door dat ik in mijn kont was gebeten...'

Applaus voor de basisschooljuffies

Emily Posthumus: 'Als drie jonge basisschooljuffies moesten we van Groningen naar Sappemeer. Ik was 's morgens al wakker geworden met een sneeuwduin voor mijn slaapkamerdeur in ons afgetimmerde zoldertje. Een lang verhaal kort: met de Renault 4 arriveerden we laat op school. Veel kinderen waren er niet, maar degenen die er wel waren, verwelkomden ons met applaus.'

Oproep voor verpleegkundigen

Willy Luiken was leerling-verpleegkundige in Delfzijl. 'Ik was met vrije dagen bij mijn ouders in Groningen. Via Radio Noord werd er een oproep gedaan aan verpleegkundigen en verzorgenden in de buurt van het Academisch Ziekenhuis om te komen werken. Veel personeel van het AZ kon niet op het werk komen. Ik heb me aangemeld en een dagje op het beademingscentrum meegedraaid.'

Bijna-bevalling in de taxi

Janny Spoelma denkt aan haar dochter die in deze nacht geboren is. 'Ik moest met de taxi naar het ziekenhuis, het oude RKZ. Zat van half tien tot elf uur 's avonds in de auto met weeën. Een vreselijke rit.'
De baby is gezond ter wereld gekomen. Foto: Fam. Spoelma.

Rood spoor in de witte sneeuw

Albertha Weizenbach heeft 'geweldige herinnerns' aan de winter van 1979. 'Boerenkinder kwamen mit de trekker op school. Mien oma woonde aan 't ende van de Schoolstraote in Vlagtwedde. Zai har boodschappen neudig. Ik mit de slee dr hén. Boodschappnbraifke ophaalt, noar de winkel, de boudel insloagen, vastsjort op de slee en terugge.... de heule middag mit aan loop. Ondertied har mien pappe mit de man'n bie ons in de fabriek het smoordrok mit snijschoevers moaken. Dai ding'n wörn dou nog rood lakt en mossen dus dreugen. Luu haren ter zo drok mit dat de snijschoevers nat en wel in de vrachtwoagen loaden wuiren. De rode lak luip achter oet de vrachtwoagen: ain rood spoor deur de widde snij.... wat gebeurde doar wel....'

Droevig

Voor Peter Schollema waren het zeer droevige dagen. 'Heel slechte herinnering aan. Op 8 februari was ik net 13 geworden en op 14 februari is onze moeder overleden. Wat een toestanden waren dat. Ook op de dag van haar begrafenis. Mensen die wilden komen, stonden overal te wachten op stations op de trein die maar niet kwam.'

Met gist van Groningen naar Winsum

Kees Meijer was kok in Winsum en woonde in Groningen. 'Ik ben toen lopend naar mijn werk gegaan. De bakker in Winsum ging brood bakken voor De Twaalf Hoven (verpleeghuis, red.), maar had geen gist meer. Dat heb ik toen uit Groningen meegenomen.

Hoogzwanger in een legertank

Lidy Bouwhuis-Tigchelaar is met een tank van het leger uit haar huis gehaald, omdat ze bijna moest bevallen.

Trouwerij via de radio afgeblazen

Gineke Munting uit Usquert werkte in 1979 in revalidatiecentrum Beatrixoord in Haren. 'Legerhelikopters brachten patiënten', schrijft ze. 'En mijn zus zou trouwen, maar dat werd via Radio Noord afgeblazen.'

Gynaecoloog met sneeuwkettingen om zijn schoenen

Gea Drenth was hoogzwanger in 1979 . 'Mijn zoon moest in februari geboren worden in Sint Lucas. Daar konden we haast niet komen. Toen kwam gynaecoloog dr. Kwee met sneeuwkettingen om zijn schoenen in het ziekenhuis. Het was erg eng om in het ziekenhuis te komen.'

Lopen over de grote weg

Johan Rispens uit Zoutkamp: 'We konden over de 'grote weg' wandelen van Zoutkamp naar Ulrum. Waar normaal de auto's reden, daar liepen wij. En op een dag landde er een helikopter op het grasland tegenover de school. Die kwam brood halen dat ingezameld was om uit te strooien voor de dieren in het Lauwersmeergebied.'
Ook Marga Mulder uit Oldehove liep op een plek waar eigenlijk auto's horen te rijden. 'Wij liepen op de weg die naar Lauwersoog gaat, over de ingesneeuwde auto's.'

Op de skies

Joop Klompien uit Groningen reageert: 'Ik ben op skies naar Doezum gegaan om een plunjezak vol boodschappen te halen. We waren een week afgesloten van de buitenwereld. De heenreis ging voor de wind, maar de terugtocht was bar en boos!'

Wittebroodsweken

Joke Bloem is getrouwd op 22 december 1978. 'Toen deze winter begon, zaten wij nog in onze wittebroodsweken. Heerlijk. Niemand op bezoek, nergens heen, alleen wij twee.'

Bevrijd door de politie

Hannie Alt uit Stad weet het nog als de dag van gisteren. 'Wij waren net begonnen met ons horecabedrijf in Aduard. Dat bedrijf stond een beetje in de leegte en toen we op 14 februari wakker werden, stond de sneeuw helemaal tot boven de serredeuren. Het was ook nog onze trouwdag. De Rijkspolitie heeft ons geholpen de deuren én ons vrij te maken.'

Kersverse vader

Tinus Pater uit Veendam werd voor de tweede keer vader in februari 1979. 'Wij woonden in Lewenborg. Dinsdags was onze tweede dochter geboren. De dag erna wilde ik met de taxi naar het ziekenhuis, maar die reed niet. En dus ben ik 's middags door de weilanden naar het ziekenhuis gelopen.'

Geen ziekenhuisbezoek

Volgens Ineke Boer was het voor kinderen een mooie tijd, maar niet voor ouderen. 'Mijn zusje belande vlak voor die enorme sneeuw in het ziekenhuis met een gebroken heup. Ze was van de zoldertrap gevallen. Mijn ouders konden bijna niet naar het ziekenhuis om haar te bezoeken.'

Vrije dag

Gert Zeemering woonde in Appingedam en werkte bij de kabelfabriek in Farmsum. Hij besloot samen met een collega een vrije dag te nemen. 'Met de auto stapvoets vanuit Farmsum naar Delfzijl. Vanuit Delfzijl naar het Hogeland richting Eemshaven. Spijk in zicht. Wat een witte wereld. Ondergesneeuwde huizen, waar je zo vanaf kon glijden. Langs de weg sneeuwmuren. We konden er nog tussendoor. De hoogspanningskabels zongen dat het een lieve lust was. Via Holwierde terug naar Appingedam. Na enkele uren glibberen en glijden kwamen we in de Abel Eppenstraat aan. Auto kon alleen maar worden geparkeerd in een sneeuwbult, wat wonderwel lukte. Daarna lopend naar de Beukenlaan. Normaal vijftien minuten lopen, nu meer dan drie kwartier. Blij dat we goed thuis waren gekomen. Wat een mooie ervaring. Later bleek dat er behoorlijk wat auto's vast waren komen te zitten. Wij hadden geluk gehad. Of ik het weer zou doen? Ik denk het wel.'

Huilend achter het stuur

Inez Lutjeboer werkte in Winschoten op kantoor bij Optilon. 'Rond het middaguur werd iedereen die buiten Winschoten woonde naar huis gestuurd. Ik had nog maar kort mijn rijbewijs en moest in mijn Fiatje 600 door de sneeuwstorm naar Nieuwe Pekela rijden. Huilend achter het stuur, want er was geen weg meer te bekennen. Ik vergeet het nooit meer.'
De Winschoter Courant kwam met een extra editie over de barre winter van 1979:
Foto: Connie Zuurman

Jarig sneeuwvrouwtje

Karla Eefting ging die 14 februari vol goede moed naar haar werk bij AVEBE in Veendam. 'Twee dozen taart mee, want ik vierde mijn 20e verjaardag. Gebak eten hebben we niet gedaan, want halverwege de ochtend gingen we richting huis. Heel ver kwamen niet. Ik ben lopend van Veendam naar mijn zus in Nieuwe Pekela gelopen. Bij aankomst zag ik eruit als een sneeuwvrouwtje, verkleumd tot op het bot. Het is een verjaardag die ik niet gauw zal vergeten!'
De winter van 1979 in Meeden door Frederik Kor